Cứu cá vàng sắp chết

Nếu bạn nuôi cá vàng và yêu quý chúng chẳng khác gì những chú thú cưng khác thì quả là buồn khi thấy chúng sắp chết. Có nhiều nguyên nhân làm chết cá vàng, từ bệnh tật cho đến trầm cảm. Tuy nhiên, nếu sớm áp dụng các bước xử lý, bạn có thể cứu được chú cá vàng có dấu hiệu sắp chết, thậm chí nó còn có thể mua vui cho bạn thêm 10-20 năm nữa.

Phần 1: Đánh giá vấn đề

1. Cách ly cá vàng bị bệnh

Nếu một con cá vàng bị bệnh, điều quan trọng là bạn cần tách nó khỏi những con cá vàng khác để tránh lây lan các bệnh tiềm tàng. Nếu chỉ nuôi một con cá vàng, bạn có thể cứ để nó trong bể.
Khi chuyển cá vàng bị bệnh sang bể “bệnh viện”, bạn nên di chuyển cá trong túi ni lông và bọc bên ngoài bằng túi giấy để chú cá vàng của bạn không bị stress.
Có thể bạn cần đổ nước từ bể cũ sang bể mới khi di chuyển cá, tuy nhiên nếu nước là nguyên nhân gây bệnh cho cá thì điều này có thể khiến tình hình xấu hơn. Nếu sử dụng nước mới, bạn chỉ cần bỏ túi ni lông đựng cá vào nước khoảng 15-20 phút để điều chỉnh nhiệt độ trong nước và không khiến cá bị sốc.

2. Kiểm tra chất lượng nước

Cá vàng có dấu hiệu sắp chết thường có thể dễ dàng hồi sức nhờ việc điều chỉnh nước. Duy trì chất lượng nước là điều thiết yếu để giữ cho cá khỏe mạnh, vui vẻ - và sống sót.
Bạn có thể mua bộ thử nước bể cá tại hầu hết các cửa hàng thú cưng.
Bộ thử nước bể cá có thể giúp bạn phát hiện được các vấn đề trong nước, ví dụ như amoniac ở mức cao.
Đảm bảo nhiệt độ của nước phải ở trong khoảng 10-21 độ C.
Kiểm tra nồng độ a-xít trong nước. Hầu hết các loài cá đều sinh trưởng tốt trong nước trung tính, có độ pH xấp xỉ 7.
Nếu mức a-xít trong nước quá cao, bạn có thể mua chất trung hòa có bán tại nhiều cửa hàng thú cưng.
Kiểm tra mức ô-xy để đảm bảo lượng ô-xy hòa tan đạt trên 70%.

3. Làm vệ sinh bể cá và thay nước

Cá vàng tạo ra nhiều chất thải, do đó nước trong bể cá có thể nhanh chóng bị bẩn và tích tụ amoniac hoặc vi khuẩn và rong rêu. Bạn có thể cứu cá ngay lập tức chỉ bằng cách rửa bể cá và thay nước.
Thả cá vào một bể riêng trong khi làm vệ sinh bể và thay nước.
Bạn nên làm vệ sinh bể cá mỗi tuần một lần để ngăn ngừa vi khuẩn hình thành.
Tháo bớt 15% lượng nước, lấy ra toàn bộ sỏi và vớt hết rong rêu trong bể.
Không cho bất cứ hóa chất nào vào nước. Bạn chỉ cần rửa sạch sỏi và dùng hóa chất dễ bay hơi cọ rửa thành bể là đủ.[10] Chỉ một lượng nhỏ hóa chất hay xà phòng cũng có thể giết chết cá.
Cho nước máy sạch vào bể. Cho thêm chất khử clo vào nước mới để loại bớt clo.

4. Kiểm tra cá vàng

Sau khi làm vệ sinh bể và thay nước, bạn hãy quan sát cá trong vài ngày để xem biện pháp này có cứu được cá không. Điều này sẽ giúp bạn xác định điều gì đã hoặc đang khiến cá bị bệnh.
Bạn có thể thấy kết quả ngay lập tức, chẳng hạn như thiếu ô-xy trong nước, hoặc có thể phải mất vài ngày để cá vàng thích nghi với nước mới trong bể.
Chờ một hoặc hai ngày trước khi thử dùng các phương pháp điều trị khác để đảm bảo bạn không điều trị căn bệnh mà cá vàng không mắc phải, vì điều này có thể gây hại cho cá.

Phần 2: Cứu sống cá vàng

1. Xác định các triệu chứng khi cá vàng đang sắp chết

Nhiều triệu chứng bệnh có thể xuất hiện ở cá vàng. Việc xác định sớm và đúng những triệu chứng có thể giúp bạn cứu cá vàng khỏi chết.
Thời điểm tốt nhất để kiểm tra các dấu hiệu bệnh hoặc tử vong của cá là trước khi cho ăn.
Rối loạn hô hấp: Các triệu chứng như cá đớp không khí, thở gấp, trôi lờ đờ trên mặt nước hoặc nằm dưới đáy bể có thể là dấu hiệu cho thấy cá bị bệnh hoặc chất lượng nước kém.
Ký sinh trùng: Cá vàng có bản tính háu đói, và nếu bạn để ý thấy nó biếng ăn hoặc gầy đi thì đó là dấu hiệu của ký sinh trùng bên trong cá.
Bệnh bong bóng cá: Hiện tượng cá bơi đứng, bơi ngửa bụng hoặc cọ vào các bề mặt là các dấu hiệu của nhiều vấn đề, từ bệnh bong bóng cá cho đến chế độ ăn không thích hợp.
Bệnh nhiễm nấm: Các triệu chứng như vây gấp nếp hoặc rách, có các đốm biến màu, các cục u hoặc nốt sần, lồi mắt, mang nhợt nhạt hoặc bụng trương phình có thể là dấu hiệu của bệnh nấm.
Bệnh thối vây: Đây là một trong những bệnh nhiễm nấm phổ biến nhất ở cá và có các triệu chứng như xuất hiện các vùng trắng sữa trên vây hoặc đuôi và bộ vây bị rách tả tơi.

2. Quan sát các triệu chứng ở những con cá khác

Khi đã xác định những triệu chứng của con cá vàng sắp chết, bạn nên quan sát xem những con cá khác có những biểu hiện tương tự không. Điều này có thể giúp bạn xác định nguyên nhân tiềm ẩn gây bệnh ở cá vàng là gì.

3. Tháo bộ lọc và xử lý nước

Bạn có thể điều trị các bệnh nhiễm nấm và thối đuôi bằng cách tháo bộ lọc trong bể cá ra và xử lý nước. Cách này có thể giúp bạn cứu được cá vàng.
Tháo bộ lọc than hoạt tính trong bể cá và sử dụng các loại thuốc như Maracyn-Two để chữa bệnh thối vây hoặc thuốc xanh methylene để chữa bệnh nhiễm nấm.
Nếu bạn không chắc cá bị nhiễm nấm hay thối đuôi thì đừng dùng các loại thuốc này. Việc sử dụng hóa chất để xử lý một vấn đề không tồn tại có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cá vàng.
4. Xử lý nước bằng nhiệt và muối

Nếu bạn để ý thấy cá có các đốm trắng trên mình thì có thể là chúng mắc bệnh do ký sinh trùng ich, trùng mỏ neo hoặc rận. Phương pháp sử dụng nhiệt và muối có thể giúp điều trị bệnh và cứu được cá vàng.
Từ từ nâng nhiệt độ nước trong bể cá lên 30 độ C trong thời gian trên 48 tiếng để ngăn chặn ký sinh trùng ich sinh sôi. Duy trì nước bể cá ở nhiệt độ này trong 10 ngày.
Thêm vào 1 thìa canh muối cá cảnh cho mỗi 20 lít nước.
Thay nước bể cá vài ngày một lần.
Dần dần giảm nhiệt độ nước trong bể xuống 18 độ C.
Bạn có thể sử dụng phương pháp nhiệt và muối nếu có những con cá khỏe mạnh sống trong bể. Điều này cũng có thể giúp loại bỏ mọi ký sinh trùng lây nhiễm cho cá khỏe mạnh.

5. Cho cá ăn rau và thức ăn có hàm lượng protein thấp

Một số cá có thể mắc bệnh bong bóng vốn không thể điều trị bằng cách thay nước. Việc cho cá ăn rau, chẳng hạn như đậu đông lạnh và thức ăn có hàm lượng protein thấp có thể giúp điều trị bệnh bong bóng cá.
Đậu đông lạnh là một lựa chọn tốt vì có chứa nhiều xơ và chìm xuống bể, nhờ đó cá vàng không phải ngoi lên mặt nước để ăn.
Không cho cá bệnh ăn quá nhiều. Chỉ cho ăn thức ăn mới khi chúng đã ăn xong thức ăn của lần trước. Nếu không thực hiện đúng điều này, bạn có thể gây ra vấn đề về amoniac và khiến bệnh của cá trầm trọng hơn.

6. Dùng nhíp loại bỏ ký sinh trùng

Nếu thấy cá vàng có ký sinh trùng như trùng mỏ neo, bạn có thể loại bỏ ký sinh trùng bằng nhíp. Nhớ nhẹ tay để cá khỏi bị thương hoặc chết.
Một số ký sinh trùng đào sâu vào trong cơ thể cá. Có thể bạn cần kết hợp việc loại bỏ bằng tay và các loại thuốc diệt ký sinh trùng.
Nhớ kẹp con ký sinh trùng càng sát vêt thương trên mình cá càng tốt để đảm bảo lấy ra được toàn bộ con ký sinh trùng.
Cách khoảng 1 phút lại thả cá vào nước để cho cá thở.
Có thể bạn phải mất vài tuần để diệt trừ ký sinh trùng trong bể cá.
Chỉ dùng phương pháp này nếu bạn chắc chắn rằng cá có giun hoặc ký sinh trùng, và bạn có thể cầm con cá nhẹ nhàng mà không làm nó chết.

7. Sử dụng thuốc thương mại điều trị cho cá

Nếu không biết chắc cá bị bệnh gì, bạn có thể thử dùng thuốc thương mại để điều trị khi cá mắc bất cứ bệnh nào. Cách này có thể cứu cho cá khỏi bệnh tật hoặc ký sinh trùng.
Bạn có thể mua thuốc trị bệnh cho cá tại hầu hết các cửa hàng thú cưng, thậm chí ở một số cửa hàng bán lẻ lớn.
Lưu ý rằng thuốc điều trị bệnh ở cá không được các cơ quan nhà nước kiểm soát, nghĩa là chúng có thể không có tác dụng hoặc gây hại cho cá. Cách tốt nhất để chữa bệnh cho cá là biết chắc cá bị bệnh gì

8. Đem cá đến bác sĩ thú y

Các phương pháp điều trị cho cá ở nhà có thể không hiệu quả. Trong trường hợp này, bạn hãy đem cá đến bác sĩ thú y. Bác sĩ có thể xác định nguyên nhân chú cá vàng của bạn có những triệu chứng sắp chết và đưa ra phác đồ điều trị.
Nhớ vận chuyển cá trong túi ni lông bọc trong túi giấy để cá không bị stress.
Biết rằng có thể bác sĩ thú y không giúp được bạn, và chú cá có thể chết cho dù đã được bác sĩ chăm sóc.

Phần 3: Phòng chống bệnh cho cá vàng

1. Hiểu rằng phòng bệnh hơn chữa bệnh

Việc phòng chống bệnh cho cá vàng là cách tốt nhất để cứu cá khỏi chết. Từ việc làm vệ sinh bể cá thường xuyên đến việc cho cá vàng ăn chế độ ăn phong phú, sự chăm sóc đúng cách có thể giúp giảm nguy cơ tử vong ở cá vàng.

2. Duy trì chất lượng nước

Cung cấp nước sạch cho cá là điều thiết yếu để giữ cho cá sống sót. Bạn cần đảm bảo nhiệt độ nước thích hợp cũng như mức ô-xy tối ưu trong bể cá.
Cá vàng sinh trưởng tốt trong nước có nhiệt độ 10-25,5 độ C.Nước càng mát thì mức ô-xy càng cao.
Cá vàng thải ra nhiều chất bẩn, làm tăng mức amoniac trong bể cá, từ đó nguy cơ cá bị bệnh hoặc chết cũng tăng cao.
Kiểm tra nước hàng tuần để luôn đảm bảo chất lượng nước.

3. Làm vệ sinh bể cá định kỳ

Nếu thường xuyên làm sạch bể cá, không những bạn sẽ giữ được chất lượng nước mà còn có thể loại bỏ vi khuẩn hoặc rong rêu có thể gây nguy hại cho cá vàng.Việc làm vệ sinh bể cá hàng tuần có thể giúp ngăn ngừa bệnh ở cá.
Thay nhiều lít nước hàng tuần để loại bỏ bớt hóa chất.
Rửa sỏi và cọ các thành bể để làm sạch rong rêu và vôi có thể tích tụ lại.
Tỉa bớt cây thủy sinh phát triển quá nhiều.
Làm vệ sinh hoặc thay bộ lọc than mỗi tháng một lần.
Không dùng hóa chất hoặc xà phòng để rửa bể cá, điều này có thể giết chết cá.

4. Cho cá vàng ăn nhiều loại thức ăn khác nhau

Một trong những cách tốt nhất để ngăn ngừa cá vàng chết là cho cá ăn chế độ ăn cân bằng và phong phú. Quan trọng không kém là không cho cá vàng ăn quá nhiều, vì điều này không những khiến cá bị bệnh mà còn ảnh hưởng đến chất lượng nước.
Bạn có thể cho cá ăn thức ăn thương mại khô có dạng mảnh. Những loại thức ăn này cung cấp chế độ dinh dưỡng cân bằng cho cá.
Cho cá ăn nhiều loại thức ăn như đậu, tôm biển, trùn huyết và trùn chỉ.
Bạn có thể cho cá ăn rong như món ăn thêm bằng cách trồng rong ở góc bể để cho cá vàng rỉa.
Không cho cá ăn quá nhiều. Cá vàng chỉ cần ăn mỗi ngày một bữa. Thức ăn thừa rơi xuống đáy bể có thể gây ô nhiễm nước.

5. Cách ly con cá vàng bị bệnh khỏi những con còn lại

Nếu chỉ có một con cá vàng bị bệnh hoặc có dấu hiệu sắp chết, bạn cần tách riêng con cá bệnh khỏi những con khỏe mạnh để ngăn ngừa bệnh lây lan.
Việc sử dụng một bể khác gọi là “bể bệnh viện” để chăm cá bệnh cũng là ý hay.
Chỉ thả cá trở lại bể cũ khi nó đã khỏe mạnh.