Tìm hiểu về doanh nghiệp xã hội
Khái niệm doanh nghiệp xã hội
Khái niệm doanh nghiệp xã hội chưa có một định nghĩa cụ thể trong pháp luật Việt Nam. Căn cứ theo các quy định trong Luật Doanh nghiệp 2014 và các tổ chức như OECD có thể hiểu cơ bản như sau:
DNXH là những tổ chức hoạt động dưới nhiều hình thức pháp lý khác nhau vận dụng tinh thần doanh nhân nhằm theo đuổi cùng lúc cả hai mục tiêu xã hội và kinh tế. DNXH thường cung cấp các dịch vụ xã hội và việc làm cho các nhóm yếu thế ở cả thành thị và nông thôn. Ngòai ra, DNXH còn cung cấp các dịch vụ cộng đồng, trên các lĩnh vực giáo dục, văn hóa, môi trường.
Bản chất Doanh nghiệp xã hội là doanh nghiệp vì mục tiêu xã hội.
Phân loại Doanh nghiệp xã hội:
+ Các DNXH phi lợi nhuận (Non-profit Social Enterprises): trung tâm, hội, quỹ, câu lạc bộ, tổ/nhóm tự nguyện của người khuyết tật, người chung sống với HIV/AIDS, phụ nữ bị bạo hành... Hầu hết các DNXH phi lợi nhuận được phát triển lên từ nền tảng NGO, bên cạnh đó cũng có một số xác định được mô hình ngay từ khi thành lập.
+ DNXH không vì lợi nhuận (Not-for-profit Social Enterprises): DNXH không vì lợi nhuận thường đăng ký hoạt động dưới các hình thức Công ty THHH hoặc Công ty cổ phần, hoạt động theo Luật Doanh nghiệp
+ Doanh nghiệp có định hướng xã hội, có lợi nhuận (Social Business Ventures): Công ty TNHH, Hợp tác xã, Tổ chức tài chính vi mô...
Đặc điểm doanh nghiệp xã hội
+ Phải có hoạt động kinh doanh
+ Đặt mục tiêu xã hội lên hàng đầu
Doanh nghiệp truyền thống = Phát hiện nhu cầu -> Sản phẩm -> Lợi nhuận
DNXH = Phát hiện vấn đề XH -> Mô hình kinh doanh -> Giải quyết vấn đề XH
+ Tái phân phối lợi nhuận: Mô hình DNXH đòi hỏi lợi nhuận phải được tái phân phối trở lại cho hoạt động của tổ chức hoặc cho cộng đồng là đối tượng hưởng lợi. (Sử dụng ít nhất 51% tổng lợi nhuận hàng năm của doanh nghiệp để tái đầu tư nhằm thực hiện các mục tiêu xã hội, môi trường – Điều 10 LDN2014)
+ Sở hữu mang tính xã hội: Một đặc điểm khác tuy không phổ biến nhưng được một số cách định nghĩa DNXH đề cập là cấu trúc sở hữu và quản lý của DNXH có sự tham gia của cộng đồng hoặc các bên liên quan, các bên hưởng lợi... Điều này cho phép DNXH có tính tự chủ cao. Đây là trường hợp của các Hợp tác xã hoạt động theo mô hình DNXH rất hiệu quả ở một số nước.
+ Phục vụ nhu cầu của nhóm yếu thế trong xã hội mà nhà nước chưa thể hoặc khó có thể tiếp xúc được.
+ Đặc điểm khác:
Được hưởng nhiều ưu đãi:
· Sử dụng cộng đồng yếu thế làm nhân công
· Đương nhiên được tiếp nhận viện trợ
· Bù đắp an sinh cho cộng đồng
Phải công khai cam kết, hoạt động
Doanh nghiệp cung ứng các sản phẩm, dịch vụ công ích
- Mục tiêu: phục vụ công cộng, bất kỳ khu vực nào (nhà nước hay tư nhân) đều được tham gia cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích
- Bản chất: doanh nghiệp mục tiêu cao nhất không phải là là mục tiêu xã hội mà vẫn có lợi nhuận thích hợp
- Phương thức cung ứng theo thứ tự ưu tiên:
+ Đấu thầu
+ Đặt hàng
+ Giao kế hoạch
- Được trợ giá, phải bù đắp chi phí cung ứng các sản phẩm, dịch vụ công khi trúng thầu.
- Ví dụ: xe bus, cây xanh..
>>>> Xem thêm: Dịch vụ đăng ký doanh nghiệp tại Đà Nẵng
Khái niệm doanh nghiệp xã hội
Khái niệm doanh nghiệp xã hội chưa có một định nghĩa cụ thể trong pháp luật Việt Nam. Căn cứ theo các quy định trong Luật Doanh nghiệp 2014 và các tổ chức như OECD có thể hiểu cơ bản như sau:
DNXH là những tổ chức hoạt động dưới nhiều hình thức pháp lý khác nhau vận dụng tinh thần doanh nhân nhằm theo đuổi cùng lúc cả hai mục tiêu xã hội và kinh tế. DNXH thường cung cấp các dịch vụ xã hội và việc làm cho các nhóm yếu thế ở cả thành thị và nông thôn. Ngòai ra, DNXH còn cung cấp các dịch vụ cộng đồng, trên các lĩnh vực giáo dục, văn hóa, môi trường.
Bản chất Doanh nghiệp xã hội là doanh nghiệp vì mục tiêu xã hội.
Phân loại Doanh nghiệp xã hội:
+ Các DNXH phi lợi nhuận (Non-profit Social Enterprises): trung tâm, hội, quỹ, câu lạc bộ, tổ/nhóm tự nguyện của người khuyết tật, người chung sống với HIV/AIDS, phụ nữ bị bạo hành... Hầu hết các DNXH phi lợi nhuận được phát triển lên từ nền tảng NGO, bên cạnh đó cũng có một số xác định được mô hình ngay từ khi thành lập.
+ DNXH không vì lợi nhuận (Not-for-profit Social Enterprises): DNXH không vì lợi nhuận thường đăng ký hoạt động dưới các hình thức Công ty THHH hoặc Công ty cổ phần, hoạt động theo Luật Doanh nghiệp
+ Doanh nghiệp có định hướng xã hội, có lợi nhuận (Social Business Ventures): Công ty TNHH, Hợp tác xã, Tổ chức tài chính vi mô...
Đặc điểm doanh nghiệp xã hội
+ Phải có hoạt động kinh doanh
+ Đặt mục tiêu xã hội lên hàng đầu
Doanh nghiệp truyền thống = Phát hiện nhu cầu -> Sản phẩm -> Lợi nhuận
DNXH = Phát hiện vấn đề XH -> Mô hình kinh doanh -> Giải quyết vấn đề XH
+ Tái phân phối lợi nhuận: Mô hình DNXH đòi hỏi lợi nhuận phải được tái phân phối trở lại cho hoạt động của tổ chức hoặc cho cộng đồng là đối tượng hưởng lợi. (Sử dụng ít nhất 51% tổng lợi nhuận hàng năm của doanh nghiệp để tái đầu tư nhằm thực hiện các mục tiêu xã hội, môi trường – Điều 10 LDN2014)
+ Sở hữu mang tính xã hội: Một đặc điểm khác tuy không phổ biến nhưng được một số cách định nghĩa DNXH đề cập là cấu trúc sở hữu và quản lý của DNXH có sự tham gia của cộng đồng hoặc các bên liên quan, các bên hưởng lợi... Điều này cho phép DNXH có tính tự chủ cao. Đây là trường hợp của các Hợp tác xã hoạt động theo mô hình DNXH rất hiệu quả ở một số nước.
+ Phục vụ nhu cầu của nhóm yếu thế trong xã hội mà nhà nước chưa thể hoặc khó có thể tiếp xúc được.
+ Đặc điểm khác:
Được hưởng nhiều ưu đãi:
· Sử dụng cộng đồng yếu thế làm nhân công
· Đương nhiên được tiếp nhận viện trợ
· Bù đắp an sinh cho cộng đồng
Phải công khai cam kết, hoạt động
Doanh nghiệp cung ứng các sản phẩm, dịch vụ công ích
- Mục tiêu: phục vụ công cộng, bất kỳ khu vực nào (nhà nước hay tư nhân) đều được tham gia cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích
- Bản chất: doanh nghiệp mục tiêu cao nhất không phải là là mục tiêu xã hội mà vẫn có lợi nhuận thích hợp
- Phương thức cung ứng theo thứ tự ưu tiên:
+ Đấu thầu
+ Đặt hàng
+ Giao kế hoạch
- Được trợ giá, phải bù đắp chi phí cung ứng các sản phẩm, dịch vụ công khi trúng thầu.
- Ví dụ: xe bus, cây xanh..
>>>> Xem thêm: Dịch vụ đăng ký doanh nghiệp tại Đà Nẵng
