- Tham gia
- 25/2/2011
- Bài viết
- 1
Bài viết này sẽ định lượng tác động của việc điều chỉnh tỷ giá đến xuất nhập khẩu và cán cân thương mại của Việt Nam dựa trên một số mô hình kinh tế lượng.
Ngày 11/2/2010, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã điều chỉnh tăng tỷ giá liên ngân hàng lên 9,3%, đồng thời hạ biên độ giao dịch của tỷ giá xuống còn 1%. Động thái này được cho là cần thiết và không quá bất ngờ khi chênh lệch tỷ giá thị trường chính thức và chợ đen ở mức cao 8-9% trong suốt nhiều tháng.
Tuy nhiên, điều mà thị trường đang rất quan tâm là liệu việc điều chỉnh này có cải thiện được tình hình nhập siêu, vốn đã rất căng thẳng trong một số năm gần đây, như kỳ vọng của NHNN?
Bài viết này sẽ định lượng tác động của việc điều chỉnh tỷ giá đến xuất nhập khẩu và cán cân thương mại của Việt Nam dựa trên một số mô hình kinh tế lượng.
Lát cắt về thương mại quốc tế trong hơn thập niên qua
Cùng với quá trình hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới, trong hơn một thập niên qua, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đã có mức tăng trưởng rất cao (trung bình trên 20% mỗi năm), trừ năm 2009 do tác động của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Theo đó, tỷ lệ xuất khẩu/GDP tăng từ 30% năm 1996 lên tới 68,5% năm 2010, trong khi tỷ lệ nhập khẩu/GDP còn tăng mạnh hơn, từ 45,6% lên đến 80% trong cùng thời kỳ, khiến tổng giá trị thương mại/GDP đã đạt 150% - thể hiện độ mở khá lớn của nền kinh tế. Có thể nói, chiến lược hướng về xuất khẩu bắt đầu từ giữa thập kỷ 1990 đã có những đóng góp đáng kể đến tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong nhiều năm.
Tuy nhiên, do tốc độ tăng nhập khẩu nhanh hơn nhiều so với xuất khẩu, cán cân thương mại ngày càng thâm hụt, và đặc biệt trở nên nghiêm trọng kể từ năm 2007 - khi Việt Nam chính thức trở thành thành viên chính thức của WTO. Trung bình giai đoạn 2001-2010, nhập siêu chiếm đến 12% GDP, và tăng lên gần 17% giai đoạn 2007-2010.
Nhập siêu tăng cao và dai dẳng trong thời gian dài mà không có bất kỳ dấu hiệu cải thiện nào khiến thị trường ngoại hối luôn trong trạng thái căng thẳng, tiền đồng luôn đối diện sức ép giảm giá, cán cân thanh toán không ổn định, tình trạng đô la hóa gia tăng,…. Điều này, cùng với một số diễn biến vĩ mô bất lợi khác, đã kích hoạt cho những bất ổn kinh tế vĩ mô kéo dài trong một vài năm gần đây.
Ngày 11/2/2010, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã điều chỉnh tăng tỷ giá liên ngân hàng lên 9,3%, đồng thời hạ biên độ giao dịch của tỷ giá xuống còn 1%. Động thái này được cho là cần thiết và không quá bất ngờ khi chênh lệch tỷ giá thị trường chính thức và chợ đen ở mức cao 8-9% trong suốt nhiều tháng.
Tuy nhiên, điều mà thị trường đang rất quan tâm là liệu việc điều chỉnh này có cải thiện được tình hình nhập siêu, vốn đã rất căng thẳng trong một số năm gần đây, như kỳ vọng của NHNN?
Bài viết này sẽ định lượng tác động của việc điều chỉnh tỷ giá đến xuất nhập khẩu và cán cân thương mại của Việt Nam dựa trên một số mô hình kinh tế lượng.
Lát cắt về thương mại quốc tế trong hơn thập niên qua
Cùng với quá trình hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới, trong hơn một thập niên qua, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đã có mức tăng trưởng rất cao (trung bình trên 20% mỗi năm), trừ năm 2009 do tác động của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Theo đó, tỷ lệ xuất khẩu/GDP tăng từ 30% năm 1996 lên tới 68,5% năm 2010, trong khi tỷ lệ nhập khẩu/GDP còn tăng mạnh hơn, từ 45,6% lên đến 80% trong cùng thời kỳ, khiến tổng giá trị thương mại/GDP đã đạt 150% - thể hiện độ mở khá lớn của nền kinh tế. Có thể nói, chiến lược hướng về xuất khẩu bắt đầu từ giữa thập kỷ 1990 đã có những đóng góp đáng kể đến tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong nhiều năm.
Tuy nhiên, do tốc độ tăng nhập khẩu nhanh hơn nhiều so với xuất khẩu, cán cân thương mại ngày càng thâm hụt, và đặc biệt trở nên nghiêm trọng kể từ năm 2007 - khi Việt Nam chính thức trở thành thành viên chính thức của WTO. Trung bình giai đoạn 2001-2010, nhập siêu chiếm đến 12% GDP, và tăng lên gần 17% giai đoạn 2007-2010.
Nhập siêu tăng cao và dai dẳng trong thời gian dài mà không có bất kỳ dấu hiệu cải thiện nào khiến thị trường ngoại hối luôn trong trạng thái căng thẳng, tiền đồng luôn đối diện sức ép giảm giá, cán cân thanh toán không ổn định, tình trạng đô la hóa gia tăng,…. Điều này, cùng với một số diễn biến vĩ mô bất lợi khác, đã kích hoạt cho những bất ổn kinh tế vĩ mô kéo dài trong một vài năm gần đây.