Giới thiệu về điện trở, phân loại và ứng dụng

Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, điện trở là một linh kiện quen thuộc với bất cứ ai, đặc biệt là những ai đam mê, yêu thích và theo đuổi về điện, điện tử. Vậy điện trở là gì? Phân loại nó như thế nào? Và ứng dụng của nó là gì? Hôm nay, tôi cùng bạn tìm hiểu về vấn đề này nhé.

Điện trở là gì?

Điện trở là một đại lượng vật lí biểu thị đặc tính cản trở dòng điện của một vật có khả năng cho dòng điện chạy qua. Vật nào dẫn điện càng tốt thì điện trở của nó càng nhỏ và ngược lại.

Trong thực tế, điện trở là một linh kiện điện tử thụ động gồm 2 tiếp điểm kết nối, thường được dùng để hạn chế cường độ dòng điện chảy trong mạch, điều chỉnh mức độ tín hiệu, dùng để chia điện áp, kích hoạt các linh kiện điện tử chủ động như transistor, tiếp điểm cuối trong đường truyền điện và có trong rất nhiều ứng dụng khác.

Các loại điện trở
Tùy theo mục đích sử dụng mà người ta sản xuất ra các loại điện trở với tính chất khác nhau. Chúng ta xét một số cách phân loại như sau:

Cách 1: Phân loại dựa vào tính chất dẫn điện của điện trở, có 2 loại điện trở:

• Điện trở tuyến tính: là điện trở có trở kháng không đổi khi gia tăng sự chênh lệch điện áp trên nó.
  
  
• Điện trở phi tuyến tính: là điện trở thay đổi khi có dòng điện đi qua, cụ thể nó sẽ tỷ lệ thuận với sự chênh lệch điện áp trên nó.
  

Cách 2: Phân loại theo giá trị của điện trở
Có 2 loại điện trở:

• Điện trở có giá trị cố định: là điện trở đã được cố định giá trị điện trở suất trong khi sản xuất và không thể thay đổi trong quá trình sử dụng.
  

• Biến trở hoặc chiết áp: là điện trở có giá trị điện trở suất có thể thay đổi trong quá trình sử dụng.
  

Cách 3: Phân loại theo chức năng của điện trở
Có 4 loại điện trở:

• Điện trở chính xác: là điện trở có giá trị dung sai rất thấp và nó rất chính xác(gần với giá trị danh nghĩa của nó).
  

• Điện trở nóng chảy: là một điện trở dây quấn được thiết kế dễ nóng chảy khi điện trở vượt mức cho phép. Lúc này, điện trở nóng chảy vừa là điện trở vừa là cầu chì. Khi công suất không bị vượt quá nó hoạt động như một điện trở. Và khi công suất vượt quá mức cho phép nó có chức năng như một cầu chì, nó nóng chảy và làm hở mạch để bảo vệ các thành phần khác trong mạch không bị dòng điện quá mức chạy qua.

• Điện trở nhiệt: Là linh kiện có giá trị điện trở thay đổi theo nhiệt độ. Do hiệu ứng tự làm nóng của dòng điện trong một điện trở nhiệt, các thiết bị tự thay đổi trở kháng với những thay đổi của dòng điện. Có 2 loại nhiệt trở: Nhiệt trở có hệ số nhiệt âm và nhiệt trở có hệ số nhiệt dương.
  

• Điện trở quang: là linh kiện nhạy cảm với bức xạ điện từ quanh phổ ánh sáng nhìn thấy. Quang trở có giá trị điện trở thay đổi phụ thuộc vào cường độ ánh sáng chiếu vào nó. Cường độ ánh sáng càng mạnh thì giá trị điện trở càng giảm và ngược lại.
  

Ứng dụng của điện trở
Điện trở có mặt ở trong mọi thiết bị điện tử và như vậy điện trở là linh kiện quan trọng không thể thiếu được trong mạch điện. Điện trở có những tác dụng sau:

• Khống chế dòng điện qua tải cho phù hợp.

• Mắc điện trở thành cầu phân áp để có được một điện áp theo ý muốn từ một điện áp cho trước.
  
  
• Phân cực cho bóng bán dẫn hoạt động.
  
  
• Tham gia vào các mạch tạo dao động R C
  
  
• Điều chỉnh cường độ dòng điện đi qua các thiết bị điện.
  
  
• Tạo ra nhiệt lượng trong các ứng dụng cần thiết.
  
  
• Tạo ra sụt áp trên mạch khi mắc nối tiếp.

Ngoài ra, tùy theo loại điện trở sẽ có những ứng dụng riêng khác nhau.

Cách mắc điện trở thường dùng
Nhiều người khi mua điện trở về không biết phải mắc vào mạch điện như thế nào để sử dụng. Sau đây, tôi sẽ hướng dẫn các bạn 3 cách mắc điện trở thường dùng:

Cách 1: Mắc nối tiếp




Cách 2: Mắc song song



Cách 3: Mắc hỗn hợp



Đây là những kiến thức cơ bản về điện trở, những bạn có đam mê về điện tử thì phải biết những kiến thức này. Hi vọng những chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn. Chúc bạn thành công!