Loại bỏ các hạt bã nhờn

Các hạt bã nhờn (đốm Fordyce) là những nốt sần nhỏ màu hồng hoặc trắng, có thể xuất hiện trên môi âm hộ, b.ìu dái, thân d.ương v.ật hoặc trên viền môi. Về bản chất, chúng là những tuyến bã nhờn có nhiệm vụ tiết dầu cho da và tóc.Các hạt bã nhờn thường xuất hiện trong thời kỳ dậy th.ì và vô hại chúng không lây và không phải là bệnh lây truyền qua đường t.ình d.ục như bệnh herpes và mụn cóc sinh dục. Tuy không cần phải điều trị, nhưng các hạt bã nhờn thường được loại bỏ vì lý do thẩm mỹ. Trị liệu bằng laser và các phương pháp phẫu thuật khác là những phương pháp điều trị y tế hiệu quả nhất.

Phần 1: Loại bỏ các hạt bã nhờn

1. Tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu

Nếu nhận thấy các hạt nhỏ xuất hiện trên bộ phận sinh dục hoặc quanh viền môi không khỏi hoặc gây phiền toái, bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ gia đình hoặc bác sĩ da liễu. Bác sĩ da liễu có thể chẩn đoán tình trạng của bạn và giúp bạn yên tâm, vì các hạt bã nhờn đôi khi trông giống các mụn cóc nhỏ hoặc có biểu hiện như giai đoạn đầu của bệnh mụn rộp (herpes). Đây là hiện tượng rất phổ biến với khoảng 85% dân số gặp phải vào một thời điểm nào đó trong đời, và khả năng xuất hiện ở nam giới cao hơn nữ giới.

Bạn cần biết rằng các hạt bã nhờn là vô hại, không đau, không lây và không cần điều trị. Việc loại bỏ các hạt này chỉ là vì lý do thẩm mỹ.

Các hạt bã nhờn sẽ nổi rõ hơn nhiều khi da bị kéo căng, và có thể chỉ nhìn thấy khi d.ương v.ật cương cứng (ở nam giới) hoặc khi xử lý lông vùng kín (tẩy lông vùng bikini bằng sáp) ở nữ giới.

2. Hỏi về phương pháp điều trị laser

Nếu bạn quyết định loại bỏ bớt các hạt bã nhờn với mục đích thẩm mỹ, hãy trao đổi với bác sĩ da liễu về các phương pháp điều trị laser, vốn được sử dụng phổ biến nhất để loại bỏ các hạt bã nhờn và điều trị một số bệnh khác về da. Các phương pháp trị liệu làm bay hơi bằng tia laser như laser CO2 đã được áp dụng thành công trong điều trị hạt bã nhờn, cũng hiệu quả như laser nhuộm xung. Bạn hãy trao đổi với bác sĩ để biết phương pháp nào phù hợp nhất với tình trạng và điều kiện tài chính của bạn.

Laser CO2 là các tia laser khí được phát triển sớm nhất và hiện vẫn là phương pháp trị liệu laser bước sóng liên tục có năng lượng cao nhất để điều trị nhiều bệnh ngoài da.

Tuy nhiên, phương pháp cắt bỏ bằng tia laser CO2 có thể để lại sẹo, do đó không thích hợp để loại bỏ các hạt bã nhờn trên mặt.

Trái lại, phương pháp điều trị bằng laser nhuộm xung có chi phí cao hơn laser CO2, nhưng ít có nguy cơ để lại sẹo.

3. Cân nhắc sử dụng phương pháp phẫu thuật micro-punch

Phẫu thuật micro-punch là kỹ thuật dùng một thiết bị dạng bút châm một lỗ nhỏ vào da và loại bỏ mô. Thường được sử dụng trong phẫu thuật cấy tóc, nhưng nghiên cứu đã cho thấy kỹ thuật này cũng rất hiệu quả trong việc loại bỏ các hạt bã nhờn, đặc biệt là ở bộ phận sinh dục.Rủi ro để lại sẹo của phương pháp phẫu thuật micro-punch thấp hơn so với phương pháp điều trị bằng laser CO2, và các hạt bã nhờn ít khi tái phát như khi điều trị bằng laser CO2 và laser nhuộm xung.
Bạn sẽ được gây tê tại chỗ để giảm đau trong phẫu thuật micro-punch.

Các mô được loại bỏ bằng kỹ thuật micro-punch không bị phá hủy như khi dùng liệu pháp laser, do đó chúng có thể được quan sát dưới kính hiển vi để loại trừ các bệnh ngoài da nguy hiểm hơn, chẳng hạn như mụn cóc hoặc ung thư.

Phương pháp điều trị micro-punch thường rất nhanh và có thể loại bỏ hàng chục hạt bã nhờn chỉ trong vài phút vì vậy đây là lựa chọn lý tưởng cho những người có hàng trăm hạt bã nhờn trên mặt hoặc bộ phận sinh dục.

4. Suy nghĩ về việc dùng kem bôi ngoài da do bác sĩ kê toa

Có một số bằng chứng cho thấy sự mất cân bằng hoóc môn xảy ra trong thời kỳ dậy th.ì, thai nghén và mãn kinh có thể gây ra hoặc góp phần tạo ra các hạt bã nhờn, tương tự như cách chúng gây ra mụn.Vì lẽ đó, có nhiều loại kem kê toa thường được dùng để trị mụn và các vấn đề khác về da đôi khi cũng có hiệu quả trong điều trị hạt bã nhờn. Bạn hãy hỏi bác sĩ da liễu về việc sử dụng các thuốc bôi ngoài da glucocorticoids, retinoids, clindamycin, pimecrolimus hoặc benzoyl peroxide.
Kem Clindamycin đặc biệt hữu ích trong điều trị viêm tuyến bã nhờn, mặc dù các hạt bã nhờn hiếm khi bị sưng viêm.

Ở phụ nữ trẻ, việc uống thuốc tránh thai có thể giúp giảm hoặc loại bỏ các hạt bã nhờn, tương tự như tác dụng trị mụn trứng cá

Phương pháp cắt bỏ bằng tia laser CO2 thường được kết hợp với phương pháp dùng axit tẩy tế bào chết tại chỗ, chẳng hạn như axit trichloracetic và bichloracetic

5. Hỏi về liệu pháp quang động lực

Quang động lực là phương pháp điều trị được kích hoạt bằng ánh sáng. Một loại thuốc gọi là 5- aminolevulinic acid sẽ được bôi lên da cho thẩm thấu, sau đó được kích hoạt bằng một nguồn ánh sáng, chẳng hạn như ánh sáng xanh hoặc laser nhuộm xung. Liệu pháp này cũng được sử dụng để điều trị và ngăn ngừa một số bệnh ung thư da và mụn trứng cá.

Lưu ý rằng liệu pháp này có thể khá đắt.

Da có thể tạm thời bị nhạy cảm với ánh nắng sau khi sử dụng liệu pháp này.

6. Tìm hiểu về thuốc isotretinoin

Tuy phải mất vài tháng mới thấy hiệu quả, nhưng Ioitretinoin có tác dụng lâu dài trong việc loại bỏ các hạt bã nhờn. Loại thuốc này tỏ ra hữu hiệu trong điều trị mụn trứng cá và các tình trạng tương tự của các tuyến bã nhờn.

Có một số rủi ro nghiêm trọng và các tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng Isotretinoin, bao gồm dị tật thai nhi, do đó thuốc này chỉ nên dùng trong các trường hợp nặng, và phụ nữ uống isotretinoin sẽ phải kiêng quan hệ t.ình d.ục hoặc áp dụng các biện pháp tránh thai.

7. Hỏi về liệu pháp áp lạnh

Liệu pháp áp lạnh là quá trình đóng băng để loại bỏ các nốt sần bằng ni tơ lỏng.Bạn hãy hỏi bác sĩ da liễu về khả năng sử dụng liệu pháp này để loại bỏ các hạt bã nhờn.

8. Tìm hiểu về liệu pháp đốt điện

Đây là một dạng của liệu pháp laser được áp dụng để đốt các hạt bã nhờn. Hãy tham khảo bác sĩ da liễu xem đây có phải là lựa chọn phù hợp cho bạn không.

9. Giữ vệ sinh tốt

Việc giữ da sạch, không có dầu thừa và vi khuẩn sẽ giúp giảm sự xuất hiện của các hạt bã nhờn ở một số người, đặc biệt là thiếu niên trong tuổi dậy th.ì và phụ nữ mang thai, khi mức hoóc môn trong cơ thể tăng vọt, nhưng không phải là cách hữu hiệu để loại bỏ các hạt bã nhờn đã xuất hiện trong đa số trường hợp.Các sản phẩm làm sạch sâu dùng để rửa mặt và bộ phận sinh dục có thể giúp làm thông thoáng các lỗ chân lông và các tuyến bã nhờn cũng là một phương pháp hiệu quả để ngăn ngừa mụn nhọt/mụn đầu đen.

Thường xuyên rửa mặt và bộ phận sinh dục kỹ lưỡng, đặc biệt là sau khi tập thể dục và đổ mồ hôi.
Cân nhắc dùng vật liệu nhẹ để tẩy tế bào chết khi làm sạch da, chẳng hạn như xơ mướp.

Nếu các hạt bã nhờn xuất hiện ở vùng kín, bạn nên tránh cạo lông mu, vì khi đó các hạt sẽ càng nổi rõ. Liệu pháp laser có thể là lựa chọn tốt hơn.

Phần 2: Phân biệt hạt bã nhờn và các bệnh khác

1. Đừng nhầm lẫn các hạt bã nhờn với mụn rộp (herpes)

Mặc dù xuất hiện trên cùng các bộ phận của cơ thể như các tổn thương do herpes (xung quanh môi và bộ phận sinh dục), nhưng hai trường hợp này hoàn toàn khác nhau. Không như hạt bã nhờn, mụn rộp do herpes có dạng như các nốt phồng đỏ hoặc các vết loét, và ban đầu rất ngứa trước khi trở nên đau đớn cảm giác thường được mô tả là đau rát. Ngoài ra, các tổn thương do herpes thường có kích thước lớn hơn các hạt bã nhờn.

Bệnh herpes do virus herpes simplex virus (cả dạng 1 hoặc 2) gây ra và rất dễ lây. Trái lại, các hạt bã nhờn không lây nhiễm.

Sau khi phát ra, các mụn rộp herpes sẽ biến mất và thường chỉ tái phát vào những lúc căng thẳng. Các hạt bã nhờn đôi khi cũng biến mất, nhưng thường thì chúng tồn tại vĩnh viễn, thậm chí còn xấu đi theo tuổi tác.

2. Phân biệt hạt bã nhờn với mụn cóc sinh dục

Các hạt bã nhờn có thể giống các mụn cóc sinh dục, nhất là trong giai đoạn đầu, khi các mụn cóc còn khá nhỏ. Cả hai đều xuất hiện xung quanh bộ phận sinh dục, nhưng các mụn cóc có thể phát triển lớn hơn nhiều so với các hạt bã nhờn, và thường do virus u nhú ở người (HPV) gây ra. HPV cũng là bệnh lây nhiễm và chủ yếu lây lan qua tiếp xúc da qua vết đứt, trầy xước hoặc các vết rách nhỏ trên da.

Khi các mụn cóc sinh dục phát triển, chúng thường có dạng sần sùi như những cây súp lơ lồi lên. Trái lại, hạt bã nhờn thường trông giống như "da gà" hoặc đôi khi gọi là "gai ốc", nhất là khi da bị kéo căng.

Mụn cóc sinh dục thường lan đến vùng hậu môn, điều hiếm xảy ra với các hạt bã nhờn.

Mụn cóc sinh dục làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung. Trái lại, các hạt bã nhờn không liên quan đến các bệnh khác.

3. Đừng nhầm lẫn hạt bã nhờn với viêm nang lông

Viêm nang lông là tình trạng các nang lông bị viêm và thường xuất hiện xung quanh cửa âm đạo và gốc d.ương v.ật. Viêm nang lông thường bao gồm các mụn mủ nhỏ xung quanh các nang lông vùng kín. Chúng thường gây ngứa, đôi khi đau, đỏ và rỉ mủ khi nặn tương tự như mụn mủ. Trái lại, các hạt bã nhờn hiếm khi ngứa, không đau, đôi khi tiết ra dịch đặc chứa dầu khi nặn giống như mụn đầu đen. Viêm nang lông thường do cạo lông vùng bikini và nang lông bị kích ứng. Đôi khi vi khuẩn cũng góp phần gây viêm nang lông, mặc dù bệnh này không được xếp vào loại bệnh lây nhiễm.
Bệnh viêm nang lông thường được chữa khỏi bằng kem bôi ngoài da hoặc thuốc kháng sinh uống và giữ vệ sinh tốt, bao gồm việc không cạo lông.

Không nên nặn các hạt bã nhờn, vì chúng có thể bị viêm và phát triển lớn hơn.