- Tham gia
- 4/6/2010
- Bài viết
- 194
Tạp chí Anh BBC và tờ The Daily Telegraph đã công bố những câu trả lời cho 101 câu hỏi "khó nhất mọi thời đại". Những câu hỏi này đã được Ban biên tập BBC Magazine lựa chọn từ những gì độc giả gửi tới trong nhiều tháng liền và chúng đã được các nhà khoa học có đẳng cấp tìm cách trả lời. Xin trích giới thiệu cùng bạn đọc ANTG Cuối tháng.
Liệu có thể lấy được năng lượng từ những cú sét đánh không?
Có thể. Tuy nhiên, sẽ không thuận tiện cho lắm vì hàng loạt vấn đề, thí dụ như trong việc xây dựng hệ thống tích trữ năng lượng, nơi bảo quản nguồn năng lượng lấy được từ một cú sạc rất mạnh mẽ nhưng chóng kết thúc này.
Liệu những miếng kim loại gắn trong đầu người có bị nam châm hút không?
Không, vì những kim loại được sử dụng làm các bộ phận giả trong cơ thể con người thường là titan, chất không chịu tác động của nam châm.
Trong âm nhạc có toán học hay không?
Có, giữa toán học và âm nhạc có nhiều cái chung, bắt đầu từ chiều dài của cung đàn và nốt nhạc và kết thúc bởi sự đối xứng trong các đại hợp xướng của Jóhann Sebástian Bach.
Tại sao gà giò không thể bay?
Những con gà giò sống trong điều kiện hoang dã có thể bay được. Tuy nhiên, trong hàng nghìn năm qua, con người đã lựa chọn đặc biệt những con gà giò có kích cỡ theo những tiêu chí riêng nên giờ đây chúng đã trở nên quá nặng để bay bổng lên trên cành cây. Hơn thế nữa, những con gà giò được nuôi trong điều kiện tự nhiên thường bị cắt bớt lông ở một bên cánh để chúng chỉ có thể bay theo vòng tròn và là là mặt đất thôi.
Vì sao bồ câu hay lúc lắc đầu?
Có lẽ cũng vì nguyên nhân khiến chúng hay đảo mắt, tức là để ổn định lại hình ảnh xung quanh khi đang chuyển động. Tuy nhiên, không phải loài chim nào cũng hay lúc lắc đầu và các nhà khoa học vẫn chưa có được câu trả lời cuối cùng cho câu hỏi này.
Điều gì diễn ra khi ta ngứa da?
Cảm giác ngứa da xuất hiện khi da bị tác động bởi một va chạm ở mức vài micrôn. Có lẽ cảm giác này xuất hiện như một cách tự vệ trước những châm chích của muỗi hay những côn trùng khác. Cảm giác ngứa sẽ buộc ta phải gãi ngay lập tức vì đây là cách phản ứng nhanh nhất để giết con muỗi có thể khiến ta bị sốt dịch.
Liệu có thể lý giải hiệu ứng "déjà vu" (cảm giác như nhớ lại một điều gì đó mà thực ra ta mới thấy lần đầu tiên trong đời) không?
Ở nước Đức trong thế kỷ XIX, các nhà khoa học cho rằng, hiệu ứng "déjà vu" là một dạng "tàn dư" của tri giác. Nó diễn ra khi sự đồng bộ của các quá trình tri giác cảm tính và nhận thức bị phá vỡ. Theo lý thuyết hiện đại, các quá trình xử lý thông tin và nhận biết trong não bộ diễn ra không đồng bộ. Nhưng cũng đang có rất nhiều lý thuyết khác và chúng ta hiện nay chưa thể chứng minh hay bác bỏ tính xác thực của chúng được. Vì thế nên với câu hỏi này, chúng ta đành để ngỏ.
Tại sao khi máy bay cất cánh, ánh sáng trong khoang bị làm mờ đi?
Việc này được tiến hành để mắt hành khách làm quen dần với bóng tối, không phải vì những lý do tiện lợi mà vì lý do an ninh kỹ thuật. Nếu hành khách bị bắt buộc phải sơ tán khỏi máy bay thì mắt họ sẽ dễ thích ứng hơn với bóng tối ở bên ngoài máy bay.
Vì sao tay chúng ta có năm ngón và chân chúng ta cũng có năm ngón?
Có lẽ đây chỉ là một sự tình cờ diễn ra. Tất cả các loài động vật bốn chân (nhóm các động vật có xương sống, động vật có vú, chim, bò sát và lưỡng cư) đều có chung một thuỷ tổ năm ngón. Sự tồn tại của năm ngón đã được lưu truyền lại ở tất cả các loài động vật tiếp theo.
Ông tổ chung của các loài động vật bốn chân là một loài cá có vây kép, đã sống trong kỷ hậu Devon, cách đây khoảng 365 triệu năm trước. Những di vật khảo cổ đã đào được cho thấy, thuở đó, cá có khoảng 6-7 "mấu" trên vây nhưng hiện nay vẫn không có lý giải rành rẽ về việc, vì sao loài 5 "mấu" sống sót được và trở thành ông tổ của cuộc sống trên cạn.
Có thể, sự giảm bớt các "mấu" cho phép từng "mấu" một trở nên cứng cáp hơn và giúp cá thoát ra khỏi nước lên cạn? Tuy nhiên, trong con số 5 không có gì huyền bí cả và trong những giai đoạn tiếp theo, quá trình tiến hóa đã buộc nhiều loài phải hợp nhất các ngón lại để có được những cựa hay móng cứng chắc hơn cho thích hợp với môi trường cư trú mới.
Vì sao bia đen lại vẫn có bọt trắng?
Màu nâu được tạo nên bởi mạch nha và mạch nha được chế biến như sau: thoạt tiên thóc được để cho nẩy mầm rồi được rang lên. Trong nhiệt độ thấp, bia làm ra có màu sáng, còn ở nhiệt độ cao - có màu đen. Ở thế kỷ XIX, một số nhà làm bia vì muốn đẩy nhanh quá trình sản xuất nên đã cho thêm axít sunfuric cô đặc vào bia sáng màu. Kết quả là đường lập tức bị cácbon hóa ngay và bia trở nên sẫm màu luôn. Những ai uống thứ bia đó sẽ gặp vấn đề ở dạ dày. Những bong bóng trong bọt được phủ bởi một màng bia mỏng nhưng độ dày của nó không đủ để hấp thụ ánh sáng và ảnh hưởng tới màu trắng của bọt. Chính vì thế nên màu trắng trên bề mặt các bong bóng vẫn được giữ nguyên như cũ.
Ăn nhiều pho mát có hay nằm mơ thấy ác mộng không?
Bất cứ bữa tối quá no nào cũng buộc chúng ta phải ở trong giai đoạn gọi là giấc ngủ nhanh dài hơn bình thường và dĩ nhiên là thấy nhiều cơn mơ hơn. Nhưng hoàn toàn không có bằng chứng nào về việc chính pho mát tác động đến nội dung của những cơn mơ đó.
Đâu là nơi lạnh nhất trong vũ trụ?
Nơi lạnh nhất trong vũ trụ là ở trong tinh vân (Nebula) của sao Boomerang. Đám mây nằm cách trái đất khoảng 5 nghìn năm ánh sáng. Nhiệt độ tại đó là -272 độ K. Tinh vân này được tạo ra từ gaz và bụi, toát ra từ một ngôi sao đang trong quá trình già đi nằm ở giữa.
Nếu có ai đó cứ tự nói một mình, liệu đó có phải là người mất trí không?
Không, hiện tượng này được gọi là "tự vấn". Người ta hay thủ thỉ một mình khi đang bị stress hoặc cảm thấy cô đơn và đó là điều hoàn toàn bình thường.
Liệu có âm thanh vang lên từ vụ nổ lớn (Big Bang) không?
Âm thanh chỉ vang lên do các dao động cơ học trong một môi trường vật chất, còn trong khoảng chân không tuyệt đối thì không thể lan truyền âm thanh. Tuy nhiên, thoạt tiên vũ trụ không hình thành từ chân không mà được lấp đầy bởi khí hydro và khí gaz đã bị ion hóa. Kết quả là đã vang lên âm thanh tần số thấp mà ta không thể nghe được nếu không có những công cụ đặc biệt. Sử dụng các dữ liệu thực tế và thay đổi tần số, nhà nghiên cứu vũ trụ John Kramer ở Trường Đại học Tổng hợp Washington đã tái tạo lại được âm thanh đó. Có thể nghe âm thanh này trên website https://bit.ly/im0N.
Vũ trụ được làm bằng gì?
Đây là một trong những điều bí ẩn lớn nhất mà thế kỷ XXI cần phải tìm kiếm lời giải. Vật chất thông thường được tạo nên từ những nguyên tử. Vũ trụ, về phần mình, chỉ là một vài phần trăm của khối vật chất đó. Phần lớn vũ trụ được tạo nên từ cái gọi là "vật chất đen lạnh". Cái tên kỳ lạ này sinh ra là do các nhà thiên văn học đơn giản là không hình dung ra được đó là cái gì.
Có ai dị ứng nước không?
Không. Người ta chỉ dị ứng hệ thống miễn dịch sinh ra với những chất kháng thể do cưỡng lại nó. Không tồn tại những kháng thể cưỡng lại nước.
Khi hắt xì hơi, con ngươi ta có thể bị nổ tung ra không?
Không, vì nhiều nguyên nhân. Thí dụ, các bộ phận cơ thể trong mũi và họng, liên quan tới việc hắt xì hơi, không liên kết trực tiếp với những bộ phận nằm ở sau con ngươi trong mắt người. Vì thế, chúng không thể tạo ra áp suất đẩy con ngươi ra ngoài hốc mắt.
Cây có thể chết vì già không?
Trong những điều kiện tốt, một số loài cây có thể sống trường niên. Cái chết của cây cối là hệ lụy của sự thay đổi các điều kiện bên ngoài. Nhưng cũng có một số loài thực vật ngắn hạn chết đi sau khi ra hạt.
Có đúng là kẹo cao su có thể ở trong cơ thể người nhiều năm không?
Không. Kẹo cao su không bị tiêu hóa nhưng nó không có những đặc tính thần kỳ để không bị đẩy ra ngoài cơ thể theo con đường bài tiết. Thường thì nó không ở trong cơ thể người quá ba ngày.
Có thực là những người thuận tay trái có tư duy độc đáo hơn không?
Không, các nghiên cứu không chứng minh được điều này. Không có bằng chứng về việc những người thuận tay trái có khả năng sáng tạo lớn hơn những người thuận tay phải để có thể dễ tìm thấy những cách giải quyết vấn đề độc đáo và bất ngờ hơn.
Có thể điều trị được chứng mù màu không?
Không. Chứng mù màu được di truyền qua các gien quy định các protein nhạy cảm với màu sắc.
Liệu các ngôi sao có thể rời khỏi chùm sao của mình và đi lang thang trong vũ trụ được không?
Có thể, một ngôi sao có thể bị ném ra khỏi chòm sao quen thuộc khi nó tiến lại gần hố đen theo quỹ đạo và vì thế, có được gia tốc cao hơn mức cần thiết để thoát khỏi chùm sao đó.
Vì sao hai anh em sinh đôi lại có vân tay khác nhau?
Dù hai anh em sinh đôi có chung ADN nhưng nhiều tế bào của họ không trùng khít nhau. Ngoại hình của con người không chỉ được quy định bởi gien. Dấu vân tay phát triển khi bào thai còn ở trong dạ con. Ảnh hưởng tới sự hình thành của vân tay còn có nhiều dao động tình cờ ở hoócmôn. Cũng vì lý do này nên anh em sinh đôi có thể có những vết tàn nhang hay nốt ruồi khác nhau.
Các cơ quan an ninh có thể tìm ra nơi ta đang ở nếu ta sử dụng điện thoại di động với định vị GPS?
Có thể. Nếu trên máy di động của bạn có hệ thống định vị GPS, người trực ở tổng đài có thể tìm ra nơi bạn đang ở, nhưng chỉ trong trường hợp bạn duy trì liên lạc với họ[/QUOTE]
Liệu có thể lấy được năng lượng từ những cú sét đánh không?
Có thể. Tuy nhiên, sẽ không thuận tiện cho lắm vì hàng loạt vấn đề, thí dụ như trong việc xây dựng hệ thống tích trữ năng lượng, nơi bảo quản nguồn năng lượng lấy được từ một cú sạc rất mạnh mẽ nhưng chóng kết thúc này.
Liệu những miếng kim loại gắn trong đầu người có bị nam châm hút không?
Không, vì những kim loại được sử dụng làm các bộ phận giả trong cơ thể con người thường là titan, chất không chịu tác động của nam châm.
Trong âm nhạc có toán học hay không?
Có, giữa toán học và âm nhạc có nhiều cái chung, bắt đầu từ chiều dài của cung đàn và nốt nhạc và kết thúc bởi sự đối xứng trong các đại hợp xướng của Jóhann Sebástian Bach.
Tại sao gà giò không thể bay?
Những con gà giò sống trong điều kiện hoang dã có thể bay được. Tuy nhiên, trong hàng nghìn năm qua, con người đã lựa chọn đặc biệt những con gà giò có kích cỡ theo những tiêu chí riêng nên giờ đây chúng đã trở nên quá nặng để bay bổng lên trên cành cây. Hơn thế nữa, những con gà giò được nuôi trong điều kiện tự nhiên thường bị cắt bớt lông ở một bên cánh để chúng chỉ có thể bay theo vòng tròn và là là mặt đất thôi.
Vì sao bồ câu hay lúc lắc đầu?
Có lẽ cũng vì nguyên nhân khiến chúng hay đảo mắt, tức là để ổn định lại hình ảnh xung quanh khi đang chuyển động. Tuy nhiên, không phải loài chim nào cũng hay lúc lắc đầu và các nhà khoa học vẫn chưa có được câu trả lời cuối cùng cho câu hỏi này.
Điều gì diễn ra khi ta ngứa da?
Cảm giác ngứa da xuất hiện khi da bị tác động bởi một va chạm ở mức vài micrôn. Có lẽ cảm giác này xuất hiện như một cách tự vệ trước những châm chích của muỗi hay những côn trùng khác. Cảm giác ngứa sẽ buộc ta phải gãi ngay lập tức vì đây là cách phản ứng nhanh nhất để giết con muỗi có thể khiến ta bị sốt dịch.
Liệu có thể lý giải hiệu ứng "déjà vu" (cảm giác như nhớ lại một điều gì đó mà thực ra ta mới thấy lần đầu tiên trong đời) không?
Ở nước Đức trong thế kỷ XIX, các nhà khoa học cho rằng, hiệu ứng "déjà vu" là một dạng "tàn dư" của tri giác. Nó diễn ra khi sự đồng bộ của các quá trình tri giác cảm tính và nhận thức bị phá vỡ. Theo lý thuyết hiện đại, các quá trình xử lý thông tin và nhận biết trong não bộ diễn ra không đồng bộ. Nhưng cũng đang có rất nhiều lý thuyết khác và chúng ta hiện nay chưa thể chứng minh hay bác bỏ tính xác thực của chúng được. Vì thế nên với câu hỏi này, chúng ta đành để ngỏ.
Tại sao khi máy bay cất cánh, ánh sáng trong khoang bị làm mờ đi?
Việc này được tiến hành để mắt hành khách làm quen dần với bóng tối, không phải vì những lý do tiện lợi mà vì lý do an ninh kỹ thuật. Nếu hành khách bị bắt buộc phải sơ tán khỏi máy bay thì mắt họ sẽ dễ thích ứng hơn với bóng tối ở bên ngoài máy bay.
Vì sao tay chúng ta có năm ngón và chân chúng ta cũng có năm ngón?
Có lẽ đây chỉ là một sự tình cờ diễn ra. Tất cả các loài động vật bốn chân (nhóm các động vật có xương sống, động vật có vú, chim, bò sát và lưỡng cư) đều có chung một thuỷ tổ năm ngón. Sự tồn tại của năm ngón đã được lưu truyền lại ở tất cả các loài động vật tiếp theo.
Ông tổ chung của các loài động vật bốn chân là một loài cá có vây kép, đã sống trong kỷ hậu Devon, cách đây khoảng 365 triệu năm trước. Những di vật khảo cổ đã đào được cho thấy, thuở đó, cá có khoảng 6-7 "mấu" trên vây nhưng hiện nay vẫn không có lý giải rành rẽ về việc, vì sao loài 5 "mấu" sống sót được và trở thành ông tổ của cuộc sống trên cạn.
Có thể, sự giảm bớt các "mấu" cho phép từng "mấu" một trở nên cứng cáp hơn và giúp cá thoát ra khỏi nước lên cạn? Tuy nhiên, trong con số 5 không có gì huyền bí cả và trong những giai đoạn tiếp theo, quá trình tiến hóa đã buộc nhiều loài phải hợp nhất các ngón lại để có được những cựa hay móng cứng chắc hơn cho thích hợp với môi trường cư trú mới.
Vì sao bia đen lại vẫn có bọt trắng?
Màu nâu được tạo nên bởi mạch nha và mạch nha được chế biến như sau: thoạt tiên thóc được để cho nẩy mầm rồi được rang lên. Trong nhiệt độ thấp, bia làm ra có màu sáng, còn ở nhiệt độ cao - có màu đen. Ở thế kỷ XIX, một số nhà làm bia vì muốn đẩy nhanh quá trình sản xuất nên đã cho thêm axít sunfuric cô đặc vào bia sáng màu. Kết quả là đường lập tức bị cácbon hóa ngay và bia trở nên sẫm màu luôn. Những ai uống thứ bia đó sẽ gặp vấn đề ở dạ dày. Những bong bóng trong bọt được phủ bởi một màng bia mỏng nhưng độ dày của nó không đủ để hấp thụ ánh sáng và ảnh hưởng tới màu trắng của bọt. Chính vì thế nên màu trắng trên bề mặt các bong bóng vẫn được giữ nguyên như cũ.
Ăn nhiều pho mát có hay nằm mơ thấy ác mộng không?
Bất cứ bữa tối quá no nào cũng buộc chúng ta phải ở trong giai đoạn gọi là giấc ngủ nhanh dài hơn bình thường và dĩ nhiên là thấy nhiều cơn mơ hơn. Nhưng hoàn toàn không có bằng chứng nào về việc chính pho mát tác động đến nội dung của những cơn mơ đó.
Đâu là nơi lạnh nhất trong vũ trụ?
Nơi lạnh nhất trong vũ trụ là ở trong tinh vân (Nebula) của sao Boomerang. Đám mây nằm cách trái đất khoảng 5 nghìn năm ánh sáng. Nhiệt độ tại đó là -272 độ K. Tinh vân này được tạo ra từ gaz và bụi, toát ra từ một ngôi sao đang trong quá trình già đi nằm ở giữa.
Nếu có ai đó cứ tự nói một mình, liệu đó có phải là người mất trí không?
Không, hiện tượng này được gọi là "tự vấn". Người ta hay thủ thỉ một mình khi đang bị stress hoặc cảm thấy cô đơn và đó là điều hoàn toàn bình thường.
Liệu có âm thanh vang lên từ vụ nổ lớn (Big Bang) không?
Âm thanh chỉ vang lên do các dao động cơ học trong một môi trường vật chất, còn trong khoảng chân không tuyệt đối thì không thể lan truyền âm thanh. Tuy nhiên, thoạt tiên vũ trụ không hình thành từ chân không mà được lấp đầy bởi khí hydro và khí gaz đã bị ion hóa. Kết quả là đã vang lên âm thanh tần số thấp mà ta không thể nghe được nếu không có những công cụ đặc biệt. Sử dụng các dữ liệu thực tế và thay đổi tần số, nhà nghiên cứu vũ trụ John Kramer ở Trường Đại học Tổng hợp Washington đã tái tạo lại được âm thanh đó. Có thể nghe âm thanh này trên website https://bit.ly/im0N.
Vũ trụ được làm bằng gì?
Đây là một trong những điều bí ẩn lớn nhất mà thế kỷ XXI cần phải tìm kiếm lời giải. Vật chất thông thường được tạo nên từ những nguyên tử. Vũ trụ, về phần mình, chỉ là một vài phần trăm của khối vật chất đó. Phần lớn vũ trụ được tạo nên từ cái gọi là "vật chất đen lạnh". Cái tên kỳ lạ này sinh ra là do các nhà thiên văn học đơn giản là không hình dung ra được đó là cái gì.
Có ai dị ứng nước không?
Không. Người ta chỉ dị ứng hệ thống miễn dịch sinh ra với những chất kháng thể do cưỡng lại nó. Không tồn tại những kháng thể cưỡng lại nước.
Khi hắt xì hơi, con ngươi ta có thể bị nổ tung ra không?
Không, vì nhiều nguyên nhân. Thí dụ, các bộ phận cơ thể trong mũi và họng, liên quan tới việc hắt xì hơi, không liên kết trực tiếp với những bộ phận nằm ở sau con ngươi trong mắt người. Vì thế, chúng không thể tạo ra áp suất đẩy con ngươi ra ngoài hốc mắt.
Cây có thể chết vì già không?
Trong những điều kiện tốt, một số loài cây có thể sống trường niên. Cái chết của cây cối là hệ lụy của sự thay đổi các điều kiện bên ngoài. Nhưng cũng có một số loài thực vật ngắn hạn chết đi sau khi ra hạt.
Có đúng là kẹo cao su có thể ở trong cơ thể người nhiều năm không?
Không. Kẹo cao su không bị tiêu hóa nhưng nó không có những đặc tính thần kỳ để không bị đẩy ra ngoài cơ thể theo con đường bài tiết. Thường thì nó không ở trong cơ thể người quá ba ngày.
Có thực là những người thuận tay trái có tư duy độc đáo hơn không?
Không, các nghiên cứu không chứng minh được điều này. Không có bằng chứng về việc những người thuận tay trái có khả năng sáng tạo lớn hơn những người thuận tay phải để có thể dễ tìm thấy những cách giải quyết vấn đề độc đáo và bất ngờ hơn.
Có thể điều trị được chứng mù màu không?
Không. Chứng mù màu được di truyền qua các gien quy định các protein nhạy cảm với màu sắc.
Liệu các ngôi sao có thể rời khỏi chùm sao của mình và đi lang thang trong vũ trụ được không?
Có thể, một ngôi sao có thể bị ném ra khỏi chòm sao quen thuộc khi nó tiến lại gần hố đen theo quỹ đạo và vì thế, có được gia tốc cao hơn mức cần thiết để thoát khỏi chùm sao đó.
Vì sao hai anh em sinh đôi lại có vân tay khác nhau?
Dù hai anh em sinh đôi có chung ADN nhưng nhiều tế bào của họ không trùng khít nhau. Ngoại hình của con người không chỉ được quy định bởi gien. Dấu vân tay phát triển khi bào thai còn ở trong dạ con. Ảnh hưởng tới sự hình thành của vân tay còn có nhiều dao động tình cờ ở hoócmôn. Cũng vì lý do này nên anh em sinh đôi có thể có những vết tàn nhang hay nốt ruồi khác nhau.
Các cơ quan an ninh có thể tìm ra nơi ta đang ở nếu ta sử dụng điện thoại di động với định vị GPS?
Có thể. Nếu trên máy di động của bạn có hệ thống định vị GPS, người trực ở tổng đài có thể tìm ra nơi bạn đang ở, nhưng chỉ trong trường hợp bạn duy trì liên lạc với họ[/QUOTE]
