Cảnh báo sự biến mất của các loài côn trùng

Các loài côn trùng trên thế giới có thể sẽ biến mất trong vài thập kỉ. Trong những năm gần đây, bằng chứng cho thấy số lượng côn trùng biến mất khỏi hành tinh của chúng ta ngày càng tăng cao. Và chúng ta đang có thể đã đánh giá thấp sự nghiêm trọng và quy mô của vấn đề này.

Trong một nghiên cứu đa dạng sinh học quy mô lớn, một nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế đã phát hiện số lượng các loài côn trùng trong rừng và đồng cỏ của Đức đã giảm khoảng một phần ba. Và điều này chỉ xảy ra trong thập kỷ qua.

Các loài côn trùng dần biến mất?​

“Sự suy giảm số lượng côn trùng trong khoảng thời gian chỉ 10 năm là một điều hoàn toàn bất ngờ”.

Từ năm 2008 đến 2017, nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế đã thu thập hơn một triệu côn trùng tại 300 địa điểm trên khắp nước Đức. Trong số gần 2.700 loài được nghiên cứu cho thấy nhiều loài dường như đang suy giảm khá nghiêm trọng. Trên thực tế, nhóm nghiên cứu cho biết trong những năm gần đây, một số loài côn trùng quý hiếm gần như biến mất hoàn toàn.

Bất kể các nhà khoa học nghiên cứu như thế nào thì kết luận về sự suy giảm số lượng các loài côn trùng đều trùng khớp. Từ đồng cỏ chăn nuối đến các cánh đồng trong rừng, nhóm nghiên cứu đã báo cáo những suy giảm đáng kể về số lượng và sự đa dạng của côn trùng và những sự biến mất hoàn toàn lớn nhất đều đến từ các cánh đồng, đặc biệt là những khu vực được bao quanh bởi các trang trại.

Những bằng chứng cho thấy các loài côn trùng đang suy giảm​

Trong môi trường này, sự đa dạng của côn trùng đã giảm 78%, trong khi sinh khối giảm mạnh 67%.

Việc côn trùng biến mất ở cánh đồng nước Đức đã được báo cáo trước đây, nhưng chưa bao giờ chi tiết như vậy. Hầu hết các nghiên cứu trước đây chỉ tập trung vào sinh khối, là tổng trọng lượng của tất cả các loài côn trùng, chứ không tập trung vào số lượng loài hiện có.

Đang có rất nhiều luông ý kiến khác nhau về sự suy giảm của các loài côn trùng.

“Thực tế là một phần lớn của tất cả các nhóm côn trùng thực sự bị ảnh hưởng cho đến nay vẫn chưa rõ ràng”.

“Trước cuộc khảo sát của các nhà khoa học, không rõ liệu rừng có bị ảnh hưởng bởi sự suy giảm côn trùng hay không và ở mức độ nào”.

Ở những khu vực có rừng, sinh khối giảm 40% và số lượng loài chỉ giảm hơn một phần ba. Những nhóm côn trùng phải chịu đựng nhiều nhất là những loài côn trùng bao phủ khoảng cách xa. Trong khi điều này có thể là do rừng bị tàn phá, do vậy cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định nguyên nhân.

“Kết quả của các nhà khoa học cho thấy rằng có sự suy giảm rõ rệt với số lượng lớn về sinh khối động vật chân đốt, sự phong phú cũng như số lượng các loài côn trùng trên các cấp độ nguy hiểm”.

“Sự suy giảm của động vật chân đốt trong rừng chứng minh rằng sự suy giảm này không bị hạn chế ở môi trường sống mở nào.”

Cần tiến hành các nghiên cứu sâu hơn để có được bức tranh toàn diện về những thay đổi về sinh khối, sự phong phú và đa dạng các loài côn trùng như trong dữ liệu đã cung cấp. Các loài côn trùng quý hiếm đã suy giảm nghiêm trọng ở mức cao nhất trên các cánh đồng tại Đức và đây có thể là động lực thúc đầy để đưa ra các con số cụ thể gây hoang mang.

Mặt khác, trong các khu rừng, có một câu chuyện khác đang diễn ra. Ở đây, sinh khối côn trùng vẫn tương đối ổn định trong suốt 10 năm; trong thực tế, những loài côn trùng phong phú nhất thậm chí còn trở nên phổ biến hơn. Điều này cho thấy rằng khi côn trùng biến mất trong môi trường rừng, chúng nhanh chóng được thay thế bằng các loài khác.

Theo dự đoán tồi tệ nhất, một số nhà khoa học đã cảnh báo các loài côn trùng có thể biến mất trong vòng một thế kỷ; những người khác nghĩ rằng nhiều khả năng một số lượng nhỏ các loài sẽ sống sót bằng cách tận dụng sự biến mất của các đối thủ cạnh tranh.

Nếu vậy, nó chắc chắn sẽ gây ra sự hỗn loạn hơn nữa. Các nhà nghiên cứu đã giải thích sự suy giảm các loài côn trùng không liên quan đến biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, đây cũng có thể là một phần nguyên nhân tác động đến vấn đề này. Nếu dự đoán này đúng sẽ gây ra một sự hỗn loạn trong giới khoa học và con người cần phải nỗ lực hơn nữa giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

“Mặc dù các nghiên cứu về sự suy giảm các loài côn trùng trong rừng vẫn chưa rõ ràng, nhưng ở các cánh đồng, suy suy giảm này có liên quan đến tỷ lệ đất nông nghiệp trong cảnh quan”.

Những giải pháp ngăn chặn sự suy giảm của các loài côn trùng​

Trước đây, phần lớn sự chú ý của thế giới đã tập trung vào các loài động thực vật khác mặc dù các loài côn trùng có ý nghĩa quan trọng hơn nhiều đối với hoạt động của hệ sinh thái.

Bởi vậy, để ngăn chặn sự suy giảm này gia tăng, các nhà khoa học đang kêu gọi đề án thay đổi mô hình trong chính sách sử dụng đất ở cấp quốc gia và quốc tế. Và bây giờ vẫn chưa phải là quá muộn để toàn thế giới chung tay giải quyết vấn đề này vì các loài côn trùng có thể phục hồi nhanh chóng nếu nền nông nghiệp hiện tại có những thay đổi đáng kể như việc cải thiện chất lượng môi trường sống và giảm thiểu các tác động tiêu cực của các hoạt động nông nghiệp, như việc giảm lưu lượng thuốc bảo vệ thực vật, phủ xanh đồi trọc và tạo môi trường sống thân thiện với các loài côn trùng, đặc biệt cải thiện chất lượng đất và nguồn nước nông nghiệp cùng các khu vực thiên nhiên bị cô lập bao quanh bởi các trang trại.

Mỗi cá nhân đều có thể đóng góp vào quá trình giải cứu các loài côn trùng bằng cách trồng hoa và trồng cây, không sử dụng thuốc trừ sâu trong vườn hoặc chỉ đơn giản là không cắt cỏ và để cho hoa phát triển tự nhiên.

Các loài côn trùng là một mắt xích quan trọng trong hệ sinh thái tự nhiên giúp sự phân hủy giúp chất dinh dưỡng tuần hoàn, cải thiện chất lượng đất, cung cấp chất dinh dưỡng cây phát triển và hệ sinh thái hoạt động. Tuy nhiê, con người chỉ nhận ra vai trò này khi mắt xích quan trọng đó đột ngột đứt đoạn.

Để cứu những sinh vật nhỏ bé này đòi hỏi phải có một sự thay đổi lớn!