- Tham gia
- 11/6/2013
- Bài viết
- 12.016
Hơn 70.000 cử nhân kỹ sư ra trường thất nghiệp hằng năm và một ẩn số còn lớn hơn nữa là số lượng những người trẻ ra trường đang làm việc không đúng với chuyên ngành được đào tạo là những con số thật sự gây sốc với những người đang quan tâm tới sự phát triển của giáo dục Việt Nam. Trong khi hằng ngày, chúng ta phải đọc những bài báo ra rả nói về chuyện cải cách chất lượng giáo dục, trong thi cử, áp lực giảm tải và rất nhiều những lời chửi bới tới những nhà làm giáo dục ở Việt Nam.
Có một câu nói của người xưa rằng: “Tiên trách kỷ hậu trách nhân.” Nếu được đặt ra một câu hỏi với 70.000 con người kia thì tôi muốn được hỏi liệu các bạn có đam mê với ngành nghề các bạn đã chọn chưa?
Có một sự thật đáng buồn là từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, tôi biết nhiều bạn bè của mình đã sai lầm trong việc định hướng nghề nghiệp của riêng mình. Họ không hề xác định được việc họ đam mê cái gì, muốn làm cái gì, và họ, những người sinh viên học Quản trị kinh doanh không thể định nghĩa được Quản trị kinh doanh là gì, học ra để làm gì, họ chỉ biết học và ra trường rồi xin việc, giống như những bộ não được lập trình sẵn bởi các lập trình viên là gia đình, bạn bè và xã hội. Chưa một lần họ dừng lại và tự ngẫm xem mình có đam mê thứ mình đang học không hay mình muốn trở thành cái gì sau khi ra trường.
Có một câu chuyện như thế này:
Người bạn của tôi thời phổ thông là một học sinh với kết quả rất xuất sắc, đến nỗi trong giấc mơ thì tôi cũng chẳng dám nghĩ tới chuyện điểm tổng kết Toán Lý Hóa của tôi sẽ bằng cậu ấy. Cậu ta là người hoàn hảo trong mắt thầy cô, gia đình, bạn bè, vì học tốt khối A nên cậu ấy quyết định sẽ thi một trường đại học hàng đầu Việt Nam trong một khoa chuyên ngành về kinh tế có điểm sàn cao nhất trường vì đơn giản bạn ý nghĩ đó là khoa tốt nhất của một trường tốt nhất, nó xứng đáng với học lực của cậu ấy và giúp cậu ấy cùng gia đình tự hào với tất cả mọi người mà chưa một lần tự hỏi xem bản thân mình muốn trở thành gì trong tương lai, mình đam mê cái gì và muốn theo đuổi công việc gì. Kết thúc kỳ thi, cậu bạn tôi đã đỗ trong niềm hân hoan của gia đình và bạn bè và bắt đầu cuộc đời sinh viên của mình. Hai năm sau trong một lần gặp lại người bạn cũ, cậu ấy chia sẻ với tôi rằng học đại học thật sự nhàm chán và khó khăn, không còn những con số toán học, công thức vật lý, phải làm quen với những khái niệm về kinh tế học mà còn chẳng biết nó là cái gì trong một chương trình đào tạo lạc hậu và những thầy cô nhàm chán. Điều mong muốn duy nhất của cậu ấy là ra được trường với tấm bằng và xin được một công việc sau này.
Câu chuyện trên chắc hẳn là không xa lạ với nhiều bạn trẻ hiện nay, rất nhiều câu hỏi ngô nghê từ các bạn trẻ hiện này là học nghề hay học đại học, chọn trường dựa trên danh tiếng hay học lực, thi khối này dễ xin việc hay khối kia … Với tôi đó là những câu hỏi hết sức sai lầm từ trong bản chất nhận thức của người học trong việc định hướng bản thân trên con đường phát triển sau này.
“Tiên trách kỷ, hậu trách nhân”, trước khi đổ lỗi các nhà hoạch định giáo dục, hãy dành lại một khoảnh khắc để nhìn lại bản thân xem bản thân mình đã thật sự cố gắng với những gì mình đang theo đuổi chưa hay vẫn là những suy nghĩ đơn giản trong việc định hướng nghề nghiệp.
Với quan điểm cá nhân, việc đầu tiên với mọi bạn trẻ là các bạn cần phải chủ động tìm hiểu xem mình mạnh điểm gì, muốn làm cái gì trong tương lai, bạn muốn trở thành một người trong lĩnh vực nhân sự, tài chính, công nghệ thông tin hay đơn giản chỉ là một anh thợ cơ khí. Bạn cần phải đứng lên chính kiến của mình rằng đó làm đam mê của tôi, tôi không thể hạnh phúc nếu không được khám phá nó và dù cả thế giới có quay mặt đi thì tôi vẫn kiên cường nghiên cứu thứ mà tôi đam mê vì tôi hạnh phúc với nó, đó là cuộc sống của tôi.
Thời còn phổ thông, tôi là một cậu học trò cá biệt với học lực trung bình khá, khả năng của tôi khó có thể học những trường danh tiếng tại Việt Nam nên tôi luôn xác định chỉ cần học ở một nơi, bất kể công lập hay tư thục, danh tiếng hay bình thường, miễn là tôi có thể theo đuổi niềm đam mê về kinh tế học của mình. Tôi đã lặn lội viết thư tay tới trưởng khoa từng trường đại học để xin danh sách các môn học, họ đều gửi thư lại cho tôi kèm theo nhiều tài liệu đào tạo bổ ích mà giúp tôi biết được tôi sẽ phải chuẩn bị những gì trong tương lai khi tôi bắt đầu làm sinh viên. Tất cả những điều đó đã giúp tôi có được sự chuẩn bị vững chắc nhất cho con đường đi đầy khó khăn của mình sau này. Tôi là vậy, tôi không mong sẽ được học ở những giảng đường danh giá, tôi chỉ quan tâm và hứng thú với những gì mình thích mà thôi.
Biết được điểm mạnh và ngành mình đam mê, các bạn cần lên danh sách tất cả những cơ sở giáo dục có đào tạo ngành nghề đó, rồi sắp xếp theo thứ tự ưu tiên những trường đại học bạn đủ khả năng học lực để thi vào đó và chuẩn bị các kiến thức để đi thi thôi. Một khi bạn đã xác định được đâu là niềm hạnh phúc của mình, bạn sẽ không còn bị thụ động bởi những yếu tố như giáo trình, môi trường giáo dục hay thầy cô bởi xung quanh còn internet, còn hàng tá các câu lạc bộ trong từng lĩnh vực, báo chí, truyền thông là một thư viện cực lớn để bạn thỏa chí đam mê của mình. Không quan trọng bạn học ở đâu, chỉ cần học đúng ngành bạn thích và trở thành người giỏi nhất, thành công trong sự nghiệp sẽ đến với bạn. Còn đến đây tôi nghĩ rằng bạn cũng chẳng cần quan tâm thành công lắm đâu, vì bạn đang rất hạnh phúc, hạnh phúc với thứ mình đam mê theo đuổi.
Chúc cho trái tim của những con người trẻ sẽ luôn nhiệt huyết với đam mê của mình để không còn những con số buồn cho cộng đồng giới trẻ Việt.
Patrick
Nguồn