5 SỰ CỐ THƯỜNG GẶP TRONG XỬ LÝ NƯỚC THẢI

Trong quá trình vận hành hệ thống xử lý nước thải, việc phát sinh sự cố là điều khó tránh khỏi. Nếu không phát hiện và xử lý kịp thời, các sự cố này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả xử lý mà còn gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Dưới đây là 5 sự cố phổ biến trong hệ thống xử lý nước thải và giải pháp khắc phục hiệu quả.

1. Bùn vi sinh bị nổi hoặc trôi ra khỏi bể lắng
Nguyên nhân:

• Quá tải lưu lượng hoặc tải lượng hữu cơ (BOD, COD).
• Bùn vi sinh lão hóa, mật độ vi sinh thấp.
• Thiếu khí hoặc phân phối khí không đều trong bể Aerotank.

Cách khắc phục:

• Kiểm tra và điều chỉnh lưu lượng nước thải đầu vào.
• Xả bớt bùn già, cấp lại bùn hoạt tính mới.
• Đảm bảo hệ thống sục khí hoạt động đều, đủ oxy hòa tan (DO > 2 mg/L).

2. Mùi hôi phát sinh tại bể xử lý
Nguyên nhân:

• Tích tụ chất hữu cơ, bùn lâu ngày không xả.
• Quá trình yếm khí diễn ra trong bể hiếu khí do thiếu oxy.
• Hệ thống thoát khí kém, không có nắp đậy.

Cách khắc phục:

• Xả bùn định kỳ, tăng cường sục khí.
• Sử dụng chế phẩm sinh học khử mùi.
• Che phủ bể, lắp quạt hút khí hoặc biofilter xử lý mùi.

3. Hiệu quả xử lý BOD, COD giảm
Nguyên nhân:

• Vi sinh vật bị chết do hóa chất hoặc pH không ổn định.
• Thiếu dinh dưỡng (N, P) hoặc thời gian lưu không đủ.
• Quá tải công suất thiết kế.

Cách khắc phục:

• Theo dõi pH (duy trì 6.5–8.5), bổ sung dinh dưỡng và vi sinh.
• Điều chỉnh tải lượng, vận hành theo đúng công suất thiết kế.
• Kiểm tra nguồn nước đầu vào để kiểm soát hóa chất độc hại.

4. Bọt xuất hiện nhiều trong bể Aerotank
Nguyên nhân:

• Vi sinh phát triển không cân bằng, thiếu dinh dưỡng hoặc quá nhiều chất hoạt động bề mặt (xà phòng).
• Vi khuẩn dạng sợi phát triển mạnh.

Cách khắc phục:

• Cân bằng dinh dưỡng C:N:P ≈ 100:5:1.
• Dùng bột khử bọt hoặc bổ sung vi sinh ức chế vi khuẩn dạng sợi.
• Kiểm soát nguồn nước thải đầu vào, tránh xả nước có xà phòng.

5. Bùn vi sinh bị chết, nước sau xử lý có màu đen
Nguyên nhân:

• Thiếu oxy nghiêm trọng, xảy ra quá trình yếm khí.
• Nhiệt độ hoặc pH thay đổi đột ngột.
• Hóa chất độc hại (clo, dung môi, kim loại nặng) xâm nhập.

Cách khắc phục:

• Ngưng cấp nước thải độc hại, sục khí mạnh, bổ sung vi sinh mới.
• Theo dõi liên tục DO, pH, nhiệt độ.
• Điều chỉnh lưu lượng cấp nước từ từ để phục hồi hệ vi sinh.