Tìm hiểu về hẹp bao q.uy đầu ở trẻ

Hẹp bao q.uy đầu là bệnh thường gặp không chỉ ở trẻ em và ngay cả người lớn cũng có thể bị. Người trưởng thành hẹp bao q.uy đầu là do từ lúc còn bé đã bị rồi nhưng không phát hiện, hoặc người nhà không để ý cho đến khi tuổi trưởng thành thấy nhiều điều bất tiện xảy ra mới đi khám bệnh.

Khi nào gọi là hẹp bao q.uy đầu?

Khi mới lọt lòng, nhiều trẻ đã có hiện tượng hẹp bao q.uy đầu (HBQĐ). Đây là hiện tượng sinh lý, do bao q.uy đầu không tụt xuống được gây nên hiện tượng dính bao q.uy đầu với q.uy đầu. Bình thường các trẻ khác không bị là do khi d.ương v.ật cương lên (do phản xạ tự nhiên hoặc phản xạ đi tiểu) mà có sự co kéo làm cho bao q.uy đầu của trẻ tuột xuống, q.uy đầu lộ ra.

Hầu hết các trẻ em trai khoảng 3 tuổi là bao q.uy đầu tụt xuống trọn vẹn, chỉ có một tỷ lệ nhất định (khoảng 1%) bao q.uy đầu bị dính vào q.uy đầu không tụt xuống được. Trong những năm đầu của tuổi sơ sinh, khi cơ thể trẻ phát triển dần lên thì d.ương v.ật của bé cũng phát triển theo và bắt đầu có sự bài tiết và bong ra các tế bào chết của thượng bì da bao q.uy đầu, các tế bào thượng bì bong ra, tích tụ lại tạo thành chất màu trắng nằm ngay ở da bao q.uy đầu. Chất màu trắng này ngày càng nhiều nếu trẻ không bị hẹp thì chúng sẽ bị trôi đi qua các lần tắm, rửa, nếu bị hẹp thì chất cặn này càng ngày càng tích tụ lại và rất dễ nhiễm trùng.


Tác hại của hẹp bao q.uy đầu

Do trẻ bị hẹp bao q.uy đầu nhưng bố mẹ không để ý hoặc không biết nên không chú ý, chỉ khi trẻ mắc một số bệnh mà khi khám bệnh thầy thuốc mới cho biết là cháu bị hẹp bao q.uy đầu và đó là tác hại của việc hẹp bao q.uy đầu mà không biết để xử lý sớm.

Hiện tượng ứ đọng nước tiểu mỗi lần đi tiểu, da bao q.uy đầu sẽ căng phồng lên vì lỗ chảy rất bé nước tiểu không tống ra kịp, sau một thời gian nước tiểu mới chảy ra hết. Nước tiểu cứ bị ứ đọng nhiều lần và kéo dài nhiều ngày, nhiều tháng, nhiều năm, thêm vào đó là việc trẻ không được vệ sinh tốt vùng bao q.uy đầu và q.uy đầu thì rất dễ nhiễm trùng bao q.uy đầu. Khi bao q.uy đầu bị viêm nhiễm sẽ tấy đỏ, xuất tiết, kết hợp với các tế bào thượng bì bong ra và đọng lại có màu trắng, có hạt hơi rắn ở xung quanh rãnh q.uy đầu và ngay cả ở q.uy đầu làm cho trẻ đi tiểu khó, đau.

Tiểu dắt: do hẹp bao q.uy đầu và bị viêm nhiễm gây đau nên trẻ không đi tiểu hết nước tiểu mà bị gián đoạn gọi là tiểu dắt. Nhiều trường hợp do bố mẹ, cô nuôi trẻ không biết nên mắng trẻ và cứ nghĩ cháu thích đi tiểu làm cho cô nuôi trẻ phiền lòng.

Ở người trưởng thành mà vẫn bị hẹp bao q.uy đầu thì khi d.ương v.ật cương lên do phản xạ hay do buồn tiểu sẽ gây đau. Ngược lại, do đau cũng làm cho d.ương v.ật không cương cứng được ảnh hưởng đến sinh hoạt vợ chồng (đối với những người đã có gia đình). Hiện tượng tiểu dắt, viêm nhiễm bao q.uy đầu bởi sự kết hợp của chất cặn của tế bào thượng bì bong ra và vi khuẩn cũng rất có khả năng xảy ra ở người trưởng thành.


Gây viêm đường tiết niệu ngược dòng: do nước tiểu bị ứ đọng nhiều lần và dài ngày kèm theo luôn luôn có các chất cặn bã của tế bào thượng bì da bao q.uy đầu bong ra, gây hiện tượng viêm nhiễm và viêm ngược dòng đường tiết niệu rất nguy hiểm, ví dụ như gây viêm bàng quang, viêm thận. Đây là những bệnh lẽ ra không đáng mắc phải nếu biết điều trị sớm bệnh.

Nếu biết hẹp bao q.uy đầu mà không được phẫu thuật tách, bóc sớm thì về sau khi có gia đình còn có những hậu quả xấu hơn như rối loạn xuất tinh ảnh hưởng đến hạnh phúc lứa đôi, đặc biệt có thể có hậu quả xấu là bị ung thư d.ương v.ật (trong số người bị ung thư d.ương v.ật thì bệnh nhân có hẹp bao q.uy đầu chiếm tỷ lệ cao hơn những bệnh nhân không bị hẹp bao q.uy đầu).

Nên làm gì khi nghi trẻ bị hẹp bao q.uy đầu?

Khi có hiện tượng bất thường về đi tiểu của trẻ hoặc khi tắm cho trẻ không thấy q.uy đầu hoặc nghi ngờ thì nên cho trẻ đi khám bệnh. Đối với người trưởng thành nếu thấy bao q.uy đầu không tụt xuống được, tiểu khó, nước tiểu ứ đọng, khi d.ương v.ật cương thấy đau… cũng cần đi khám để xác định và xử lý càng sớm càng tốt.

Cần vệ sinh bao q.uy đầu hàng ngày cho trẻ mỗi khi tắm, rửa. Cần lộn bao q.uy đầu ra và dùng vòi nước sạch cho chảy nhẹ nhàng vào rãnh q.uy đầu, cho đến khi thấy các chất cặn bẩn có màu trắng đã hết thì cho bao q.uy đầu trở về vị trí ban đầu.

Những ngày đầu, lần đầu vệ sinh bao q.uy đầu cho trẻ, nhất là lúc lộn bao q.uy đầu ra làm cho trẻ sẽ khó chịu, thậm chí kêu đau, khóc thét, vì vậy cần động viên trẻ và làm thật nhẹ nhàng, từng bước một để những lần sau trẻ không sợ và với trẻ lớn có thể hướng dẫn kỹ cho trẻ thì trẻ cũng có thể tự làm được các thao tác đơn giản này.


Khi đã được bác sĩ khám và xác định bị hẹp bao q.uy đầu thì nên phẫu thuật càng sớm càng tốt, muộn lắm là trước 15- 16 tuổi (tuổi dậy th.ì của con trai). Theo khuyến cáo của một số tác giả nước ngoài thì nếu vệ sinh hàng ngày và dùng nước vòi rửa sạch chất cặn, bẩn thì có thể tránh được phẫu thuật nhưng tỷ lệ khỏi hẳn không cao. Bởi vì làm như vậy có thể giải quyết được hiện tượng dính bao q.uy đầu vào q.uy đầu và rửa sạch chất cặn bẩn, nhưng không giải quyết được việc nới rộng bao q.uy đầu để bao q.uy đầu tụt xuống một cách dễ dàng, làm cho q.uy đầu lộ ra tránh ứ đọng khi tiểu và tránh đau khi d.ương v.ật cương cứng.

Khi đã được phẫu thuật rạch bao q.uy đầu (phải do bác sĩ chuyên khoa ngoại thực hiện), các ngày về sau cũng cần chống nhiễm khuẩn và vệ sinh sạch sẽ bao qui đầu như đã trình bày ở phần trên để tránh hiện tượng bao q.uy đầu dính lại và nhiễm trùng. Bởi vì, khi bao q.uy đầu bị dính lại và có kèm nhiễm trùng thì việc giải quyết bóc tách bao q.uy đầu lại có phần phức tạp, nhất là làm cho trẻ đau và sợ hãi khi mỗi một lần bóc tách lại.