ninonguyen80
Thành viên
- Tham gia
- 2/12/2025
- Bài viết
- 25
Chi cục Phát triển nông thôn và Quản lý chất lượng Hà Tĩnh cho biết . Đơn vị vừa tiến hành kiểm tra các chợ trên địa bàn phát hiện 5 mẫu cá khoai ( cá cháo) . Những mẫu cá này có dư lượng hóa chất formaldehyde (formol). Vậy formol là chất gì ? và gây ảnh hưởng sức khoẻ như thế nào ? Cùng NLK88 tìm hiểu chi tiết nhé !
Formol là một loại hợp chất hữu cơ thường được gọi với nhiều cách khác nhau như methyl aldehyde, formaldehyde, methylene oxide, andehyde, metanal.
Formol có công thức hóa học là HCHO. Khi formol có khoảng 40% theo thể tích hoặc 37% theo khối lượng thì sẽ khó ngửi, không có màu, mùi cay xốc và có khả năng tan nhiều ở trong nước.
Trong tự nhiên, formol thường được tìm thấy :
trong gỗ, lớp sáp ngoài quả táo, khói thuốc lá, cà chua, động cơ, dầu khí,…
Formol có thể tìm thấy trong khói thuốc lá, gỗ,sơn,dầu khí …
Formol được sử dụng phổ biến trong công nghiệp. Một số ứng dụng phổ biến nhất gồm:
Sơ cứu và đưa nạn nhân ra khỏi nơi nhiễm Formol
Formol chỉ hóa hơi khi gặp điều kiện thích hợp, thông thường không tồn tại ở dạng độc lập mà tồn tại theo dạng dung dịch hoặc hợp chất. Chất này xuất hiện chủ yếu ở môi trường trong nhà, xuất phát từ chăn gối, bọc đệm ghế, nội thất gỗ,… Do đó, quá trình nhiễm formol thường diễn ra liên tục và mang tính sức khỏe. Đây là loại chất rất độc, tiếp xúc lâu dài với hàm lượng cao hoặc thấp đều gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng, điển hình như:
.Đối với tôm, mực và bạch tuộc: Tôm, mực và bạch tuộc nhiễm formol thường có bề ngoài tươi nhưng khi chạm vào thấy mềm nhão, kém đàn hồi. Hãy chọn hải sản còn tươi,thân ít nhớt, đầu dính chặt vào thân, ngửi thấy mùi tanh đặc trưng
.Đối với bún và bánh phở: Sợi bún, bánh phở chứa formol thường dai, giòn, khó đứt gãy nhưng khi chạm vào không thấy nhuyễn mịn, cũng không có mùi chua đặc trưng của gạo ngâm.
Formol là một loại hợp chất hữu cơ thường được gọi với nhiều cách khác nhau như methyl aldehyde, formaldehyde, methylene oxide, andehyde, metanal.
Formol có công thức hóa học là HCHO. Khi formol có khoảng 40% theo thể tích hoặc 37% theo khối lượng thì sẽ khó ngửi, không có màu, mùi cay xốc và có khả năng tan nhiều ở trong nước.
Trong tự nhiên, formol thường được tìm thấy :
trong gỗ, lớp sáp ngoài quả táo, khói thuốc lá, cà chua, động cơ, dầu khí,…
Formol được sử dụng phổ biến trong công nghiệp. Một số ứng dụng phổ biến nhất gồm:
- Dùng làm chất bảo quản trong phòng thí nghiệm y tế, chủ yếu sử dụng để ướp xác và tiệt trùng dụng cụ.
- Làm chất trung gian hóa học để sản xuất các loại như ure formaldehit (UF) và phenol formaldehit (PF).
- Sử dụng để sản xuất bọt xốp cách nhiệt, nhựa, phân bón, giấy.
- Là thành phần trong một số loại mỹ phẩm, hóa chất uốn tóc, thuốc sát trùng,…
Formol chỉ hóa hơi khi gặp điều kiện thích hợp, thông thường không tồn tại ở dạng độc lập mà tồn tại theo dạng dung dịch hoặc hợp chất. Chất này xuất hiện chủ yếu ở môi trường trong nhà, xuất phát từ chăn gối, bọc đệm ghế, nội thất gỗ,… Do đó, quá trình nhiễm formol thường diễn ra liên tục và mang tính sức khỏe. Đây là loại chất rất độc, tiếp xúc lâu dài với hàm lượng cao hoặc thấp đều gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng, điển hình như:
- Gây tổn thương hệ hô hấp và các bệnh về mũi họng
- Dẫn đến ung thư máu
- Gây dị ứng da, viêm da, thậm chí hoại tử ngay cả khi tiếp xúc liều thấp
- Làm sai lệch và biến dị các nhiễm sắc thể
- Phụ nữ mang thai nhiễm formol có thể gây dị tật bẩm sinh cho thai nhi
- Hít phải formol liều thấp: Đau đầu, viêm mũi, khó thở,…
- Hít phải formol liều cao: Gây kích ứng màng nhầy, chảy nước mắt, làm tổn thương đường hô hấp dưới, dẫn đến bệnh phù phổi, viêm phổi và viêm phế quản.
Ăn phải thực phẩm ướp formol có nguy cơ gây viêm ruột cấp tính và viêm dạ dày. Triệu chứng điển hình là đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn hoặc tiểu tiện ra máu,… Nếu tình trạng này không được phát hiện và kiểm soát kịp thời, người bệnh có nguy cơ đối mặt với tình trạng thiểu niệu (giảm lượng nước tiểu trong vòng 24 giờ) và vô niệu (bàng quang không chứa nước tiểu).
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng khi bị ngộ độc formol mà các triệu chứng của người bệnh sẽ được chia làm 4 cấp độ: Ngộ độc mức độ nhẹ, trung bình, mức độ nặng và gây tử vong ngay tức khắc.
Khi ngộ độc formol ở mức độ nhẹ : chóng mặt, mờ mắt, đau đầu, cơ thể mệt mỏi
với mức độ trung bình :các triệu chứng như khàn giọng, ho dai dẳng, khó thở, đau tức vùng ngực. Trên Xquang sẽ thấy các chấm rải rác trường phổi 2 bên
Tình trạng ngộ độc với mức độ nặng : phù phổi, phù nề thanh quản, hôn mê. Với mức ngộ độc này sẽ gây cho cơ thể không thể hồi phục . Đây cũng chính là nguyên nhân chính dẫn đến ung thư ngày càng nhiều .
Khi nồng độ của formol ở trong không khí đạt mức 30mg/m3, bạn có thể sẽ bị tử vong ngay lập tức.
Ngộ độc formol gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe, do đó, việc chủ động phòng ngừa ngay từ ban đầu là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa ngộ độc formol hữu ích bạn có thể tham khảo và áp dụng.
. Đối với cá: Cá nhiễm formol thường có phần mang chuyển màu đỏ sẫm, thịt lỏng lẻo, mềm nhũn. Dễ tróc vảy hoặc lẫn mùi tanh khác thường . Bạn nên chọn cá có mùi tanh cá đặc trưng, mang cá màu đỏ tươi, mắt sáng.Đối với tôm, mực và bạch tuộc: Tôm, mực và bạch tuộc nhiễm formol thường có bề ngoài tươi nhưng khi chạm vào thấy mềm nhão, kém đàn hồi. Hãy chọn hải sản còn tươi,thân ít nhớt, đầu dính chặt vào thân, ngửi thấy mùi tanh đặc trưng
.Đối với bún và bánh phở: Sợi bún, bánh phở chứa formol thường dai, giòn, khó đứt gãy nhưng khi chạm vào không thấy nhuyễn mịn, cũng không có mùi chua đặc trưng của gạo ngâm.
Formol là một thành phần có trong khói thuốc lá. Khói thuốc trong không gian kín sẽ khiến mọi người bị phơi nhiễm formol quá mức.
Để làm giảm lượng formol, bạn cần phải khiến cho không gian sống của mình luôn thông thoáng gió. Do đó, bạn hãy mở hết cửa sổ hoặc dùng máy quạt để giúp cho không khí từ bên ngoài tràn vào.
Với các loại váy vóc hay bộ quần áo mới mua về thường có chứa formol. Muốn làm giảm lượng hóa chất này, bạn hãy giặt giũ quần áo cẩn thận trước khi sử dụng
Các doanh nghiệp phải đảm bảo tuân thủ các quy định sau:- Trang bị hệ thống thông khí trong xưởng sản xuất
- Đào tạo, huấn luyện công nhân trong xưởng về an toàn lao động, cách phòng ngừa và xử lý khi bị nhiễm độc .
- Cung cấp đầy đủ mặt nạ bảo hộ, quần áo bảo hộ cho người lao động.
- Treo biển cảnh báo tại các khu vực sản xuất để nhắc nhở người lao động mang đồ bảo hộ trước khi đi vào xưởng.
- Khám sức khỏe hàng năm cho người lao động (trước khi vào làm, khám định kỳ, khám bệnh nghề nghiệp.