5 Bước Đơn Giản Để Tạo Checklist Đánh Giá Nội Bộ ISO 14001:2015

DiendanISO123

Thành viên
Tham gia
2/10/2025
Bài viết
10
Bạn muốn có một checklist đánh giá nội bộ ISO 14001:2015 phù hợp với nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp mình? Việc tạo checklist có thể đơn giản hơn bạn nghĩ! Diễn Đàn ISO hướng dẫn bạn 5 bước đơn giản để tạo một checklist tùy chỉnh, phù hợp với quy mô, loại hình hoạt động và các mục tiêu môi trường của doanh nghiệp bạn. Hãy tạo checklist của riêng bạn và bắt đầu đánh giá hiệu quả ngay hôm nay!

checklist-danh-gia-noi-bo-iso-14001-2015.png


Checklist đánh giá nội bộ ISO 14001 là gì?
Checklist đánh giá nội bộ theo tiêu chuẩn ISO 14001 là một công cụ hỗ trợ quan trọng trong quá trình đánh giá. Checklist bao gồm danh sách các câu hỏi và tiêu chí kiểm tra cụ thể, giúp đánh giá viên xác định mức độ phù hợp, tính hiệu quả của từng yếu tố trong hệ thống quản lý môi trường. Nhờ đó, quá trình đánh giá được thực hiện có hệ thống, toàn diện và đảm bảo tính khách quan trong việc xác định mức độ tuân thủ tiêu chuẩn ISO 14001:2015.

Như đã nêu, checklist đánh giá nội bộ ISO 14001:2015 được sử dụng cho các chương trình đánh giá nội bộ. Đánh giá nội bộ nằm ở bước thứ ba – kiểm tra của chu trình PDCA. Trong đó còn bao gồm các hoạt động khác là theo dõi, đo lường, phân tích và cuối cùng mới là đáng giá.

Trong quá trình này, tổ chức cần phải xác định:

Những phương pháp theo dõi, đo lường, phân tích và đánh giá có thể tiến hành nhằm đảm bảo kết quả có giá trị;
các chuẩn mực được sử dụng làm căn cứ để đánh giá kết quả hoạt động môi trường
cũng như các chỉ số thích hợp khác;
Theo dõi và đo lường thực hiện khi nào;
Kết quả theo dõi và đo lường được phân tích, đánh giá vào thời điểm nào.
Tổ chức cần phải đảm bảo các thiết bị sử dụng để theo dõi và đo lường đã được liệu chuẩn hoặc được kiểm tra xác nhận trước khi sử dụng và bảo dưỡng. Không chỉ thế tổ chức phải đánh giá kết quả hoạt động môi trường và tính hiệu lực của hệ thống quản lý môi trường.

Yêu cầu về đánh giá nội bộ theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015
Như đã đề cập đến ở trên thì Tổ chức cần phải thiết lập, triển khai và duy trì một hay nhiều chương trình đánh giá. Trong đó bao gồm các yêu cầu về phương pháp, tần suất, trách nhiệm, hoạch định và báo cáo về các lần đánh giá nội bộ của mình. Quá trình thiết lập chương trình đánh giá nội bộ yêu cầu tổ chức cần phải tính đến tầm quan trọng ảnh của các quá trình liên quan đối với môi trường, các thay đổi có thể ảnh hưởng tới tổ chức và kết quả từ những lần đánh giá trước.

Một số chú ý mà tổ chức cần phải làm đó là:

Trong mỗi lần đánh giá cần xác định những chuẩn mực đánh giá và phạm vi cho từng lần đánh giá;
Để đảm bảo tính khách quan và độc lập cần chọn lựa ra những chuyên gia đánh giá có trình độ và am hiểu doanh nghiệp dể đánh giá
Đảm bảo kết quả từ những lần đánh giá đều được báo cáo tới lãnh đạo thích hợp của tổ chức.

Sau mỗi cuộc đánh giá nội bộ thì toàn bộ hồ sơ, checklist đánh giá nội bộ ISO 14001;2015 đều phải được lưu trữ thông tin dạng văn bản để làm bằng chứng thực hiện chương trình đánh giá và những kết quả đánh giá. Toàn bộ nội dung này sẽ là bằng chứng đánh giá sự phù hợp của tổ chức đối với tiêu chuẩn ISO 14001:2015.

Để đánh giá nội bộ thành công thì quá trình đánh giá cần phải thực hiện theo đúng các yêu cầu trong bộ tiêu chuẩn ISO 14001:2015 dựa trên tinh thần khách quan và độc lập nhằm đảm bảo kết quả chính xác.

Xem xét của lãnh đạo trong đánh giá nội bộ

Sau mỗi lần đánh giá thì đầu ra của quá trình sẽ là những báo cáo đánh giá. Kết quả này sẽ được ban lãnh đạo cao nhất xem xét và rà soát lại toàn bộ hệ thống QLCL Môi trường theo tần suất được hoạch định nhằm đảm bảo tính phù hợp và thỏa đáng. Thông thường việc xem xét sẽ bao gồm:

Tình trạng của những hành động từ các cuộc xem xét của lãnh đạo trước đó;

Những thay đổi trong các vấn đề bên ngoài và nội bộ có liên quan đến HTQL có bao gồm các nhu cầu và mong đợi từ những bên quan tâm. các khía cạnh môi trường có ý nghĩa với tổ chức; các rủi ro và cơ hội;
Mức độ đạt được của những mục tiêu môi trường;
Thông tin về kết quả hoạt động môi trường của tổ chức.
Ngoài ra các kết quả xem xét của lãnh đạo phải bao gồm những kết luận về sự phù hợp liên tục, tính thỏa đáng và tính hiệu lực của Hệ thống quản lý môi trường; các quyết định liên quan đến cơ hội cải tiến liên tục; quyết định liên quan đến bất ỳ nhu cầu thay đổi nào với Hệ thống quản lý môi trường; các hành động nếu cần khi không đạt được mục tiêu môi trường; các cơ hội để cải tiến Hệ thống quản lý môi trường và các quá trình hoạt động chủ chốt khác nhằm đảm bảo sự tích hợp; bất cứ điều gợi ý nào liên quan đến các định hướng chiến lược của tổ chức.

Phương hướng xây dựng checklist đánh giá nội bộ ISO 14001:2015

Các tổ chức khác nhau tùy vào từng ngành nghề, quy mô sẽ có cách xây dựng checklist đánh giá nội bộ ISO 14001:2015 khác nhau

Đặc biệt checklist được xây dựng cho một tổ chức là nhiều bảng câu hỏi khác nhau được xây dựng cho từng bộ phận hoặc hoạt động của doanh nghiệp đối với hệ thống quản lý môi trường. Ví dụ như checklist đánh giá nội bộ cho phòng kế toán, phòng marketing, phòng nhân sự, phòng kinh doanh, phòng truyền thông… Do đó không thể tìm kiếm một checklist chung áp dụng cho tất cả tổ chức và mọi phòng ban được
Gợi ý checklist đánh giá nội bộ ISO 14001:2015
Checklist câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001:2015 được xây dựng dựa trên các điều khoản của tiêu chuẩn, giúp tổ chức rà soát toàn diện Hệ thống quản lý môi trường (EMS) và mức độ tuân thủ thực tế. Dưới đây là nội dung tóm lược các nhóm câu hỏi chính theo từng điều khoản.
Điều 4 – Bối cảnh của tổ chức
Hiểu tổ chức và bối cảnh hoạt động:

Tổ chức của bạn có xác định rõ được các yếu tố bên trong và bên ngoài có ảnh hưởng đến khả năng đạt được kết qả môi trường không ?

Hiểu nhu cầu và mong đợi của các bên quan tâm:

Tổ chức của bạn cũng đã tiến hành xác định đầy đủ các bên có liên quan đến hệ thống Quản lý môi trường hay không ?

Những yêu cầu nào trong số đó trở thành nghĩa vụ tuân thủ của tổ chức?

Xác định phạm vi hệ thống quản lý môi trường:

Doanh nghiệp của bạn có thiết lập ra một ranh giới để áp dụng EMS và xác định rõ ràng đơn vị, chức năng và hoạt động sản phẩm thuộc phạm vi hay không ?

Phạm vi này có được lưu giữ dưới dạng thông tin văn bản và công bố cho các bên quan tâm không?

Thiết lập hệ thống quản lý môi trường:

Hệ thống EMS có được thiết lập, thực hiện và duy trì liên tục phù hợp với yêu cầu ISO 14001, đồng thời dựa trên thông tin đã xác định ở các khoản 4.1 và 4.2 hay không?

Điều 5 – Lãnh đạo
Sự lãnh đạo và cam kết:

Lãnh đạo cao nhất của tổ chức bạn có thể hiện cam kết cũng như chịu trách nhiệm về tính hiệu quả của EMS? Việc này có đảm bảo việc thiết lập tốt các chính sách về mục tiêu môi trường thực sự phù hợp với định hướng chiến lược của tổ chức?

Các yêu cầu EMS đã được tích hợp vào hoạt động kinh doanh, phân bổ nguồn lực, và truyền đạt tầm quan trọng trong toàn tổ chức chưa?

Chính sách môi trường:

Chính sách môi trường có được ban hành, duy trì và truyền đạt rõ ràng không? Chính sách có bao gồm cam kết tuân thủ pháp luật, ngăn ngừa ô nhiễm và cải tiến liên tục không?

Vai trò, trách nhiệm và quyền hạn:

Các vai trò liên quan đến EMS có được xác định, phân công rõ ràng và truyền đạt đầy đủ trong tổ chức không?


Điều 6 – Hoạch định
Hành động giải quyết rủi ro và cơ hội:

Ban ISO của bạn khi tiến hành lập kế hoạch EMS thì đã xem xét các vấn đề môi trường, khía cạnh rủi ro và cơ hội tiềm ẩn chưa?

Các quy trình quản lý và hồ sơ theo dõi rủi ro, cơ hội có được thiết lập và duy trì không?

Khía cạnh môi trường:

Tổ chức đã xác định các khía cạnh môi trường của hoạt động, sản phẩm, dịch vụ trong suốt vòng đời chưa?

Tiêu chí để tổ chức của bạn xác định mức độ tác động đáng kể có được thiết lập và truyền đạt rõ ràng?

Nghĩa vụ tuân thủ:

Tổ chức của bạn đã nhận diện và duy trì đầy đủ danh mục nghĩa vụ tuân thủ pháp luật và các yêu cầu khác?

Mục tiêu môi trường và kế hoạch đạt được:

Các mục tiêu môi trường có cụ thể, đo lường được, xác định rõ nguồn lực, trách nhiệm, thời hạn và phương pháp đánh giá kết quả không?

Điều 7 – Hỗ trợ
Nguồn lực:

Tổ chức có cung cấp đầy đủ nguồn lực cần thiết để vận hành và cải tiến EMS không?

Năng lực:

Nhân sự thực hiện các công việc liên quan có được đào tạo, đánh giá năng lực và lưu hồ sơ chứng minh năng lực không?

Nhận thức:

Người lao động có hiểu được tầm quan trọng của việc tuân thủ EMS và tác động công việc của họ đến môi trường không?

Trao đổi thông tin:

Các kênh truyền thông nội bộ và bên ngoài có được xác định, thực hiện và lưu hồ sơ bằng chứng không?

Kiểm soát thông tin dạng văn bản:

Tài liệu và hồ sơ hệ thống EMS có được tổ chức của bạn kiểm soát, cập nhật, bảo quản và truy xuất đúng quy định không?

Điều 8 – Vận hành
Hoạch định và kiểm soát vận hành:

Các quy trình vận hành có được xác định, kiểm soát và duy trì nhằm đáp ứng yêu cầu môi trường không? Những hoạt động thuê ngoài này hiện nay có được quản lý theo đúng các tiêu chí của EMS hay không ?

Chuẩn bị và ứng phó tình huống khẩn cấp:

Tổ chức có kế hoạch ứng phó, diễn tập và cải tiến định kỳ nhằm giảm thiểu tác động môi trường từ các tình huống khẩn cấp không?

Điều 9 – Đánh giá kết quả hoạt động
Theo dõi, đo lường và đánh giá:

Trong hệ thống đánh giá giám sát và đo lường cũng như phân tích hiệu quả của môi trường có được thiết lập hay duy trì định kỳ không?

Đánh giá tuân thủ:

Doanh nghiệp có đánh giá định kỳ việc tuân thủ nghĩa vụ pháp lý và lưu hồ sơ chứng minh không?

Đánh giá nội bộ:

Chương trình đánh giá nội bộ có được thiết lập với tần suất, phương pháp và phạm vi rõ ràng? Kết quả đánh giá có được báo cáo và xử lý hành động khắc phục kịp thời không?

Xem xét của lãnh đạo:

Việc xem xét của lãnh đạo cao nhất có đánh giá tính phù hợp với nguồn lực, cơ hội cải tiến và kết quả đạt được của hệ thống hay không?

Điều 10 – Cải tiến
Sự không phù hợp và hành động khắc phục:

Khi phát hiện sự không phù hợp, tổ chức có xác định nguyên nhân, thực hiện hành động khắc phục và đánh giá hiệu quả hành động không?

Cải tiến liên tục:

EMS có được xem xét và cải tiến thường xuyên để nâng cao hiệu quả và kết quả môi trường không?
 
×
Quay lại
Top Bottom