Công ty Tung Kuang bị phạt hơn 300 triệu vì gây ô nhiễm

Ông Liu Chien Lin. Ảnh: N.H. "Xả thải không qua xử lý, Tung kuang giảm được chi phí mỗi tháng 80-100 triệu đồng. Đây là khoản tiết kiệm giúp công ty tồn tại được sau suy thoái kinh tế toàn cầu", Phó tổng giám đốc Tung kuang Liu Chien Lin giải thích với VnExpress.net.
> Hệ thống ngầm xả trộm nước thải/ Tung kuang nhiều lần bị xử phạt vì gây ô nhiễm
- Lực lượng Cảnh sát môi trường (C36) đã bắt quả tang hành vi xả nước thải không qua xử lý cũng như đang bóc dỡ hệ thống xả trộm của Tung kuang. Ông nhìn nhận về sai phạm của công ty mình như thế nào?
- Trước hết, thay mặt Tung kuang tôi thừa nhận hành vi sai trái của công ty. Chúng tôi tự đánh giá sai phạm của mình là lớn và không trốn tránh. Ngày 16/4, tôi cũng đã nhận trách nhiệm khi làm việc với Cục cảnh sát môi trường. Bên ngoài nhìn vào thì thấy là chúng tôi coi thường pháp luật Việt Nam. Nhưng xuất phát điểm của chúng tôi không có ý định này, chúng tôi không chủ đích xả bẩn ra môi trường.
Năm 2004 tôi mới đảm nhiệm vị trí giám đốc kinh doanh rồi sau đó là phó tổng giám đốc. Tôi khẳng định là từ lúc tôi phụ trách công ty, tôi không chỉ đạo việc xây dựng ống ngầm mà đã có rồi, nhưng lúc đó tôi không biết.
Lúc bàn giao, người tiền nhiệm không hề nói với tôi về hệ thống xả thải ngầm. Trong bản vẽ thiết kế sơ đồ xử lý nước thải cũng không có các đường ống này.
Một trong các bể xử lý nước thải lâu ngày không hoạt động, gần như khô cạn. Ảnh: Nguyễn Hưng - Ông biết đến hệ thống xả thải trộm từ bao giờ?
- Cuối năm 2007, khi bị thanh tra bộ Tài nguyên Môi trường xử phạt, tôi mới hỏi cán bộ trong công ty và biết có hệ thống này. Tuy nhiên, hệ thống chỉ được vận hành lại từ tháng 10/2008, lý do là vì suy thoái kinh tế toàn cầu.
Thời điểm đó, công ty đứng trước tình trạng rất khó khăn, mua nguyên liệu đắt nhưng bán thành phẩm rẻ. Chúng tôi phải cắt giảm nhiều thứ để tiết kiệm chi phí. Từ việc giảm nhân công từ 400 người xuống còn hơn 270, giảm số kỹ sư nước ngoài... Cắt giảm mọi chi phí rồi nhưng vẫn chưa đủ, đến mức này công ty mới buộc vận hành lại hệ thống xả thải không qua xử lý để tiết kiệm thêm tiền.
Việc xả thải không qua xử lý là để tiết kiệm chi phí, bù thêm vào, giúp công ty bước qua giai đoạn khó khăn.
Tôi cũng biết là không thể suy nghĩ theo kiểu "nhà anh thiếu tiền nên anh buộc phải đi làm hại người khác", nhưng quả thật lúc đó kinh tế suy thoái, các ngân hàng rút vốn đi, lượng tiêu thụ ít, nếu không tiết kiệm được sẽ phải đóng cửa ngay, không thể nào xoay sở được. Trong hoàn cảnh năm 2008 thì không còn cách nào khác để cứu Tung kuang.
Chúng tôi chỉ xả 1-2 lần mỗi tháng và thường vào lúc mưa to nước mạnh để có nước pha loãng, cho nên không độc hại nhiều. Lần xả nhiều nhất cũng chỉ tiết kiệm được khoảng 100 triệu. Năng lực hệ thống xử lý nước thải cũng chỉ ở mức 250-270 m3/ngày.
- Nếu đúng là tiết kiệm được 100 triệu mỗi tháng, trong thời gian qua, công ty cũng chỉ tiết kiệm chưa tới 2 tỷ đồng. Nhưng bị phát hiện ra, tiền bồi thường, tiền phạt gộp lại cũng không nhỏ, ông suy nghĩ như thế nào về sự đánh đổi này?
- Đây là sai lầm của chúng tôi, sai rồi thì phải chịu. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh năm 2008 thì không còn cách nào khác.
Về sai lầm này, chúng tôi chắc chắn thiệt hại nhiều hơn. Riêng thương hiệu của chúng tôi hiện nay cũng đã rất xấu, rồi ảnh hưởng tới thị trường tiêu thụ, công nhân phải nghỉ việc... Đây bài học đắt giá, giả sử tiếp tục khủng hoảng kinh tế chúng tôi cũng không dám làm thế nữa.
- Ngoài trụ sở ở Hải Dương, Tung kuang còn 2 nhà máy ở Đồng Nai. Liệu có tình trạng xả trộm tương tự?
- Tôi khẳng định là không. Vì 2 đơn vị đó nằm trong khu công nghiệp nên có hệ thống xử lý nước thải. Nhà máy ở Hải Dương là ở ngoài khu công nghiệp và do thuê người khác xây dựng.
Hệ thống ống xả ngầm chôn sâu dưới lòng đất của Tung kuang. Ảnh: Nguyễn Hưng. - Khi bị C36 bắt quả tang, công nhân vận hành hệ thống xử lý nước thải của nhà máy khai báo rằng, việc vận hành là theo chỉ đạo của công ty. Vậy người chỉ đạo đó là ai?
- Cái này tôi không biết nên không thể trả lời được. Xin phép sau này tôi sẽ trình bày. Mấy ngày nay hình ảnh công ty đã xấu rồi, có nói nữa chắc mọi người cũng không chấp nhận. Tôi chỉ biết nói xin lỗi và hứa sẽ khắc phục.
Về mặt pháp luật, chúng tôi sẽ khắc phục, sửa sai theo chỉ đạo của Cục cảnh sát môi trường. Sau này họ hướng dẫn như thế nào và xử lý như thế nào thì chúng tôi phải tuân thủ. Tung kuang hứa sẽ tôn trọng pháp luật Việt Nam. Ngày 19/4, chúng tôi sẽ tháo dỡ đường ống xả trộm ngầm.
Về trách nhiệm xã hội, chúng tôi cam kết từ nay sẽ xử lý nước đạt tiêu chuẩn, để xả ra không còn nguy hại tới môi trường.
Ngày 17/4, hiện trường khu xử lý nước thải của Tung kuang đã bị niêm phong. Đầu tuần tới, công ty này sẽ phải tháo dỡ toàn bộ các ống ngầm xả trộm và vận hành hệ thống xả thải để C36 kiểm tra. Hiện, mẫu xét nghiệm nước thải thu thập được từ miệng ống xả trộm của Tung kuang vẫn đang tiếp tục được giám định.