Kiểu dáng công nghiệp cần đáp ứng điều kiện gì để được đăng ký

Kiểu dáng công nghiệp là hình dáng bên ngoài của sản phẩm thể hiện qua đường nét, hình khối, màu sắc hoặc sự kết hợp các yếu tố này. Để được bảo hộ tại Việt Nam, kiểu dáng công nghiệp cần đáp ứng 3 điều kiện cơ bản: có tính mới, có tính sáng tạo và có khả năng áp dụng công nghiệp theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ. Vậy để tìm hiểu chi tiết mời bạn cùng đọc trong bài viết này của Nacilaw.

Kiểu dáng công nghiệp là gì?​

Theo quy định tại Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ, kiểu dáng công nghiệp được hiểu là hình dáng bên ngoài của sản phẩm được thể hiện bằng các đường nét, hình khối, màu sắc hoặc sự kết hợp những yếu tố này. Kiểu dáng công nghiệp là một trong những đối tượng sở hữu công nghiệp được pháp luật bảo hộ nhằm bảo vệ những nỗ lực sáng tạo về mặt thẩm mỹ của các nhà thiết kế.
Xem file đính kèm #dang-ky-kieu-dang-cong-nghiep-4.webp

Lợi ích khi đăng ký sở hữu kiểu dáng công nghiệp sớm​

Việc đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp sớm mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho doanh nghiệp:

1. Độc quyền khai thác thương mại Chủ sở hữu kiểu dáng công nghiệp được cấp Bằng độc quyền có quyền độc quyền sử dụng, ngăn cấm người khác sao chép, sản xuất sản phẩm có kiểu dáng tương tự mà không được phép.

2. Bảo vệ lợi thế cạnh tranh
Kiểu dáng công nghiệp độc đáo giúp sản phẩm nổi bật trên thị trường. Đăng ký sớm giúp ngăn chặn đối thủ cạnh tranh sao chép thiết kế, bảo vệ thị phần và uy tín thương hiệu.

3. Tạo giá trị tài sản vô hình Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp là tài sản vô hình có giá trị, có thể chuyển nhượng, li-xăng hoặc sử dụng làm tài sản thế chấp trong các giao dịch kinh doanh.

4. Xác lập ngày ưu tiên Theo nguyên tắc "người nộp đơn trước được ưu tiên", việc nộp đơn sớm giúp xác lập quyền ưu tiên, tránh trường hợp người khác đăng ký trước cho kiểu dáng tương tự.

5. Thời hạn bảo hộ dài Theo Điều 93 Luật Sở hữu trí tuệ, Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp có hiệu lực 5 năm kể từ ngày nộp đơn và có thể gia hạn 2 lần, mỗi lần 5 năm, tổng cộng đến 15 năm.

Những điều kiện cần đáp ứng khi đăng ký kiểu dáng công nghiệp​

Để được cấp Bằng độc quyền, kiểu dáng công nghiệp phải đáp ứng đầy đủ 3 điều kiện theo quy định tại Điều 63 Luật Sở hữu trí tuệ:

1. Có tính mới​

Theo Điều 65 Luật Sở hữu trí tuệ, kiểu dáng công nghiệp được coi là có tính mới nếu:

• Khác biệt đáng kể với những kiểu dáng công nghiệp đã bị bộc lộ công khai dưới hình thức sử dụng, mô tả bằng văn bản hoặc bất kỳ hình thức nào khác ở trong nước hoặc ở nước ngoài trước ngày nộp đơn hoặc trước ngày ưu tiên.
  
  
• Hai kiểu dáng công nghiệp không được coi là khác biệt đáng kể nếu chỉ khác biệt về những đặc điểm tạo dáng không dễ dàng nhận biết, ghi nhớ và không thể dùng để phân biệt tổng thể hai kiểu dáng đó.
  
  
• Kiểu dáng được coi là chưa bị bộc lộ công khai nếu chỉ có một số người có hạn được biết và có nghĩa vụ giữ bí mật.
  

Ngoại lệ về tính mới: Kiểu dáng không bị coi là mất tính mới nếu được công bố trong các trường hợp sau với điều kiện đơn đăng ký được nộp trong thời hạn 6 tháng kể từ ngày công bố:

• Bị người khác công bố không được phép của người có quyền đăng ký
• Được người có quyền đăng ký công bố dưới dạng báo cáo khoa học
• Được trưng bày tại cuộc triển lãm quốc gia của Việt Nam hoặc triển lãm quốc tế chính thức

2. Có tính sáng tạo​

Theo Điều 66 Luật Sở hữu trí tuệ, kiểu dáng công nghiệp được coi là có tính sáng tạo nếu:

Căn cứ vào các kiểu dáng công nghiệp đã được bộc lộ công khai trước ngày nộp đơn hoặc ngày ưu tiên, kiểu dáng công nghiệp đó không thể được tạo ra một cách dễ dàng đối với người có hiểu biết trung bình về lĩnh vực tương ứng.

Điều này có nghĩa kiểu dáng phải thể hiện nỗ lực sáng tạo nhất định, không phải là sự thay đổi hiển nhiên hoặc kết hợp đơn giản của các kiểu dáng đã có.

3. Có khả năng áp dụng công nghiệp​

Theo Điều 67 Luật Sở hữu trí tuệ, kiểu dáng công nghiệp được coi là có khả năng áp dụng công nghiệp nếu:

Có thể dùng làm mẫu để chế tạo hàng loạt sản phẩm có hình dáng bên ngoài là kiểu dáng công nghiệp đó bằng phương pháp công nghiệp hoặc thủ công nghiệp.

Điều kiện này đảm bảo kiểu dáng có thể được sản xuất lặp lại với số lượng lớn, phù hợp cho hoạt động sản xuất công nghiệp.

Yêu cầu về hồ sơ đăng ký​

Theo Điều 103 Luật Sở hữu trí tuệ, khi nộp đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp, người nộp đơn cần chuẩn bị:

1. Bộ ảnh chụp, bản vẽ kiểu dáng công nghiệp: Phải thể hiện đầy đủ các đặc điểm tạo dáng của kiểu dáng yêu cầu bảo hộ, đủ rõ ràng để người có hiểu biết trung bình về lĩnh vực tương ứng có thể xác định được kiểu dáng đó.
   
   
2. Bản mô tả kiểu dáng công nghiệp: Liệt kê thứ tự các ảnh chụp, bản vẽ và mô tả các đặc điểm tạo dáng của kiểu dáng công nghiệp được thể hiện trong bộ ảnh chụp, bản vẽ.

4. Trường hợp không được bảo hộ trên danh nghĩa kiểu dáng công nghiệp​

Tuy nhiên, không phải mọi hình dáng bên ngoài của sản phẩm đều được bảo hộ với danh nghĩa kiểu dáng công nghiệp. Theo Điều 64 Luật Sở hữu trí tuệ, các đối tượng sau không được bảo hộ:

• Hình dáng bên ngoài của sản phẩm do đặc tính kỹ thuật của sản phẩm bắt buộc phải có
• Hình dáng bên ngoài của công trình xây dựng dân dụng hoặc công nghiệp
• Hình dáng của sản phẩm không nhìn thấy được trong quá trình sử dụng sản phẩm

Việc đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp là bước quan trọng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp và tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp. Để được cấp Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp tại Việt Nam, sản phẩm cần đáp ứng đủ 3 điều kiện: có tính mới, có tính sáng tạo và có khả năng áp dụng công nghiệp theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ.

Doanh nghiệp nên chủ động tìm hiểu và thực hiện đăng ký sớm để tối đa hóa lợi ích từ việc bảo hộ kiểu dáng công nghiệp. Trong trường hợp cần tư vấn chi tiết về thủ tục, hồ sơ hoặc đánh giá khả năng bảo hộ của kiểu dáng cụ thể, doanh nghiệp nên tham khảo ý kiến của luật sư chuyên ngành sở hữu trí tuệ để đảm bảo quyền lợi được bảo vệ tốt nhất.