Ba nguyên lý quan trọng trong Cờ Vua

Nguyên lý I: Nhanh chóng phát triển toàn bộ lực lượng

Có 3 nguyên tắc các bạn cần phải nhớ trong khai cuộc:

1) Nguyên tắc 1:

Trung tâm (4 ô “e4”, “e5”, “d4”, “d5”)


a) Quân nào chiếm cứ trung tâm sẽ kiểm soát được nhiều nhất các ô và khi cần thiết, có thể di chuyển nhanh nhất đến bất kì khu vực nào trên bàn cờ. Đây là nhân tố đặc biệt quan trọng khi huy động lực lượng tấn công hoặc phòng thủ.

b) Trung tâm mạnh sẽ hạn chế tối đa tầm hoạt động của lực lượng đối phương, ngăn chặn không cho chúng có điều kiện chiếm lĩnh các vị trí xung yếu hòng giành thắng lợi.

2) Nguyên tắc 2:

Nhanh chóng phát triển hài hòa toàn bộ lực lượng.

Có thể nói, đây là điểu kiện đầu tiên để giành ưu thế khai cuộc.

Trong giai đoạn này, người chơi cờ không được phép bỏ phí thời gian quý giá, cần nhanh chóng phát triển tất cả các quân của mình ra khỏi vị trí tích cực, đồng thời trong khả năng có thể gây khó khan đến mức tối đa cho đối phương.

Có thể hình dung các bước phát triển lực lượng như sau:

(1) TIến Tốt ”e4” hoặc”d4”( hoặc “e5” hay “d5” cho Đen)
(2) Phát triển Mã.
(3) Phát triển Tượng.
(4) Nhập Thành.
(5) Liên kết 2 xe và đưa chúng ra chiếm lĩnh các cột đứng trung tâm ở các ô “d1” hay “e1”(hoặc “d8” hay “e8” cho Đen).

Trong mỗi ván cờ, đặc biệt ở giai đoạn mở đầu, mỗi “temp”(nước cờ) rất quan trọng. Để khỏi bỏ phí thời gian vô ích, ta nên:

(1) Tránh đưa Hậu nhập cuộc chơi quá sớm. Với sai lầm này, đối phương sẽ nhanh chóng đưa các quân, đặc biệt là Xe, Tượng, hay Mã ra tấn công Hậu. Do đó, sẽ lợi “temp” phát triển (Vì Hậu buộc phải chạy).
(2) Tránh đi bằng 1 quân trong 2 hoặc 3 nước ở khai cuộc(Nếu không cần thiết) trong khi lực lượng còn chưa phát triển hết.
(3) Tránh tiến các quân Tốt biên vô nghĩa, điều mà các bạn mới học chơi rất thích. Bạn không những làm mất thời gian phát triển lực lượng, mà còn làm suy yếu thế cờ của mình sau này.
(4) Cân nhắc trước sơ đồ bố trí lực lượng, tránh phát triển tùy tiện, gây cản trở các quân khác.
(5) Tránh ham tấn công ngay với 2 hoặc 3 quân trong khi chưa kết thúc phát triển (tất nhiên, trừ khi đối phương mắc sai lầm khai cuộc lớn).

3) Nguyên tắc 3:

An toàn Vua của mình trước khi tổ chức tấn công đối phương bằng cách nhập thành.

Nguyên lý II: Tranh giành khu trung tâm

Chúng ta đã biết, ngay từ bài học đầu tiên: "khu trung tâm" bàn cờ là hình vuông bao gồm các ô cờ "d4","d5","e4","e5".

Trong cờ,ý nghĩa của trung tâm vô cùng to lớn. Có thể hình dung khu trung tâm như "cao điểm" duy nhất trên toàn mặt trận và ai chiếm lĩnh chắc chắn cao điểm trước sẽ giành ưu thế chiến lược "thượng phong", tạo tiền đề kết thúc thắng lợi cuộc chiến.

Hầu hết các quân trong khu trung tâm hoặc gần trung tâm sẽ tích cực và "sát thương" nhất, có nghĩa là từ đây, các quân có thế kiểm soát, hay tấn công được nhiều ô cờ nhất. Tiếp đến, trong trung tâm, các quân sẽ cơ động nhất, vì có thể di chuyển nhanh nhất đến bất cứ khu vực nào khác trên bàn cờ. Cuối cùng, khi một bên chiếm lĩnh vững chắc khu trung tâm, sẽ gây sức ép, khống chế và chia cắt lực lượng của đối phương, do đó làm giảm đáng kể "sức chiến đấu" của chúng. Tất cả các yếu tố kể trên là nội dung cơ bản của nguyên lý: tranh giành khu trung tâm.

Từ đây dễ dàng thấy rằng: không thể bắt đầu ván cờ một cách tùy tiện, cần luôn hướng tới trung tâm. Chúng ta cố gắng nhanh chóng phát triển lực lượng chiếm lĩnh "cao điểm" chiến lược trung tâm, đồng thời gây khó khăn đến mức tối đa nhằm không cho đối phương hoàn thành nhiệm vụ tương tự. Tóm lại, ngay từ những nước đầu tiên, hai bên sẽ ngay lập tức giao tranh quyết liệt để giành khu trung tâm.

Các tốt thường đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến giành khu trung tâm nhờ năng lực kiểm soát và tấn công các ô trung tâm thuộc "lãnh thổ đối phương". Được sự hỗ trợ chặt chẽ của các quân, Tốt có thể san bằng mọi trở ngại trên đường tiến. Hơn nữa, Tốt còn có thể làm "người bảo vệ" các ô tiền đồn quan trọng cho quân chiếm giữ nhằm gây sức ép lên cấu trúc Tốt của đối phương.