xayladep
Thành viên
- Tham gia
- 5/3/2015
- Bài viết
- 0
Tai biến mạch máu não là bệnh lý thường gặp ở người cao tuổi. Bệnh nếu không được điều trị kịp thời sẽ để lại các di chứng nặng nề cho người bệnh. Vì vậy, việc điều trị và phòng ngừa bệnh được cộng đồng hết sức quan tâm.
Theo thống kê về bệnh tật của OMS, tai biến mạch máu não là một trong 10 căn bệnh gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Ở một số nước, nó được coi là nguyên nhân chính gây tử vong.
Tai biến được Tổ chức Y tế Thế giới định nghĩa như sau:
+ Bệnh thường xảy ra đột ngột với các biểu hiện về rối loạn chức năng thần kinh trung ương như hôn mê, liệt nửa người, nói đớ, nuốt bị sặc…
+ Các rối loạn chức năng do tai biến gây ra thường kéo dài hơn một ngày.
+ Khi được khám xét và chẩn đoán sẽ loại bỏ nguyên nhân sang chấn thương sọ não.
+ Dựa vào mức độ và thời gian kéo dài của bệnh, các nhà nghiên cứu đã phân tai biến thành 5 loại như sau:
Thiếu máu não cục bộ thoáng qua. Bệnh sẽ được chữa khỏi trước 24h. Người bệnh nếu chủ quan không điều trị và phòng ngừa thì bệnh sẽ tái phát nặng hơn và gây ra các biến chứng.
Thiếu máu não có hồi phục. Bệnh sẽ khỏi hoàn toàn sau 24 giờ.
Tai biến mạch máu não để lại di chứng. Bệnh chỉ được chữa khỏi một phần và để lại di chứng kéo dài.
Bệnh không những không hồi phục mà còn nặng lên.
Gây tử vong cho người bệnh.
Biểu hiện của bệnh tai biến mạch máu não
Tai biến mạch máu não thường có 2 dạng là nhũn não và xuất huyết não. Trên thực tế, cả hai dạng này đều có những biểu hiện và dấu hiệu chung như sau:
– Rối loạn về tri giác. Đa số trường hợp người bệnh vẫn tỉnh táo khi bị tai biến, tuy nhiên, tri giác vẫn bị rối loạn như lơ mơ, ngủ gà, đôi khi là hôn mê tạm thời.
– Rối loạn vận động: Thường là liệt nửa người, trường hợp nặng bệnh nhân sẽ không thể tự đi lại và sinh hoạt được mà phải nhờ sự giúp đỡ của người thân. Trường hợp nhẹ, bệnh nhân đi lại khó khăn, liệt mặt cùng với bên bị liệt, liệt các cơ hầu họng làm cho người bệnh gặp khó khăn trong khi ăn uống. Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể gặp phải tình trạng như nói khó, không nói được, không điều khiển được tiểu tiện và đại tiện.
Nguyên nhân gây bệnh tai biến mạch máu não
Mặc dù nền y học ngày nay đã tiến bộ rất nhiều nhưng các nhà nghiên cứu vẫn không thể xác định chính xác nguyên nhân gây ra tai biến mạch máu não. Với phương tiện chẩn đoán hiện đại là CT-Scan, các bác sĩ chỉ có thể xác định được các dạng tai biến là nhũn não hay xuất huyết não.
Tuy nhiên, về mặt lý thuyết người ta nhận thấy xuất huyết não hay chảy máu trong là do vỡ động mạch ở não (có thể do huyết áp cao gây ra hoặc do dị dạng bẩm sinh). Tai biến mạch máu não dạng nhũn não thường có liến quan đến xơ vữa động mạch, tắc động mạch não…
Những lưu ý trong quá trình chăm sóc điều trị tai biến mạch máu não:
– Thức ăn cho người bệnh tai biến nên xay nhuyễn, lỏng dễ nuốt và đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng.
– Trường hợp bệnh nhân bị liệt nằm một chỗ nên cho bệnh nhân vận động thường xuyên bằng cách xoay trở người.
– Bệnh nhân bị liệt, nằm nhiều không thể hít thở sâu được cộng với sự tiết nhiều đờm nhớt làm cho phổi thường xuyên bị ứ đọng chất dầy dẫn đến nhiễm trùng. Để tránh những biến chứng xảy ra, người nhà nên thường xuyên đỡ người bệnh ngồi dậy, nhắc người bệnh hít thở sâu và vỗ lưng giúp họ long đờm.
Bên cạnh đó, người thân cũng cần thường xuyên xoa bóp, giúp các cơ của bệnh nhân nhanh chóng hồi phục.
Các biện pháp giúp người bệnh tai biến mạch máu não phục hồi chức năng
Phục hồi chức năng bao gồm các vấn đề sau:
– Trường hợp bệnh nhân bị liệt, nằm bất động trên gi.ường thì người nhà nên thường xuyên giúp bệnh nhân luyện tập tại gi.ường như xoa nắn ngón tay, chân đến các khớp lớn như khớp vai, khớp háng. Thời gian tập kéo dài càng nhiều càng tốt. Mỗi lần tập ít nhất là 15-30 phút, ngày 2-3 lần.
– Trường hợp người bệnh bị liệt nửa người, vẫn cử động được nhưng đi lại khó khăn thì người thân nên giúp người bệnh đi lại thường xuyên và tập các động tác theo hướng dẫn của bác sỹ. Nếu cần thiết thì hỗ trợ thêm dụng cụ tập cho bệnh nhân.
– Trường hợp bị liệt nhẹ nhưng vẫn đi lại và sinh hoạt được thì người thân hướng dẫn bệnh nhân tập theo hướng dẫn của kỹ thuật viên vật lý trị liệu.
Lưu ý:
Người thân và bệnh nhân không nên nôn nóng, tránh làm tổn thương thêm cho cơ thể. Quá trình phục hồi các chức năng này cần phải có thời gian và sự kiên trì nhẫn nại.
Các phương pháp điều trị và phòng bệnh bằng Tây y
Trường hợp bệnh nhân bị tai biến mạch máu não nặng phải cấp cứu thì các bác sĩ sẽ thực hiện các phác đồ điều trị sau:
– Cho bệnh nhân thở oxy
– Giúp người bệnh ổn định huyết áp bằng các thuốc ổn định huyết áp
– Cho bệnh nhân dùng thuốc chống hiện tượng phù ở não
– Cung cấp vitamin và chất khoáng cho cơ thể bệnh nhân.
– Cho bệnh nhân sử dụng thuốc chữa các bệnh đi kèm như tiểu đường hay biến chứng của bệnh viêm phổi, loét.
Phương pháp phòng bệnh
– Nói không với thuốc lá và rượu. Thuốc lá và rượu được coi là các yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh tai biến mạch máu não.
– Ổn định huyết áp. Huyết áp cao được coi là nguyên nhân chính gây bệnh xuất huyết não, là yếu tố làm tăng tốc xơ vữa động mạch tạo thuận lợi cho tình trạng nhũn não.
– Tránh mắc bệnh tiểu đường. Nguyên do bởi vì bệnh tiểu đường là nguyên nhân chủ yếu gây nên bệnh xơ vữa động mạch và gây thiếu máu lên não.
– Bên cạnh việc phòng và điều trị tốt các bệnh có thể dẫn đến tai biến mạch máu não như trên, việc dùng mỗi ngày 1 viên Aspirin liều thấp khoảng 80mg cũng cho hiệu quả tốt trong việc phòng ngừa tai biến mạch máu não.
Hoạt tính trong nấm lim xanh có chứa hàm lượng Garnodermic acids – triterpenes rất cao, giúp hạ cholesterol, kiểm soát huyết áp và làm tan các cục máu đông gây nguy cơ tắc nghẽn mạch máu. Các dược chất trong nấm lim xanh cũng có tác dụng dẫn lưu máu tốt, làm giảm áp lực của máu lên thành mạch, ngăn ngừa xơ vữa và làm tăng khả năng đàn hồi của thành động mạch, kiểm soát các chỉ số tiêu cực của hệ tuần hoàn, giảm huyết áp giúp hệ tim mạch ổn định.
Bên cạnh đó, đối với bệnh nhân tai biến mạch máu não, nấm lim xanh có tác dụng khôi phục lại hoạt động bình thường của cơ thể, chữa khỏi các di chứng như liệt, mất kiểm soát các cơ quan trong cơ thể, hồi phục lại ý thức cho người bệnh.
Ngoài phòng ngừa, hỗ trợ điều trị tai biến mạch máu não, các hoạt tính germanium, vanadium, crôm… trong nấm lim xanh có tác dụng nâng cao sức đề kháng của cơ thể, từ đó điều chỉnh các rối loạn chức năng, làm lành các tổn thương cơ quan, phục hồi hệ miễn dịch
Theo thống kê về bệnh tật của OMS, tai biến mạch máu não là một trong 10 căn bệnh gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Ở một số nước, nó được coi là nguyên nhân chính gây tử vong.
Tai biến được Tổ chức Y tế Thế giới định nghĩa như sau:
+ Bệnh thường xảy ra đột ngột với các biểu hiện về rối loạn chức năng thần kinh trung ương như hôn mê, liệt nửa người, nói đớ, nuốt bị sặc…
+ Các rối loạn chức năng do tai biến gây ra thường kéo dài hơn một ngày.
+ Khi được khám xét và chẩn đoán sẽ loại bỏ nguyên nhân sang chấn thương sọ não.
+ Dựa vào mức độ và thời gian kéo dài của bệnh, các nhà nghiên cứu đã phân tai biến thành 5 loại như sau:
Thiếu máu não cục bộ thoáng qua. Bệnh sẽ được chữa khỏi trước 24h. Người bệnh nếu chủ quan không điều trị và phòng ngừa thì bệnh sẽ tái phát nặng hơn và gây ra các biến chứng.
Thiếu máu não có hồi phục. Bệnh sẽ khỏi hoàn toàn sau 24 giờ.
Tai biến mạch máu não để lại di chứng. Bệnh chỉ được chữa khỏi một phần và để lại di chứng kéo dài.
Bệnh không những không hồi phục mà còn nặng lên.
Gây tử vong cho người bệnh.
Biểu hiện của bệnh tai biến mạch máu não
Tai biến mạch máu não thường có 2 dạng là nhũn não và xuất huyết não. Trên thực tế, cả hai dạng này đều có những biểu hiện và dấu hiệu chung như sau:
– Rối loạn về tri giác. Đa số trường hợp người bệnh vẫn tỉnh táo khi bị tai biến, tuy nhiên, tri giác vẫn bị rối loạn như lơ mơ, ngủ gà, đôi khi là hôn mê tạm thời.
– Rối loạn vận động: Thường là liệt nửa người, trường hợp nặng bệnh nhân sẽ không thể tự đi lại và sinh hoạt được mà phải nhờ sự giúp đỡ của người thân. Trường hợp nhẹ, bệnh nhân đi lại khó khăn, liệt mặt cùng với bên bị liệt, liệt các cơ hầu họng làm cho người bệnh gặp khó khăn trong khi ăn uống. Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể gặp phải tình trạng như nói khó, không nói được, không điều khiển được tiểu tiện và đại tiện.
Nguyên nhân gây bệnh tai biến mạch máu não
Mặc dù nền y học ngày nay đã tiến bộ rất nhiều nhưng các nhà nghiên cứu vẫn không thể xác định chính xác nguyên nhân gây ra tai biến mạch máu não. Với phương tiện chẩn đoán hiện đại là CT-Scan, các bác sĩ chỉ có thể xác định được các dạng tai biến là nhũn não hay xuất huyết não.
Tuy nhiên, về mặt lý thuyết người ta nhận thấy xuất huyết não hay chảy máu trong là do vỡ động mạch ở não (có thể do huyết áp cao gây ra hoặc do dị dạng bẩm sinh). Tai biến mạch máu não dạng nhũn não thường có liến quan đến xơ vữa động mạch, tắc động mạch não…
Những lưu ý trong quá trình chăm sóc điều trị tai biến mạch máu não:
– Thức ăn cho người bệnh tai biến nên xay nhuyễn, lỏng dễ nuốt và đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng.
– Trường hợp bệnh nhân bị liệt nằm một chỗ nên cho bệnh nhân vận động thường xuyên bằng cách xoay trở người.
– Bệnh nhân bị liệt, nằm nhiều không thể hít thở sâu được cộng với sự tiết nhiều đờm nhớt làm cho phổi thường xuyên bị ứ đọng chất dầy dẫn đến nhiễm trùng. Để tránh những biến chứng xảy ra, người nhà nên thường xuyên đỡ người bệnh ngồi dậy, nhắc người bệnh hít thở sâu và vỗ lưng giúp họ long đờm.
Bên cạnh đó, người thân cũng cần thường xuyên xoa bóp, giúp các cơ của bệnh nhân nhanh chóng hồi phục.
Các biện pháp giúp người bệnh tai biến mạch máu não phục hồi chức năng
Phục hồi chức năng bao gồm các vấn đề sau:
– Trường hợp bệnh nhân bị liệt, nằm bất động trên gi.ường thì người nhà nên thường xuyên giúp bệnh nhân luyện tập tại gi.ường như xoa nắn ngón tay, chân đến các khớp lớn như khớp vai, khớp háng. Thời gian tập kéo dài càng nhiều càng tốt. Mỗi lần tập ít nhất là 15-30 phút, ngày 2-3 lần.
– Trường hợp người bệnh bị liệt nửa người, vẫn cử động được nhưng đi lại khó khăn thì người thân nên giúp người bệnh đi lại thường xuyên và tập các động tác theo hướng dẫn của bác sỹ. Nếu cần thiết thì hỗ trợ thêm dụng cụ tập cho bệnh nhân.
– Trường hợp bị liệt nhẹ nhưng vẫn đi lại và sinh hoạt được thì người thân hướng dẫn bệnh nhân tập theo hướng dẫn của kỹ thuật viên vật lý trị liệu.
Lưu ý:
Người thân và bệnh nhân không nên nôn nóng, tránh làm tổn thương thêm cho cơ thể. Quá trình phục hồi các chức năng này cần phải có thời gian và sự kiên trì nhẫn nại.
Các phương pháp điều trị và phòng bệnh bằng Tây y
Trường hợp bệnh nhân bị tai biến mạch máu não nặng phải cấp cứu thì các bác sĩ sẽ thực hiện các phác đồ điều trị sau:
– Cho bệnh nhân thở oxy
– Giúp người bệnh ổn định huyết áp bằng các thuốc ổn định huyết áp
– Cho bệnh nhân dùng thuốc chống hiện tượng phù ở não
– Cung cấp vitamin và chất khoáng cho cơ thể bệnh nhân.
– Cho bệnh nhân sử dụng thuốc chữa các bệnh đi kèm như tiểu đường hay biến chứng của bệnh viêm phổi, loét.
Phương pháp phòng bệnh
– Nói không với thuốc lá và rượu. Thuốc lá và rượu được coi là các yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh tai biến mạch máu não.
– Ổn định huyết áp. Huyết áp cao được coi là nguyên nhân chính gây bệnh xuất huyết não, là yếu tố làm tăng tốc xơ vữa động mạch tạo thuận lợi cho tình trạng nhũn não.
– Tránh mắc bệnh tiểu đường. Nguyên do bởi vì bệnh tiểu đường là nguyên nhân chủ yếu gây nên bệnh xơ vữa động mạch và gây thiếu máu lên não.
– Bên cạnh việc phòng và điều trị tốt các bệnh có thể dẫn đến tai biến mạch máu não như trên, việc dùng mỗi ngày 1 viên Aspirin liều thấp khoảng 80mg cũng cho hiệu quả tốt trong việc phòng ngừa tai biến mạch máu não.
Hoạt tính trong nấm lim xanh có chứa hàm lượng Garnodermic acids – triterpenes rất cao, giúp hạ cholesterol, kiểm soát huyết áp và làm tan các cục máu đông gây nguy cơ tắc nghẽn mạch máu. Các dược chất trong nấm lim xanh cũng có tác dụng dẫn lưu máu tốt, làm giảm áp lực của máu lên thành mạch, ngăn ngừa xơ vữa và làm tăng khả năng đàn hồi của thành động mạch, kiểm soát các chỉ số tiêu cực của hệ tuần hoàn, giảm huyết áp giúp hệ tim mạch ổn định.
Bên cạnh đó, đối với bệnh nhân tai biến mạch máu não, nấm lim xanh có tác dụng khôi phục lại hoạt động bình thường của cơ thể, chữa khỏi các di chứng như liệt, mất kiểm soát các cơ quan trong cơ thể, hồi phục lại ý thức cho người bệnh.
Ngoài phòng ngừa, hỗ trợ điều trị tai biến mạch máu não, các hoạt tính germanium, vanadium, crôm… trong nấm lim xanh có tác dụng nâng cao sức đề kháng của cơ thể, từ đó điều chỉnh các rối loạn chức năng, làm lành các tổn thương cơ quan, phục hồi hệ miễn dịch