Cán cân xuất nhập khẩu là một trong những yếu tố quan trọng để nhận thấy sự thay đổi trong tình hình kinh tế của một Quốc gia ở một thời kỳ cụ thể. Vậy cách tính cán cân xuất nhập khẩu như thế nào? Tình hình cán cân xuất nhập khẩu Việt Nam hiện nay như thế nào? Cùng TDimex tìm hiểu những thông tin chi tiết và chính xác nhất trong bài viết sau đây.Cán cân xuất nhập khẩu là gì? Khái niệm và vai trò
Cán cân xuất nhập khẩu (Import - Export Balance) hay còn được gọi là cán cân thương mại được hiểu là bảng đối chiếu của tổng giá trị xuất khẩu và giá trị nhập khẩu trong một giai đoạn cụ thể.Đối với xuất khẩu:
- Xuất khẩu làm thay đổi cơ cấu kinh tế của Quốc gia, giúp phát triển và làm bàn đạp để các ngành kinh tế liên quan phát triển, đẩy mạnh hơn nữa.
- Xuất khẩu là yếu tố quan trọng giúp kích thích tăng trưởng của nền kinh tế, giúp cải thiện và nâng cao đời sống của người dùng, làm gia tăng hàng hóa tiêu dùng nội địa trong nước.
- Giúp thu về nguồn vốn chủ yếu, phần lớn là vốn đầu tư và vốn nhập khẩu những loại hàng hóa cần thiết khác.
Đối với nhập khẩu:
- Nhập khẩu giúp làm đa dạng nguồn hàng hóa trong nước, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân và bổ sung cho nguồn nguyên nhiên liệu cho các ngành sản xuất.
- Nhập khẩu là yếu tố giúp quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa diễn ra nhanh hơn.
- Làm thông suốt nền kinh tế, giúp phát huy được thế mạnh của Quốc gia, đẩy mạnh phát triển kinh tế.
- Nhập khẩu giúp xóa bỏ sự độc quyền của sản phẩm trong nền kinh tế, giúp nền kinh tế mở và phát triển hơn.
Những yếu tố làm ảnh hưởng đến cán cân xuất nhập khẩu
Có nhiều yếu tố khác nhau làm ảnh hưởng đến cán cân xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, có 3 yếu tố chính cần quan tâm gồm:
1) Tình hình xuất khẩu
- Đây là yếu tố then chốt có thể làm thay đổi toàn bộ cán cân xuất nhập khẩu. Tình hình xuất khẩu thay đổi do nhu cầu nhập khẩu những loại sản phẩm đó cũng như các đối tượng sử dụng những loại sản phẩm đó ngày càng có sự thay đổi.
2) Tình hình nhập khẩu
- Tương tự như nhập khẩu đây cũng là một yếu tố có tác động trực tiếp đến cán cân xuất nhập khẩu. Tình hình nhập khẩu có xu hướng tăng mạnh hơn khi GDP tăng, đôi khi tình hình tăng trưởng của nhập khẩu còn tăng mạnh hơn cả GDP. Tình hình nhập khẩu hàng hóa ở nước ta cũng sẽ có sự thay đổi tùy theo chiều hướng thay đổi của giá cả hàng hóa xuất khẩu. Khi giá cả các loại hàng hóa trong nước tăng lên nhưng trên thế giới chỉ có biến động nhẹ hoặc không tăng thì kim ngạch về xuất khẩu cũng sẽ vì vậy mà tăng lên không ngừng.
- Tỷ giá hối đoái cũng là yếu tố có tác động mạnh mẽ đến tình hình xuất nhập khẩu của Quốc gia. Sự biến động của tỷ giá của đồng nội tệ sẽ làm ảnh hưởng đến các hoạt động xuất nhập khẩu, từ đó làm thay đổi cán cân xuất nhập khẩu của Quốc gia.
- Khi đồng tiền nội tệ tăng giá, các hoạt động xuất khẩu sẽ giảm đi, thay vào đó các hoạt động nhập khẩu được khuyến khích đẩy mạnh nhiều hơn.
VD: Tỷ giá USD/VND lúc đầu là 23.000 nhưng sau này chỉ còn 21.000. Nếu Công ty A xuất khẩu hàng hóa thu được 1.000 USD với tỷ giá ban đầu là 23.000 thì sẽ thu được 23.000.000 VND nhưng với tỷ giá lúc sau thì chỉ còn 21.000.000 VND, chênh lệch 2.000.000 VND so với tỷ giá ban đầu. Lúc này các hoạt động xuất khẩu sẽ không được khuyến khích, hoạt động nhập khẩu được khuyến khích hơn và ngược lại.
Chỉ cần 1 trong 3 yếu tố trên đây có sự thay đổi thì đã làm cho cán cân xuất nhập khẩu của Quốc gia đó thay đổi theo, chứ không cần cả 3 yếu tố trên cùng thay đổi.
Cách tính cán cân xuất nhập khẩu chính xác nhất
Dựa theo khái niệm ta có công thức tính cán cân xuất nhập khẩu như sau:Cán cân xuất nhập khẩu = Giá trị hàng xuất khẩu - Giá trị hàng nhập khẩu.
Trong đó:
Giá trị hàng xuất khẩu:
Là tổng giá trị của những hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu sang các thị trường nước ngoài.Giá trị hàng nhập khẩu:
Là tổng giá trị của những hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu từ nước ngoài về để kinh doanh trong nước.Khi:
Giá trị cán cân xuất nhập khẩu > 0
Được gọi là xuất siêu hay thặng dư. Lúc này giá trị xuất khẩu cao hơn giá trị nhập khẩu.Giá trị cán cân xuất nhập khẩu < 0
Được gọi là nhập siêu hay thâm hụt. Lúc này giá trị nhập khẩu cao hơn giá trị xuất khẩu.Một nền kinh tế được cho là đạt trạng thái hiệu quả khi có giá trị cán cân xuất nhập khẩu ở mức bằng 0, tức giá trị xuất khẩu bằng giá trị nhập khẩu.
Trung tâm Đào tạo Nguồn nhân lực Logistics Thành Đạt là đơn vị uy tín hiện đang chiêu sinh nhiều lớp XNK - Logistics, Nghiệp vụ chứng từ, đào tạo và cung cấp cho thị trường xuất nhập khẩu hàng nghìn lao động chất lượng cao mỗi năm. Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết về các khóa học theo nhu cầu của bạn nhé.
Xem thêm:
Cán cân xuất nhập khẩu là gì? Công thức tính chính xác, chi tiết nhất
Tranh chấp về thưởng phạt xếp dỡ? Hiểu đúng để tránh kiện tụng
Khóa học xuất nhập khẩu gồm những nội dung gì? Lộ trình học chi tiết