Hợp đồng thử việc là gì?

Hợp đồng thử việc là gì?​

Trước khi trở thành nhân viên chính thức của một tổ chức doanh nghiệp nào đó, hầu hết người lao động đều phải trải qua quá trình thử việc. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin quan trọng về việc người lao động được hưởng quyền và nghĩa vụ gì khi ký hợp đồng thử việc để mọi người hiểu thêm về vấn đề trên.

Khái niệm Hợp đồng thử việc​

Bộ luật Lao động năm 2019 không nêu rõ khái niệm về hợp đồng thử việc mà chỉ quy định về thử việc tại khoản 1 Điều 24 như sau:

Người sử dụng lao động và người lao động có thể thỏa thuận nội dung thử việc ghi trong hợp đồng lao động hoặc thỏa thuận về thử việc bằng việc giao kết hợp đồng thử việc.

Có thể hiểu rằng hợp đồng thử việc là thỏa thuận từ hai phía giữa người lao động và người sử dụng lao động trong làm thử việc trước khi được bố trí lên làm nhân viên chính thức. Những thỏa thuận liên quan đến công việc làm thử như điều kiện làm việc, quyền và lợi ích giữa các bên sẽ được ghi nhận chi tiết tại hợp đồng thử việc.

Trong thời gian thực hiện thử việc thì bên phía người lao động và người sử dụng lao động đều phải tuân thủ thực hiện đầy đủ các quy định và nghĩa vụ như hai bên đã thỏa thuận trong hợp đồng thử việc trước đó. Nội dung của hợp đồng thử việc và hợp đồng làm việc chính thức sẽ có nhiều điểm giống và khác nhau. Các nội dung điều khoản về chế độ nâng bậc, tăng lương và các nội dung về vấn đề bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế hay đào tạo nâng cao trình độ được loại bỏ hoàn toàn.

Tìm hiểu thêm: Toàn tập về luật lao động Việt Nam

Người lao động có bắt buộc phải thử việc?​

Bộ luật lao động năm 2019 không ban hành bất kỳ quy định nào bắt buộc người lao động phải thử việc trước khi thực hiện giao kết hợp đồng lao động. Việc có áp dụng thử việc hay không là do thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động.
Trên thực tế trong hầu hết các trường hợp, người sử dụng lao động đều có yêu cầu thử việc đối với người lao động phải trước khi ký kết hợp đồng chính thức.
Mặt khác, tại khoản 3 Điều 24 Bộ luật lao động năm 2019 cũng quy định:
Không áp dụng thử việc đối với người lao động giao kết hợp đồng lao động có thời hạn dưới 01 tháng.
Theo đó, người lao động sẽ không phải tiến hành thử việc đối với hợp đồng lao động có thời hạn dưới 01 tháng mà được phép ký hợp đồng lao động luôn. Vấn đề này đồng nghĩa với việc người sử dụng lao động chỉ được phép yêu cầu thử việc với hợp đồng lao động có thời hạn quy định là 01 tháng trở lên.

Thời gian thử việc theo quy định​

Theo Điều 25 Bộ luật lao động năm 2019, thời gian thử việc sẽ do các bên thỏa thuận với nhau trong khi ký kết hợp đồng căn cứ vào tính chất và mức độ phức tạp của công việc nhưng chỉ được thử việc 01 lần đối với 01 công việc và bảo đảm tuân thủ đầy đủ các điều kiện sau đây:

(i) Thời gian không được quá 180 ngày đối với các Công việc của người quản lý doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp, Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp;

(ii) Không quá thời hạn 60 ngày: Công việc có chức danh nghề nghiệp cần dùng đến bằng cấp với trình độ chuyên môn kỹ thuật từ cao đẳng trở lên;

(iii) Không quá thời hạn quy định là 30 ngày: Công việc mang chức danh nghề nghiệp cần trình độ bằng cấp có chuyên môn, kỹ thuật trung cấp, công nhân kỹ thuật, nhân viên nghiệp vụ;

(iv) Với các công việc khác là không quá 06 ngày làm việc

Có thể bạn quan tâm: Hợp đồng lao động là một trong những công cụ quản lý lao động hữu hiệu

Mức lương thử việc đối với người lao động​

Điều 26 Bộ luật lao động năm 2019 đã quy định rõ về mức lương thử việc:

Điều 26. Tiền lương thử việc

Tiền lương của người lao động trong thời gian thử việc do hai bên thỏa thuận nhưng ít nhất phải bằng 85% mức lương của công việc đó.

Theo đó, người sử dụng lao động và người lao động được quyền thỏa thuận với nhau về mức lương thử việc trước khi thực hiện ký kết hợp đồng. Tuy nhiên, người sử dụng lao động phải trả ít nhất với mức lương là 85% của công việc làm thử cho phía người lao động.

Các chế độ áp dụng đối với lao động thử việc​

Mặc dù quan hệ lao động chưa được xác lập một cách chính thức nhưng người lao động thử việc cũng được hưởng nhiều quyền lợi đặc quyền như:

Về điều kiện lao động:

(i) Thời gian làm việc:

Được đảm bảo tuyệt đối về thời gian làm việc bình thường theo quy định là không quá 08 giờ/ngày và không quá 48 giờ/tuần và thời gian làm thêm giờ không vượt quá mức quy định pháp luật cho phép.

Thời gian nghỉ giữa ca của người lao động được đảm bảo là ít nhất 30 phút liên tục nếu làm việc ban ngày, ít nhất 45 phút liên tục nếu làm việc ban đêm (làm việc theo ca liên tục từ 06 giờ trở lên thì thời gian nghỉ giữa giờ được tính vào giờ làm việc).

(ii) Về chế độ nghỉ phép:

Chế độ nghỉ phép năm căn cứ theo khoản 2 Điều 65 Nghị định số 145/2020/NĐ-CP, thời gian thử việc cũng được tính vào thời gian hưởng phép năm nếu người lao động tiếp tục làm việc cho người sử dụng lao động sau khi thời gian thử việc đã chính thức hết.

Chế độ nghỉ lễ, Tết: Theo Điều 112 Bộ luật lao động năm 2019 quy định, người lao động được phép nghỉ làm hưởng nguyên lương trong các dịp lễ, Tết. Do đó người lao động thử việc trong các dịp này cũng được nghỉ làm và hưởng theo mức lương thử việc đã thỏa thuận ban đầu.

Về chế độ bảo hiểm:

Bảo hiểm xã hội bắt buộc chỉ áp dụng với đối tượng người lao động đã thực hiện ký hợp đồng lao động có thời hạn từ 01 tháng trở lên. Do đó, nếu ký hợp đồng lao động để thử việc thì người lao động sẽ được người sử dụng lao động đóng Bảo hiểm xã hội.

Theo đó, trong thời gian thử việc, người lao động sẽ được quyền hưởng các chế độ liên quan đến Bảo hiểm xã hội. Nhưng nếu thực hiện giao kết hợp đồng thử việc, người lao động sẽ không được phép hưởng quyền lợi này.

Xem thêm: Bảo hiểm thất nghiệp cũng vô cùng cần thiết đối với người sử dụng lao động