Ai cũng nên thử một lần đặc sản rượu cần Y Miên Tây Nguyên truyền thống

Thưởng thức rượu cần Y Miên là thưởng thức thứ đặc sản thơm ngon quen thuộc của những vùng miền núi. Nơi đây vừa mang những nét văn hóa đặc biệt của dân tộc, sự đa văn hóa, cũng như những hương vị món đặc sản thơm ngon. Nếu ai đã từng đến đây thì chắc chắn không thể nào bỏ qua thứ thức uống truyền thống, thứ thức uống làm nên tên tuổi của vùng đất này, đó là rượu cần.

Đằng sau sự đậm đà hấp dẫn của rượu cần Y Miên là cả một bầu trời văn hóa​

Thức uống không thể thiếu ở bất kỳ một buổi hội họp nào​

Đối với dân tộc ở Tây Nguyên, rượu cần không chỉ là vật để dâng hiến cho các thần (Yàng) mà đó còn là nhu cầu của con người. Tất cả các lễ hội ở Tây Nguyên không bao giờ thiếu vắng được rượu cần.

Ngoài giá trị vật chất, rượu cần còn biểu hiện cho văn hóa giao tiếp của họ. Bởi uống rượu cần vào con người mới thăng hoa, âm nhạc mới bốc đến độ cao trào, mọi khả năng nghệ thuật mới được biểu hiện đến mức tuôn chảy tự nhiên.

Song điều ý nghĩa nhất ở rượu cần là đây chính là sợi dây gắn kết từng cá nhân với cộng đồng.Thông qua đó mà mọi người hiểu biết nhau hơn, xích lại gần nhau, gắn kết thêm tình thân cũng như đoàn kết vượt qua mọi thử thách. Mỗi khi gia đình có việc, không cần mời mọc mà chỉ cần một tín hiệu như tiếng tù và hoặc hồi chiêng, trống thì cả làng đều có mặt, cùng góp rượu và vật chất để chia sẻ niềm vui những khó khăn, mất mát, đau thương.

Rượu cần đã gắn bó với các dân tộc Tây Nguyên qua bao thăng trầm của lịch sử của tộc người. Rượu cần là lời chào mời thân thiết khi gặp bạn bè, là điều nhắc nhở đôi trai gái phải tuân thủ những phong tục của cha ông trong lễ cưới, là một phần quyết định mang tính chất hành chính trong lễ "thổi tai" công nhận đứa trẻ vào cộng đồng.

Văn hóa uống rượu của vùng đất Tây Nguyên​

Trong hàng chục, hàng trăm loại rượu, có lẽ rượu của Tây Nguyên là loại duy nhất không uống bằng ly, bằng chén mà uống bằng một dụng cụ đặc biệt được gọi là ống hút cần. Bởi thế, việc sử dụng đặc sản Tây Nguyên này còn có thêm công đoạn hút cần.

Tuy nhiên, ở các dân tộc Tây Nguyên, cách hút rượu cần cũng rất đặc biệt và đầy lễ nghi. Hơn nữa, đối với rượu uống bằng cần này, người ta không uống một mình với mục đích giải sầu như uống rượu truyền thống của ông cha ta mà sẽ uống tập thể vào những dịp lễ Tết, hội hè, tiệc vui mừng, khi tiếp đãi bạn bè và khách quý phương xa. Vào những ngày trọng đại đó, một ché rượu sẽ được đặt trang trọng giữa nhà, bên bếp lửa ấm cúng với sự họp mặt của đầy đủ thành viên trong làng.

Vì rượu cần chủ yếu được uống trong những dịp lễ hội nên thường sẽ có thầy cúng để cầu các vị thần linh mang lại nhiều may mắn. Khi thầy cúng cúng xong, mọi người sẽ vít cần uống rượu theo thứ tự nữ uống trước, nam uống sau. Vì người dân ở đây theo chủ nghĩa Mẫu hệ, nên người phụ nữ chính là chủ nhà. Nếu có khách quý thì chủ nhà uống xong cầm cần mời khách.

Khi đó khách và chủ nhà sẽ cùng quây quần xung quanh, ngất ngây trong tiếng cồng chiêng trầm bổng của những cô gái và chàng trai. Mọi người ngồi xếp chân vòng tròn, vít cong cây cần làm bằng ống trúc và hút say sưa.

Nguyên liệu làm nên rượu cần​

Mỗi vùng như Tây Nguyên hay Tây Bắc sẽ có nguyên liệu cũng như cách pha chế rượu cần khác nhau. Tại vùng đất Tây Nguyên, phương pháp làm rượu cần khá đơn giản. Đầu tiên là gạo nấu thành cơm rồi trộn với trấu, dàn mỏng rồi đem phơi. Men rượu được những người dân ở đây chế từ vỏ cây Hiam lấy trong rừng trộn với bột ớt, bột gừng, riềng, bột gạo, một số thứ lá và rễ cây khác, trộn với nước và vắt thành từng bánh nhỏ và phơi cho thật khô.

Sau đó để từ 10–15 ngày giã nhỏ rồi rắc lên trên nia cơm, sau đó trộn thêm một lần trấu nữa rồi đổ vào ché trấu lấy lá chuối khô ủ kín thời gian từ 1-2 ngày. Sau khi ủ thời gian 30 ngày thì có thể lấy lên để uống được. Khi uống lót lá chuối tươi ở trên, đổ nước lã đầy ché, dùng cần cắm xuyên qua các tầng lá xuống đấy ché, uống cạn đến đâu lại chế thêm nước lã đến đấy. Nếu để càng lâu thì men càng ngấm, uống càng say và càng ngon ngọt đậm vị hơn.

Lưu ý khi uống rượu Tây Nguyên​

Đều hết sức đặc biệt chú ý khi có dịp uống rượu ở Tây Nguyên là cần rượu duy nhất đó không bao giờ rời khỏi bàn tay bất cứ ai. Nếu ai đó thả cần rượu ra khỏi tay là thất lễ với chủ nhà.

Sau những thông tin trên, chúng ta đã biết được ý nghĩa của rượu cần trong đời sống của người dân Tây Nguyên, cũng như biết được văn hóa uống cần đặc sắc của họ.