Thể loại nhạc R&B
R&B là viết tắt của Rhythm and Blues. Cũng có thể nói R&B là một nhánh rẽ
lớn của thể loại nhạc Blues đã có từ trước đó khá lâu. R&B, thể loại nhạc có
nguồn gốc từ cộng đồng người Phi da đen này đã phát sinh từ đầu thế kỉ 20 và
trở thành một loại nhạc phổ biến trên nhiều quốc gia vào khoảng thập niên 40.
Đó cũng là thời gian những người châu Phi bị bắt đưa sang châu Mỹ sống tập
trung tại miền Nam và sau đó họ đã có những cuộc chuyển cư hàng loạt đến
vùng Trung, Bắc, Tây Mỹ. R&B đã cùng họ phát triển rộng ở khắp châu Mỹ.
Những bản ghi âm chính thức đầu tiên được thực hiện vào năm 1938 và cho
đến thập kỉ 60 người ta đã biết nhiều đến những cái tên như B.B. King, James
Brown... Cũng trong khoảng thời gian đó, R&B phân hoá thành 3 luồng chính:
Chicago Soul, Motown Sound và Southern Style phát triển khá mạnh mẽ. Thập
niên 60 cũng có thể gọi là thời kì vàng son của thể loại nhạc này.
Theo các dòng nhạc quốc tế khác, R&B du nhập vào Việt Nam từ trước những
năm 75 nhưng chỉ là một trong hàng loạt các thể loại như pop, rock, funk, jazz
, ... cùng lúc đến Việt Nam. Chính vì thế nên R&B không thể nổi hẳn lên trên
cục diện của nền âm nhạc Việt thời xưa và cả thời nay. Đến những năm đầu
thập niên 90, người nghe nhạc Việt dần dần biết đến tên của Mariah Carey,
Whitney Houston, có lẽ đây cũng là tên 2 ca sĩ hát R&B được quan tâm sớm
nhất trong giới nghe nhạc quốc tế đại chúng Việt. Cho đến nay thì thể loại R&B
đã không còn xa lạ với fans nhạc quốc tế Việt Nam. R&B trở nên phổ biến hơn
thông qua sự giao thoa văn hoá khi đất nước mở cửa. Nền âm nhạc càng phát
triển cũng là lúc mọi người biết đến R&B nhiều hơn.
Đầu thế kỉ 21, pop vẫn là thể loại nhạc đại chúng nhất và được công chúng
hoan nghênh nhất, bên cạnh còn có nhiều trào lưu như rock, hip-hop rất được
giới ca sĩ Việt Nam học hỏi và tận dụng. Có thể chúng ta đã có V-pop, V-rock
nhưng chưa thể có cái gì được gọi là V-R&B. Nhóm Mắt Ngọc tự nhận: "Chúng
tôi hát R&B", nhưng không biết là khi hát họ có nhận ra rằng, thứ mà họ đang
hát chỉ là những bài hát cover hoặc mô phỏng cách hoà âm cho giống R&B của
nước ngoài. Đương nhiên rằng những gì không phải của mình rồi sẽ chẳng
ba0 giờ phát huy hơn được. R&B là cả một nền văn hoá âm nhạc cộng đồng
chứ không chỉ là phong cách của một bài hát. Chính vì thế hát được vài bài hoà
âm theo phong cách R&B không thể gọi là nhóm hát R&B được.
Hiện nay chưa ca sĩ Việt Nam nào có thể vỗ ngực tự xưng mình là một ca sĩ
chuyên hát R&B cả. Ca sĩ Mỹ Lệ cũng đã từng hát vài bài mang âm hưởng
R&B nhưng có lẽ cũng chỉ dừng lại ở đó, bởi sau đấy chị đã không chọn theo
đuổi dòng nhạc này. Để hát được R&B cần phải hiểu tường tận và những gì
mà mình đang thể hiện, dù chỉ để bắt chước hát R&B cho tốt thôi cũng đã là
khó lắm rồi. Để hát giống Whitney Houston chẳng hạn, có lẽ là phải nghe nát
không dưới 30 bài của cô để học được cách nhả chữ vào, kéo hơi, lên cao
trào... sao cho đúng nhịp.
Vài ba câu không thể nói hết được. R&B là cả một vấn đề lịch sử âm nhạc rộng
lớn. Để hoà nhập và có đầy đủ các thể loại nhạc trên thế giới thì nhạc sĩ, ca sĩ
Việt Nam đều phải cố gắng hơn nữa. Nhưng trước mắt, tương lai R&B Việt sao
mà quá ảm đạm. Chưa một ai dám tìm tòi khám phá thứ nhạc cần năng khiếu
cảm âm, nhả chữ, lên giọng... này cả. Liệu ai sẽ là người mở lối đi mới cho
tương lai R&B Việt? Album R&B Việt đầu tiên sẽ là của ai? Điều đó vẫn còn chờ
thời gian, chờ những người sáng tác, những "người hát" Việt quyết định.