800 bài thơ Haiku của Matsuo Basho.

THƠ HAIKU CỦA BASHO

Thái Bá Tân dịch từ tiếng Anh và tiếng Nga

Haiku là một thể thơ ngắn rất độc đáo của Nhật Bản. Mỗi bài chỉ 17 âm tiết, chia thành ba phần, người Nhật viết liền một dòng nhưng khi dịch ra tiếng nước ngoài được ngắt thành ba câu. Vì chưa quen, người đọc lần đầu có thể hơi ngỡ ngàng, nhưng đọc kỹ và suy ngẫm, sẽ thấy thơ Haiku thật sâu sắc. Mỗi bài tưởng như không nói gì mà thực tế gợi cho ta rất nhiều điều. Nội dung và triết lý của thơ Haiku không nằm ở câu chữ mà ở sự tưởng tượng của chính người đọc.

Matsuo Basho (1644 – 1694) là nhà thơ nổi tiếng nhất viết loại thơ này. Dưới đây là khoảng gần 1000 bài Haiku của ông, được dịch ra hầu hết các thứ tiếng chủ yếu trên tế giới. Ở nhiều nước còn có các Hội, các Câu lạc bộ những người yêu thơ Haiku và sáng tác thơ Haiku bằng ngôn ngữ nước mình.

(Theo Trang Văn học Tây Bắc)


Cuốn sách về thơ Haiku của thầy Nhật Chiêu vừa được tái bản

_____________________________

* * *

Con quạ
Ngồi trên cành cây khô
Chiều thu.

* * *
Người thợ đập đá
Ngồi nghỉ bên dàn hoa bìm bìm
Cuộc đời này thật buồn.
* * *
Con ếch
Nhảy xuống ao tù
Tiếng nước té.

* * *
Làng này, vùng núi này
Nơi không ai lui tới
Sẽ rất buồn nếu không buồn.

* * *
Gió núi Phú Sĩ
Tôi đem về trên chiếc quạt
Món quà cho người ở Êđô.

* * *
Nước thủy triều nông
Chân sếu ẩm ướt
Vì hơi lạnh từ biển.

* * *
Núi Atsumi
Quay sang bãi Gió Thổi
Tìm cái mát.

* * *
Một năm nữa trôi qua
Mà tôi
Vẫn mũ rơm, giày rơm.

* * *
Đã mùa thu
Có lý do để già
Đám mây và con chim.

* * *
Cả nhà
Chống gậy, tóc bạc phơ
Tảo mộ.

* * *
Gõ cửa cầu may
Đền Mii
Hôm nay có trăng.

* * *
Trăng
Một nhà sư
Mang trăng đi qua bãi cát.

* * *
Suốt đêm
Nằm nghe gió thu
Bên kia núi.

* * *
Biển xanh
Sóng vỡ có mùi rượu gạo
Trăng sáng đêm nay.

* * *
Trong thảm hoa màu trắng
Đêm
Chuyển thành ngày.

* * *
Người ta buồn vì vượn khóc
Trẻ khóc thì sao
Gió thu?

* * *
Ngoài ấy, bây giờ
Đã là mùa thu hoạch?
Lều cỏ của tôi.

* * *
Không hóa thành bướm
Mùa thu
Đang chín dần, thành mồi cho sâu.

* * *
Sắp thu
Càng muốn ngồi
Trong căn phòng trải bốn chiếu.

* * *
Lá vàng trôi dưới nước
Từ phía nào bờ sông
Con dế đang kêu?

* * *
Thủy triều dâng
Con sếu bước trên đôi chân ngắn
Nước quá gối.

* * *
Đêm trăng lặng yên
Có thể nghe trong tán lá
Tiếng sâu ăn hạt dẻ.

* * *
Đêm không trăng
Con cáo bò trong vườn
Về phía quả dưa chín.

* * *
Người hái chè không biết
Với những cây chè
Họ là ngọn gió thu.

* * *
Khóm liễu ngủ mơ màng
Tôi cứ nghĩ họa mi
Là linh hồn của nó.

* * *
Mưa nặng hạt trên mái
Chỉ mình tôi không đổi thay
Như cây sồi già trước ngõ.

* * *
Những cánh hoa dưa
Rơi thành tiếng xuống đất
Hoa lãng quên?

* * *
Cơn mưa lạnh đầu mùa
Đến con khỉ
Cũng muốn có chiếc áo rơm.

* * *
Sương làm màn
Gió làm chiếu
Đứa trẻ bị bỏ rơi.

* * *
Một buổi sáng đầy tuyết thế này
Cả con ngựa
Cũng làm tôi chú ý

* * *
Tháng Bảy
Thông thường đêm mồng Sáu
Không giống thế này.

* * *
Biển động
Tràn qua cả Sado
Dải Ngân Hà.

* * *
Vườn cỏ
Chọn hoa nào
Làm gối?

* * *
Ở đời này, chúng ta
Đứng trên đầu địa ngục
Ngắm hoa.

* * *
Liễu trụi lá
Suối khô
Đá chỗ này, chỗ nọ.

* * *
Uống trà sáng
Nhà sư
Lặng im như hoa cúc.

* * *
Con bạch tuộc lười,
Mơ màng trong lưới
Trăng mùa hè.

* * *
Đêm thu, mưa
Nước chảy thành dòng trên lá chuối
Ngồi nghe tiếng đêm.

* * *
“Tôi mệt mỏi với trẻ con!”
Đừng chờ hoa
Từ những người nói vậy.

* * *
Trong chuồng bò
Muỗi kêu o o
Làm đen thêm cái nóng.

* * *
Trên đường này
Một mình không bạn
Đêm thu.

* * *
Chuông chùa đôi khi
Rên
Như tiếng dế.

* * *
Nara
Hoa cúc thơm
Tượng Phật cổ.

* * *
Hoa cúc thơm, trong vườn
Chiếc dép mòn
Trơ đế vẹt.

* * *
Lơ đãng
Nghe lời đưa tiễn
Nhớ mùa thu Kisô

* * *
Chim én líu ríu vui vẻ
Không át nổi
Tiếng cuốc kêu buồn trong tim.

* * *
Bên chén trà buổi sáng
Sư thanh thản, lòng thiền
Hoa cúc nở.

* * *
Đừng nghĩ mình
Là người vứt đi –
Hôm nay ngày lễ Linh Hồn.

* * *
Thậm chí ở Kyôtô
Nghe tiếng chim cu
Vẫn nhớ Kyôtô.

* * *
Người cấy lúa
Trên đồng
Tôi đứng dưới gốc cây.

* * *
Im lặng mênh mông
Càng im lặng bởi tiếng dế
Tắt dần phía đền Núi Đá.

* * *
Trong mơ, gió xuân thổi
Cánh hoa bay tả tơi
Tỉnh dậy còn nghe tiếng rơi.

* * *
Nước chảy trên đường
Đứng dưới bóng liễu xum xuê
Lòng nhẹ hơn một chút.

* * *
Tình yêu vô vọng
Những tiếng thở dài đau khổ
Trống rỗng như xác ve.

* * *
Nghe tiếng cây xào xạc
Không hiểu sao chợt buồn
Bụi tre, đêm giá lạnh.

* * *
Chiếc lưỡi lửa yếu ớt
Dầu lắng tận đáy đèn
Buồn sao!

* * *
Con bướm bay
Làm cánh đồng thức dậy
Trời đầy nắng.

* * *
Trở lại Kyôtô
Càng nhớ mong da diết
Nghe chim Hôtôtôgisu kêu.

* * *
Hoa tàn
Hạt rơi xuống đất
Như những giọt nước mắt.

* * *
Đông hay Tây
Đều đau khổ đời này
Dửng dưng gió thổi.

* * *
Trung Thu
Dạo nhiều vòng quanh hồ
Toàn đêm đen quanh hồ.

* * *
Buổi sáng, tuyết đầu mùa
Những cánh tuyết nhỏ
Bám trên lá thủy tiên.

* * *
Nước lạnh
Không ngủ được
Hải âu lắc lư trên sóng.

* * *
Đêm, chiếc bình vỡ
Nước trong bình đóng băng
Chợt tỉnh.

* * *
Trăng hay trời đã sáng…
Sống lười, theo ý mình
Thế là đã hết năm.

* * *
Rong biển nhẹ hơn
Người bán hàng vất vả
Gánh gánh sò nặng.

* * *
Anh đào trắng như mây
Xa xa tiếng chuông vọng
Từ Uenô hay Asakusa?

* * *
Con bướm
Ngủ trên chén hoa
Anh bạn họa mi, đừng bắt nó!

* * *
Chiếc tổ cò ngả nghiêng trên cây
Phía dưới, nơi không có gió
Anh đào nở hoa thản nhiên.

* * *
Ngôi nhà không có đàn bà
Cả bông hoa trắng trên bờ dậu
Cũng làm tôi ớn lạnh.

* * *
Có phải gió
Thổi mạnh làm gãy cành thông?
Tiếng nước té thật mát.

* * *
Dòng suối trong
Con cua nhỏ
Theo chân tôi bò lên.

* * *
Đời quả xấu xa
Nhưng chừng nào có anh ở đời
Tôi còn bị đời lôi cuốn.

* * *
Hồn bay theo trăng
Sáng ngời trên núi
Để xác tôi trong bóng tối.

* * *
Đừng xem đời là quán trọ
Khi anh, như tôi
Muốn được ngủ đêm nay trong quán trọ.

* * *
Muốn được chết vào mùa xuân
Dưới gốc cây hoa nở
Dưới trăng rằm tháng Kisaragi.

* * *
Bỏ phí cuộc đời
Là người
Không bỏ phí cái gì.

* * *
Cả người chai sạn cũng buồn
Khi đêm thu buông
Từ đầm lầy con chim bay lên.

* * *
Chỉ tiếng nước làm bạn
Căn lều cô đơn
Như chỗ lặng giữa hai đợt sóng.

* * *
Cỏ ba lá và trăng
Ngủ chung nhà
Cùng gái điếm.

* * *
Xa nhau như trai và sò
Tôi lên đường đi Futami
Mùa thu đi ngang qua tôi.

* * *
Trăng tròn
Bảy bài hát dài của người đàn bà
Hướng về phía biển.

* * *
Mọi người ngắm trăng
Nhưng không ai đang dự tiệc
Có mặt đẹp như trăng.

* * *
Con trai người nông dân
Ngừng xay lúa
Ngắm trăng.

* * *
Trăng Trung Thu
Sóng mào gà thủy triều
Dâng lên tận thềm.

* * *
Lễ Linh Hồn
Hôm nay cũng có khói
Từ nhà thiêu.

* * *
Giỗ Phật
Những tiếng kinh cầu siêu
Từ bàn tay vái lạy.

* * *
Ngủ trong đền
Khuôn mặt nghiêm nghị
Ngắm trăng.

* * *
Gió thu
Buồn bã làm rơi
Mấy cành dâu mục.

* * *
Gió thu
Miếu thờ nghĩa trang Ise
Buồn hơn.

* * *
Cuối xuân, chim buồn
Cá khóc
Mắt đầy lệ.

* * *
Ra khỏi bóng cây liễu
Khi thấy
Cô gái cấy ruộng lúa hình vuông.

* * *
Oku
Cội nguồn của thơ
Bài hát người làm ruộng.

* * *
Chấy rận, bọ chét quán trọ
Sát gi.ường
Một con ngựa đang đái.

* * *
Yên tĩnh
Tiếng dế kêu
Thấm từng kẽ đá.

* * *
Sắp thu
Trong cô đơn
Cũng có niềm vui.

* * *
Mùa thu sâu
Muốn biết
Hàng xóm giờ thế nào?

* * *
Trong chiếc lưới pháp luật
Con cá nhỏ
Mở mắt nhìn.

* * *
Trên chuông đại nhà chùa
Con bướm đêm
Co mình, ngủ.

* * *
Cỏ úa mùa thu
Là giấc mơ người lính
Sau chiến tranh.

* * *
Trăng
Chiếu xiên rặng tre
Chim cu kêu.

* * *
Chốc chốc
Những đám mây
Giúp người ngắm trăng được nghỉ.

* * *
Cánh bướm thơm
Vì nó
Vừa bay qua vườn lan.

* * *
Đầu xuân
Ngọn núi không tên
Chìm trong sương mù.

* * *
Chuông chùa tắt
Hương hoa đêm
Làm chuông ngân thêm.

* * *
Sau chuyến đi Kisô
Người gầy, chưa lại sức
Đã cuối mùa đập lúa dưới trăng.

* * *
Gió thu
Thổi qua cánh cửa không kín
Kêu cọt kẹt.

* * *
Tiếng chuông chùa
Chìm xuống biển
Trăng ở đâu?

* * *
Chỉ nghĩ về gió
Những chiếc xương trắng, mòn
Đâm xuyên người tôi.

* * *
Mỗi lần nói
Gió thu
Làm môi lạnh.

* * *
Tôi đi
Anh ở lại
Hai mùa thu.

* * *
Tôi không chết
Điểm đến đường đời
Là khi đêm thu ập xuống.

* * *
Đêm thu
Làm câu chuyện của ta
Rời rạc.

* * *
Núi đá
Trắng hơn đá của nó
Gió thu.

* * *
Ngày đầu tiên trong năm
Lại nghĩ, lại cô đơn
Thế là đã hết thu.

* * *
Nghe dế kêu
Không có cớ gì để nghĩ
Nó sắp chết.

* * *
Có muốn đến để xem
Để sờ vào nỗi buồn cô đơn?
Cả cây Kiri chỉ còn một lá.

* * *
Buồn, cô đơn
Cả rừng cánh hoa
Rơi xuống đất.

* * *
Gió thu đã thổi
Bụi cây dẻ
Còn xanh.

* * *
Cúc trắng
Đập vào mắt
Mắt đau như gặp bụi.

* * *
Dẫu còn yếu gầy
Vô cớ
Bụi cúc đâm bông.

* * *
Một bụi cúc, một vành trăng
Một ô đất trồng lúa
Là nơi anh nên ở ẩn.

* * *
Gốc thông sần sùi
Nấm mọc trên cây lạ
Một chiếc lá chen vào.

* * *
Làng cổ xưa đến mức
Không nhà nào
Không có bụi hồng vàng.

* * *
Ốm
Ngồi nhai tảo khô
Cát giữa hai hàm răng.

* * *
Thân cây bị cắt ngang
Tròn
Như mặt trăng đêm nay.

* * *
Tôi bám được cộng rơm
Không đủ sức
Giữ nó.

* * *
Nói tôi nghe
Người đào củ từ
Về cái buồn của núi.

* * *
Sau hoa
Còn lại cho thơ haiku
Là những hạt đậu tía.

* * *
Theo hướng mặt trăng
Lối này, thưa ông,
Mới đến nhà trọ.

* * *
Với bà lão
Cây anh đào già nở hoa
Là cái để nhớ.

* * *
Từ ban công ở Kyôtô
Chín mươi chín nghìn người
Ngắm hoa.

* * *
Mọi người ngày một già
Đám thanh niên Êbisu
Còn làm họ già thêm.

* * *
Hoa Iris tai thỏ
Thật giống bóng của nó
Dưới sông.

* * *
Cây đỗ quyên khô
Đỏ vì nước mắt
Chim cu.

* * *
Thực ra
Tôi sống ở Kyôtô
Để được ngắm trăng đêm này.

* * *
Tiếng bãi sậy
Nghe giống gió thu
Nhưng từ miệng khác.

* * *
Khi ngủ
Bụi cỏ ba lá
Giống bụi hoa.

* * *
Gương tròn mặt trăng
Ngắm trong đêm thu ngào ngạt
Là tiệc Tết của mắt.

* * *
Mưa rào mùa đông
Cây thông buồn vì ướt
Chờ tuyết rơi.

* * *
Những giọt mưa đá
Dính tuyêt
Là hoa văn mờ trên áo trắng.

* * *
Từ trên rơi xuống
Tuyết phủ dày ngọn tre
Cả thế giới đảo ngược.

* * *
Đang kỳ nở rộ
Chi mong hoa
Không bị chạm bởi bàn tay gió.

* * *
Gió xuân
Chiếc lược chải đều
Tóc liễu.

* * *
Hoa đâm nụ
Tiếc gió xuân không thể
Tự mở túi thơ.

* * *
Gió xuân
Chạy từ hoa này sang hoa khác
Phá lên cười.

* * *
Hè đang đến
Để bịt miệng túi gió
Giúp hoa nở.

* * *
Ngồi mãi trong chùa
Khách không biết
Anh đào đã ra hoa.

* * *
Mưa đầu hè
Đo chỗ nông
Con sông quen thuộc.

* * *
Đến thủ đô, còn xa
Những nửa bầu trời
Mây như tuyết trắng.

* * *
Mặt trời ngày đông
Bóng tôi đóng băng
Trên lưng ngựa.

* * *
Hoa anh đào vườn xưa
Khêu dậy trong tôi
Bao kỷ niệm.

* * *
Những muốn ở trần
Nhưng đành mặc áo
Gió lạnh thổi.

* * *
Cùng một gốc mận
Có cả cành già lẫn cành non
Cả hai đều thơm mùi hoa.

* * *
Trồng luống khoai trong vườn
Thế mà thật buốn, cỏ
Mọc dày, át cả nó.

* * *
Cao hơn cả chim sáo đang bay
Tôi ngồi nghỉ giữa trời
Đúng đỉnh đèo.

* * *
Hoa hồng rụng trên núi
Thành tiếng như chim bay
Thác đổ rì rào xa xa.

* * *
Tia nắng tắt trên cánh hoa
Từ bóng đen chầm chậm
Mọc lên ngày của tôi…

* * *
Như những giọt mưa xuân
Rơi trên cành tí tách
Tiếng suối chảy.

* * *
Cuối cùng thì tôi
Cũng đuổi kịp mùa xuân đã mất
Ở cảng Vaka xa xôi.

* * *
Đền Sumađêra
Tôi nghe sáo tự thổi
Trong rừng cây rậm.

* * *
Khi trồng
Phải nhẹ nhàng như nâng trẻ
Cây anh đào dại.

* * *
Đôi sao mắt tôi
Muốn ngắm hoa nở
Trên cây anh đào đang khóc.

* * *
Trong miệng mọi người
Những chiếc lá đỏ
Lưỡi mùa thu.

* * *
Hôm nay. Đêm nay
Không có thời gian để ngủ
Ngắm trăng.

* * *
Đời thật sướng
Lần nữa khoai lang
Món quà của trăng mùa thu hoạch.

* * *
Trên đồng cỏ
Tiếng con nai gọi đàn
Chỉ cao vài phân.

* * *
Đêm nay trăng non
Mảnh mai
Gầy.

* * *
Cột đỡ trời mây
Núi Phú Sĩ
Như cây tuyết tùng khổng lồ.

* * *
Núi Phú Sĩ
Như con bọ chét trên nắp
Chiếc cối nghiền trà.

* * *
Như đóng búa
Thầy châm cứu
Châm kim vào vai trần.

* * *
Vượt hai trăm dặm dưới mây
Đến đây
Thưởng thức cái lạnh.

* * *
Bếp lò mùa đông
Người thợ làm bếp già nhanh thật
Tóc trên đầu đã bạc.

* * *
Lên núi ngắm trăng
Ít khi trăng sáng thế
Ở Tôkyô bẩn thỉu, cổ xưa.

* * *
Kyôtô và Tôkyô
Hai đầu một chiếc cân
Phần giữa là nghìn con suối.

* * *
Những nhánh mạ
Sau một giấc mơ
Mai sẽ héo như lá sậy.

* * *
Từ đỉnh ngọn cây
Sự trống không rơi xuống
Lọt vào xác ve.

* * *
Thu đến
Thầm thì bên tai
Qua gối gió.

* * *
Vết bẩn
Rơi lên bột đậu phụ
Như một mẩu lá thu.

* * *
Làn mây xốp
Như con chó vừa chạy vừa đái
Lác đác mưa hè.

* * *
Hái cỏ bùa mê
Nấu canh gạo
Đã cuối năm.

* * *
Hãy đánh bóng trăng đêm nay
Đang chiếu từ mây
Để mọi người cùng ngắm.

* * *
Cùng cái lạnh
Gió đến nằm kề
Đứa bé bị bỏ rơi.

* * *
Tuyết phủ núi Phú Sĩ
Mơ ước của Rosei
Thành sự thật.

* * *
Dạy học ở nhà
Ai lấy sách từ hòm ra?
Sáng nay gió xuân.

* * *
Mọi việc bình thường
Hôm qua trôi qua
Cùng bát canh cá.

* * *
Cả vị tướng tài ba
Cũng khuất phục
Trước vua gió xuân.

* * *
Hoa đầu mùa
Ngắm chúng, đời tôi
Dài thêm bảy lăm tuổi thọ.

* * *
Thật oai vệ
Hoàng đế bup-bê
“Mong Ngài trị vì mãi mãi!”

* * *
Dâng nước tế
Mong người chết chấp nhận
Bát cơm khô.

* * *
Ngày mưa gió
Vạn vật ngập trong mùa thu
Làng quê vùng quan ải.

* * *
Rõ ràng trăng
Cũng cao như giá đất
Ở nơi bán chác này.

* * *
Chưa kịp bỏ tay che
Ngọn gió xuân
Đã chui vào nhánh mạ.

* * *
Hãy trao cành liễu xanh
Mọi lo lắng, mọi nỗi buồn
Trái tim anh

* * *
Con trai biển
Ngậm chặt miệng
Trời nóng thật.

* * *
Những sợi mưa chồng lên nhau
Giờ thì chẳng lo
Ruộng lúa mới cấy.

* * *
Chim cu đã xa
Tiếng nó hồi lâu
Bay theo trên mặt nước.

* * *
Mặt trăng đến rồi đi
Để lại
Chiếc bàn bốn góc.

* * *
Con vịt trên đất lạnh
Chiếc áo bằng lông
Che đôi chân trần.

* * *
Những củ cải tróc vỏ…
Cuộc nói chuyện nghiêm túc
Với võ sĩ đạo.

* * *
Mưa xuân
Từ mái nhà nước chảy
Men theo tổ ong.

* * *
Ô che đầu
Gạt cành lá bước đi
Liễu vừa ra hoa.

* * *
Trước mặt –
Bốn chiếc cốc bình thường
Chỉ mình tôi ngắm hoa.

* * *
Cây liễu xanh với tay
Chạm vào làn nước đục
Thủy triều buổi chiều đang lên.

* * *
Sóng chạy lăn tăn trên hồ
Thương cho cái nóng
Mây hoàng hôn.

* * *
Ngồi nghỉ trong bóng cây
Những người hái chè
Nghe tiếng chim cu đang bay.

* * *
Mảnh vườn ngay sát đường
Thế chỗ cầu vồng đang tắt –
Bụi hoa mào gà giữa hoàng hôn.

* * *
Đất như trôi dưới chân
Tôi túm lấy bông lúa nhỏ
Đã đến giờ chia ly.

* * *
Mùa hè, trong rừng trúc non
Họa mi hót
Thay lời khóc thương tuổi già.

* * *
Núi
Trăng phía trên, mây phía dưới
Cánh đồng bốc khói.

* * *
Đám mây
Vướng vào mặt trời
Đàn chim tránh rét bay xuyên qua.

* * *
Người ta sống bằng gì
Trong ngôi nhà thấp tè sát đất
Dưới tán liễu mùa thu?

* * *
Đường dài sao!
Chiều thu xạm dần
Lại hoàn toàn vắng người.

* * *
Sao thu này
Tôi cảm thấy cái già rõ thế
Mây và chim.

* * *
Mưa thu, mây mù
Dẫu không thấy Phú Sĩ
Ngọn núi vẫn làm tôi vui.

* * *
Ngủ gật trên lưng ngựa,
Tôi lờ mờ thấy trăng xa xa
Đâu đó lưng lờ khói sớm.

* * *
Trên ngôi mộ bỏ hoang
“Cỏ buồn” mọc
Buồn cho ai?

* * *
Gối cỏ
Con chó ướt vì mưa…
Tiếng ai nói trông đêm.

* * *
Trời tối dần trên biển
Mờ mờ sáng xa xa
Là những tiếng chim hải âu.

* * *
Đứng một mình oai vệ
Cây sồi già cô đơn
Không nhận thấy hoa anh đào đã nở.

* * *
Từ bông mẫu đơn
Miễn cưỡng
Con ong chui ra.

* * *
Đi trên đường núi
Bỗng thấy lâng lâng
Bông hoa tím trong cỏ rậm.

* * *
Cả tướng quân
Cả hoa đã tới
Trên yên ngựa.

* * *
Biển cuộn sóng
Thoảng mùi rượu sake
Đêm nay trăng tròn.

* * *
Mưa đầu hè
Cây bách xanh trên núi đá
Xanh bao lâu?

* * *
Con nhện
Đang kêu?
Gió thu.

* * *
Lều tranh đơn sơ
Lá chè vò xong
Giông cũng tan.

* * *
Tiếng sóng vỗ
Làm bát cơm lạnh như băng
Những giọt nước mắt trong đêm.

* * *
Ngớ ngẩn thế nào,
Cứ nghĩ địa ngục
Giống những ngày cuối thu này.

* * *
Than củi Ono
Người ta học viết
Nhờ bới tìm trong tro.

* * *
Lang thang cũng chẳng sao
Chừng nào
Hoa anh đào đang nở.

* * *
Cây chuối
Bão đánh tả tơi
Suốt đêm nghe mưa trên máng.

* * *
Say vì ngắm hoa
Người đàn bà
Cầm gươm, mặc áo giáp.

* * *
Mưa hè
Chân hạc
Ngắn hơn.

* * *
Quá vui trong đêm, con dơi
Nuốt phải chiếc gai
Thay vì đom đóm.

* * *
Bí mật đêm đen
Dưới trăng con sâu
Đục lỗ chui vào hạt dẻ.

* * *
Buổi sáng tuyết rơi
Hoàn toàn một mình
Nhai cá khô.

* * *
Mưa rào
Tay cầm ô
Nhà sư về chùa.

* * *
Không ngại bẩn ống áo
Họ mò ốc
Chẳng còn lúc nào để nghỉ.

* * *
Một cậu bé vui tính
Một cây liễu
Một người đàn bà.

* * *
Nhặt chè chưa?
Đừng quên ủ héo
Những đợt gió thu.

* * *
Trăng lưỡi liềm
Lát nữa
Bình minh hồng sẽ dậy.

* * *
Sống thanh đạm
Người ngắm trăng cô đơn
Hát về trà Nara.

* * *
Bình minh thật đẹp
Tôi sụp soạt húp cháo –
Như người.

* * *
Gió thổi râu phất phơ
Cuối thu trời xấu
Thằng bé này con ai?

* * *
Ngôi đền nghèo
Chiếc ấm nước đóng băng
Tiếng kêu cũng lạnh.

* * *
Sôgi nói:
Sống ở đời không dài hơn
Một lần trú mưa.

* * *
Năm mới
Nghĩ chuyện cũ
Tôi cô đơn như đêm thu này.

* * *
Con bướm nhỏ đang ngủ
Dậy đi, dậy đi
Ta muốn làm bạn với ngươi!

* * *
Này bướm, này bướm
Ta muốn hỏi ngươi
Về thơ Trung Quốc.

* * *
Nghe chim cu hót
Tôi làm đầy hai tai
Bằng khói hương.

* * *
Quả dâu
Thiếu hoa, con bướm
Là rượu của ẩn sĩ.

* * *
Có thể
Tiếng chim cu
Làm thay màu da con cá.

* * *
Hoa trên đời này
Rượu tôi trắng
Cơm tôi đen.

* * *
Cả trong tuyết
Hoa mặt trăng không héo khô
Dưới nắng.

* * *
Khi bình minh héo tàn
Phải cười
Hay khóc?

* * *
Con ngựa nặng nề bước cạnh
Nhìn bóng tôi
In trên ruộng lúa.

* * *
Vẫy chiếc khăn trắng
Nai cái lại gần nai đực
Đảo Ôga.

* * *
Sau cơn mưa mùa đông
Cây anh túc trắng
Nở hoa.

* * *
Bụi cúc trắng lờm xờm
Thật xấu hổ
Để tóc dài là xấu hổ.

* * *
Khu rừng đen
Cho dù muốn hay không
Sáng dậy tuyết vẫn trắng.

* * *
Nghe mưa đá rơi
Thấy người
Như cây sồi già.

* * *
Cho tôi
Con hạc chừa lại cho tôi
Ít cơm và rau mì tây.

* * *
Rong biển
Trông thật đẹp
Trong bát canh nhiều hình vẽ.

* * *
Thật tĩnh tại
Đức Phật chí tôn
Trên bệ thờ bằng cỏ.

* * *
Đừng quên
Hít thở sự trong lành
Vườn Sayô ở Nakayama.

* * *
Trăng gần như tròn vạnh
Đêm nay, năm thứ ba mươi chín
Vẫn là đứa bé.

* * *
Khốn khổ vì thời tiết
Gió cắn vào người
Vào tận tim.

* * *
Mười mùa thu
Tôkyô
Là nhà của tôi.

* * *
Ngày mưa
Mây mù che lấp Phú Sĩ
Nó càng đẹp hơn.

* * *
Xuân đến rồi
Mười lon gạo cũ
Cho năm mới.

* * *
Bên lề đường
Con ngựa của tôi
Gặm lá cây dâm bụt.

* * *
Gật gù trên lưng ngựa
Tít trên cao trăng ngái ngủ
Mờ mờ như khói trà sớm.

* * *
Tháng sắp hết
Không thấy trăng trên cây tùng già
Khi trời có giông.

* * *
Những người phụ nữ rửa khoai
Nếu ở đây
Saigô sẽ viết thơ về họ.

* * *
Mùi hoa lan
Từ cánh bướm
Thấm đầy áo quần.

* * *
Bốn, năm cọc tre
Đỡ cây thường xuân mới trồng
Mùa thu, trời có giông.

* * *
Những giọt sương rơi
Như muốn rửa hết
Bụi bẩn trên đời.

* * *
Trái tim Yôshitômô
Có lẽ
Ít nhiều giống gió thu.

* * *
Cây thường vi đãng trí
Bị chôn trong đám rêu
Tiếng cầu Phật.

* * *
Chưa chết hẳn
Chỉ tạm ngủ sau chuyến đi
Đêm thu.

* * *
Lá cây
Ánh sáng từ cây anh đào
Hắt lên chiếc nón gỗ bách tùng.

* * *
Nặng nề sao
Những giọt mưa đá
Rơi lên nón gỗ bách tùng.

* * *
Chỉ để chơi
Để câu cá chỉ vàng
Phải đi xa những bảy dặm.

* * *
Tôi vung tay
Ném giày xuống biển
Mưa rơi lên mũ.

* * *
Tôi rao bán ở chợ
Chiếc mũ của tôi
Như chiếc ô phủ đầy tuyết.

* * *
Trong ánh bình minh
Màu trắng con cá măng
Chỉ dài một tấc.

* * *
Tuyết rơi lên tuyết
Đêm nay, tháng Chạp
Trăng tròn.

* * *
Trăng và hoa
Chỉ trăng và hoa
Là những bậc thầy.

* * *
Không có mũ
Mưa rơi lên đầu
Thì sao?

* * *
Chàng rể kia là ai
Người bê bánh gạo trên mâm
Năm Con Bò?

* * *
Biển xạm đen
Tiếng vịt kêu
Có màu trăng trắng.

* * *
Con quạ nháo nhác bay
Chiếc tổ cũ của nó
Lạc giữa tán lá cây mận.

* * *
Vạn vật thấm hương thơm
Chim hồng tước
Trên cây mận đầy hoa.

* * *
Rõ ràng xuân đã đến
Trên những dãy núi không tên
Khói mỏng bay.

* * *
Các nhà sư
Lấy nước từ hố băng
Tiếng guốc lanh canh.

* * *
Say ngã xuống đất
Những bông hoa dại màu hồng
Trên đá.

* * *
Chớp lóe
Quờ tay trong bóng tối
Cây nến bằng giấy.

* * *
Thậm chí một ngày dài
Cũng không đủ dài
Để hát bài ca chim én.

* * *
Giữa đồng
Không có gì để bám
Chiền chiện hót.

* * *
Bây giờ
Tôi thấy dễ chịu
Mặc chiếc áo xác ve.

* * *
Tóc mọc dài
Mặt xanh nhợt
Suốt mùa mưa.

* * *
Bình minh
Cả khi được kéo lên rất vụng
Vẫn đẹp.

* * *
Đang mùa thu hoạch rộ
Con cò trên ruộng lúa
Trong làng, mùa thu.

* * *
Nằm trong đền
Với khuôn mặt thật của mình
Tôi ngắm trăng.

* * *
Trăng lặn quá nhanh
Ngọn cây còn níu giữ
Những giọt mưa.

* * *
Ngủ một đêm trên đường
Anh sẽ hiểu bài thơ của tôi
Gió thu.

* * *
Cây thông này
Mọc từ thời các thần linh
Giờ đang mùa thu.

* * *
Mới nở
Những cánh hoa cúc ngất ngây
Trong hơi nước.

* * *
Ngày một gầy
Bụi cây me
Ra chồi non.

* * *
Bướm đêm trên áo tơi
Bay vào lều tranh
Nghe giọng chính mình.

* * *
Lữ khách
Giờ hãy gọi tôi là lữ khách
Trận mưa đông đầu tiên.

* * *
Như luống đất
Mảng mây trĩu mưa
Trên đỉnh Phú Sĩ.

* * *
Một nửa Kyôtô
Lơ lửng giữa trời
Những đám mây tuyết.

* * *
Khởi nguồn của thơ
Là bài ca trồng lúa
Của vùng đất phía trong.

* * *
Dù có cầu
Con ngựa của tôi
Vẫn thích lội qua suối.

* * *
Dù trời lạnh
Hai người ngủ cùng nhau đêm nay
Cũng ấm.

* * *
Đúng như vẫn sợ
Ngôi nhà bị bỏ rơi
Băng tuyết phủ trên mái.

* * *
Được lau chùi
Chiếc gương lại bóng
Như những cánh tuyết có hình hoa.

* * *
Ốm phải uống thuốc
Khó chịu
Như khi thấy băng trên gối.

* * *
Trước hết
Hãy vui với hoa trong lòng anh
Vốn bị mùa đông giam giữ.

* * *
Xoa bớt vết nhăn trên mặt
Đi dự hội ngắm tuyết
Chiếc áo bằng giấy.

* * *
Lạ thật
Có vẻ như tuyết
Thành mưa mùa đông.

* * *
Giọt sương đóng băng
Trên cành cây khô
Nước trong vắt.

* * *
Bốn phía
Những vạt cỏ bị cắt ngang
Không biết cỏ nào là cỏ nào.

* * *
Đầu xuân
Mới ngày thứ chín
Trên núi và đồng.

* * *
Miếu thờ trinh nữ
Chỉ đủ đẹp
Cho hoa mận nở.

* * *
Cây gì mà hoa
Lạ thế này
Thơm quá.

* * *
Mặc áo giấy
Nhặt hoa rơi trong mưa
Ướt.

* * *
Trên một cây mận – hoa
Trên cây khác
Đám dây tầm gửi.

* * *
Luôn ở bên hoa
Từ đầu đến cuối
Khoảng hai mươi ngày.

* * *
Bão tháng Giêng
Cứ ở trần mà đi
Không cần quần áo.

* * *
Có nhiều điều
Nhiều cái
Gợi nhớ hoa anh đào.

* * *
Những bông hoa anh đào đầu tiên
Chắc hôm nay
Trời đẹp.

* * *
Quạt cầm tay
Uống rượu dưới bóng
Những bông hoa rời rạc.

* * *
Nếu có giọng hát hay
Tôi sẽ hát, đến khi
Hoa anh đào rụng hết.

* * *
Những giọt mưa xuân
Rơi lên tán cây
Những giọt mưa xuân thật trong.

* * *
Tuyết tan
Chiếc chổi quét nước
Xuống suối.

* * *
Mùa hoa nở rộ
Núi vẫn thế
Lúc rạng ngày.

* * *
Tí tách, tí tách
Những cánh hoa tí hon rơi
Thành dòng thác âm thanh.

* * *
Sắp hết một ngày đầy hoa
Buồn vì mai
Tôi thành cây tùng giả.

* * *
Vẫn muốn ngắm
Bông hoa mới nở
Khuôn mặt của thánh thần.

* * *
Nhớ mẹ cha
Diết da
Tiếng chim cuốc kêu.

* * *
Cởi áo
Vắt lên vai
Đã đến ngày thay áo.

* * *
Lễ Phật Tổ
Đúng ngày này
Một con nai chào đời.

* * *
Bằng những lá cây non
Tôi muốn lau
Nước mắt cho anh.

* * *
Cả hai cùng mệt mỏi
Cùng trọ một lúc
Đám hoa đậu tía.

* * *
Chuông chùa đã tắt
Mùi hoa
Tiếp tục gõ vào bóng đêm.

* * *
Bầy cúc cu
Khuất dần
Phía đảo.

* * *
Con cá
Nhảy lên đón làn gió thổi
Nghi lễ làm sạch mình.

* * *
Múc bằng tay
Lạnh tê răng
Nước suối mùa xuân.

* * *
Vẫn có trăng
Thế mà như thiếu cái gì
Mùa hè ở Suma.

* * *
Làm mát mình trong ruộng lúa
Thật thích
Tiếng nước róc rách.

* * *
Nhìn thấy trăng
Chưa đủ
Mùa hè ở Suma.

* * *
Đền Suma
Nghe tiếng sáo chưa thổi
Dưới tán lá xanh.

* * *
Cúi xuống rửa chân
Tôi ngủ thiếp qua đêm
Quần áo vẫn trên người.

* * *
Những muốn ví đom đóm
Với mặt trăng
Trong ruộng lúa.

* * *
Trước mắt
Vẫn hoa anh đào Yôshinô
Đom đóm ở Sêta.

* * *
Những lá cỏ
Vừa rơi xuống đã bay
Như đom đóm.

* * *
Ở hồ trời xanh trong
Nhưng mưa trên núi Hiei
Sắp hết tháng Năm.

* * *
Hoa bầu
Mùa thu
Nhiều loại hoa bầu.

* * *
Vì đêm ngắn
Cây bìm bìm
Lơ mơ ngủ.

* * *
Bóng núi
Để cơ thể nghỉ ngơi
Như cánh đồng dưa hấu.

* * *
Mảnh mai
Như bông hoa
Trên cánh đồng mùa hè.

* * *
Tiếng chuông chùa
Ngân vang
Như tiếng dế.

* * *
Lâu đài hoang phế
Nước xuân trong giếng cổ
Là nơi tôi muốn ngắm đầu tiên.

* * *
Mọc vào mùa hè
Cây dương xỉ một lá
Chỉ một lá.

* * *
Hoa cỏ khác nhau
Mỗi loài một đẹp
Một kỳ quan.

* * *
Hạt kê xen lẫn hạt kê
Trong lều tranh
Không thiếu thứ gì.

* * *
Hồ sen
Sen rụng lá
Cho lễ xá tội vong nhân.

* * *
Đầu thu
Biển và ruộng lúa
Một màu xanh.

* * *
Được người đưa tiễn
Cuối cùng còn lại một mình
Mùa thu ở Kiso.

* * *
Bóng lờ mờ
Một bà già đang khóc
Trăng, bạn tôi.

* * *
Phớt lờ những người dự tiệc
Bình minh mọc
Mà mọc đẹp.

* * *
Ngôi nhà thật bình yên
Con chim sẻ vui
Tìm thấy hạt kê sau nhà.

* * *
Người đàn bà chết
Chiếc áo hai ống tay nhỏ
Phơi trên dây.

* * *
Đá núi lửa
Bay khắp nơi
Một trận bão.

* * *
Bay suốt mùa thu
Con bướm
Như đang liếm sương.

* * *
Hôm nay cái gì tốt hơn:
Trăng còn nguyên
Hay những bông cúc thừa sót lại?

* **
Trăng mười sáu
Lửng lơ treo
Trên quận Sarashina.

* * *
Chiếc cầu quanh co
Những mảng đời quyện vào nhau
Trên cây nho rậm lá.

* * *
Lá cây thường xuân
Khiến người ta hoài cổ
Những tán lá mùa thu.

* * *
Chiếc cầu quanh co
Điều đầu tiên nghĩ đến
Là những con ngựa tìm nhau.

* * *
Hoa, lá, hạt
Cây đèn lồng
Các màu mùa thu.

* * *
Kisô còn gầy
Chưa lại sức
Trăng cuối tháng.

* * *
Thu sắp hết
Vô tình quấn chặt chăn
Quanh người.

* * *
Cái vồ đập đất
Vốn là cây hoa trà
Hay cây mận?

* * *
Mặt trăng tròn
Sáng như bộ luật 51 điều
Của chúa đất.

* * *
Năm, sáu người
Ngồi uống trà, ăn bánh
Bếp lửa.

* * *
Chịu ân sâu hoàng đế
Thần dân cố gắng
Như lửa của họ.

* * *
Có phải tuyết
Tôi và anh ngắm năm ngoái
Giờ đang rơi?

* * *
Gió dữ
Trốn trong bụi tre
Tạm lắng.

* * *
Như tiếng vỗ những cánh chim đất nung
Quả sếu rơi
Buổi sáng đầy mưa gió.

* * *
Nằm
Chăn trùm đầu
Đêm nay lạnh thật.

* * *
Than hồng sắp lụi
Giọt nước mắt rơi
Kêu như nước sôi.

* * *
Đi mua gạo
Gặp tuyết rơi
Chiếc túi rỗng làm mũ.

* * *
Rõ ràng
Biển đã mọc hoa
Mùa xuân trên vịnh.

* * *
Người nghệ sĩ nổi tiếng
Vì sao buồn
Khi năm hết?

* * *
Đã chạm đến đáy
Sự thận trọng
Năm cũ hết.

* * *
Tết Nguyên Đán
Muốn nhìn mặt trời ở Tagôtô
Những cây mạ.

* * *
Con quạ
Đi chợ tất niên
Mua gì?

* * *
Đóng cửa ngồi nhà
Làm bạn với rơm lót gi.ường
Có người quảy gánh bán rau xanh.

* * *
Cả rơm lót gi.ường
Cũng có cọng còn xanh
Ngôi nhà xiêu vẹo.

* * *
Uống rượu sake
Không trăng, không hoa
Không thể không buồn.

* * *
Những sợi chỉ khói nóng
Bện với nhau
Giữ khói lại.

* * *
Mặt trời lặn
Để lại
Sơi chỉ khói nóng.

* * *
Không hiểu sao không nghe
Chuông chiều hoàng hôn
Đêm xuân.

* * *
Chuông không điểm
Dân làng làm gì
Đêm xuân này?

* * *
Thật rực rỡ
Những chiếc lá non xanh
Lấp lánh dưới mặt trời.

* * *
Nắng hè nóng nực
Tạm thời
Ẩn mình sau thác nước.

* * *
Vác trên vai bó cỏ
Người đàn ông
Người chủ cánh đồng.

* * *
Tiếng kêu con hạc
Làm rách
Lá chuối.

* * *
Băng qua đồng
Con ngựa
Chạy lại phía chim cu.

* * *
Mưa rào đầu hè
Lâu và mạnh
Che cả thác nước.

* * *
Từ khi anh đào nở hoa
Chờ ba tháng
Để thấy cây thông hai thân.

* * *
Tháng Năm
Đảo Mũ Mưa ở đâu?
Con đường lầy lội.

* * *
Nhiều người ở đời
Không nhìn thấy hoa dẻ
Ngay sát hiên.

* * *
Lá cây Iris
Tôi cột quanh chân
Như dây cột dép.

* * *
Nhiều hòn đảo
Tan thành từng mảnh
Biển mùa hè.

* * *
Mưa đầu hè
Những chiếc lá mưa
Không chạm được lâu đài vàng ánh sáng.

* * *
Ánh sáng đom đóm
Lẫn trong ánh ngày
Sau cột gỗ.

* * *
Bò ra
Từ nhà kho
Con cóc kêu.

* * *
Đền trên núi
In rõ trên nền đá trắng
Ve kêu.

* * *
Những giọt mưa mùa hè
Nhanh chóng gặp nhau
Sông Môgami.

* * *
Mùi thơm của gió
Đến từ phương Nam
Không xa sông Môgami.

* * *
Thật kỳ diệu
Tuyết gửi mùi của mình
Cho thung lũng phía Nam.

* * *
Thật kỳ diệu
Làm cho tuyết có mùi
Gió hát.

* * *
Mát mẻ
Trăng lưỡi liềm mờ mờ
Sau núi Lông Đen.

* * *
Hỏi bốn người đang ngủ
Về trăng và thơ
Ngáy.

* * *
Tiếc không được nói ai hay
Vì sao ống áo ướt
Trong buồng tắm.

* * *
Ngày nắng chói chang
Sông Môgami
Đưa mặt trời ra biển.

* * *
Đêm không mây
Ngồi hóng mát dưới cây anh đào
Từng đợt sóng hoa.

* * *
Cây lụa Kisagata
Như cô gái đẹp Trung Quốc dưới mưa
Bông hoa đang ngủ.

* * *
Cành cây
Thay đổi hình dáng hàng ngày
Bụi dâm bụt.

* * *
Tiếng con chim bồ câu
Xuyên qua người
Cửa hang lạnh.

* * *
Quả dưa hấu đầu mùa
Bổ ngang
Hay bổ dọc?

* * *
Bầy cá con
Đùa với những sợi liễu
Vợ người đánh cá.

* * *
Mùi thơm lúa mới
Thoang thoảng từ bên phải
Biển Arisô.

* * *
Núi Đá
Trắng hơn đá của nó
Gió thu.

* * *
Ở Yamanaka
Không cần hái hoa cúc
Mùi thơm suối nước nóng.

* * *
Soi đèn bắt cá
Cá chạy nháo nhào
Chết sặc vì nước mắt.

* * *
Đêm nay thịt da
Nhớ con suối nóng
Thấy mát hơn.

* * *
Quét vườn
Muốn được sống trong đền
Lá liễu vương khắp nơi.

* * *
Chỗ nước nông
Lên đường đi ngắm trăng
Chia tay lúc trời rạng.

* * *
Nhìn mặt trời
Trên núi Hina
Đoán trăng ngày mai.

* * *
Nakayama
Trăng trên đường ven biển
Sống lại.

* * *
Ngủ trọ dọc đường
Ta tìm chỗ
Ngắm trăng tốt nhất.

* * *
Với nhiều người
Một trong tám cảnh đẹp nhất
Là trăng ở Kêhi.

* * *
Lên đường đi ngắm trăng
Trước khi cói ở Tamae
Bị cắt.

* * *
Vị tướng nổi tiếng
Tỉnh dậy trên núi
Thấy mảnh trăng buồn.

* * *
Trăng mùa thu hoạch
Thời tiết miền Bắc
Hay đổi thay.

* * *
Không chỉ trăng
Trận đấu vật cũng bị hoãn
Vì mưa.

* * *
Trăng ở đâu?
Tiếng chuông chùa
Đã chạm đáy biển.

* * *
Khoác áo lên người
Mò bắt ốc con
Trăng nhiều màu.

* * *
Những cánh hoa nhỏ
Những vỏ ốc nhỏ
Những cốc rượu nhỏ.

* * *
Cô đơn
Mùa thu ở Hama
Lấn át Suma.

* *
Giữa các đợt sóng
Những con sò nhỏ
Vướng cây ba lá.

* * *
Một con trai
Bật ra khỏi vỏ
Sắp hết thu.

* * *
Nở nhanh lên
Hội hoa đang đến gần
Hoa cúc.

* * *
Đôi dép cỏ Saiygô
Treo trên cây thông
Những giọt sương.

* * *
Hãy nhìn mặt trăng buồn
Khi nghe tôi kể
Chuyện vợ một chiến binh.

* * *
Còn chưa thành bướm
Dẫu sắp hết thu
Con sâu.

* * *
Vườn mùa đông
Trăng và tiếng côn trùng
Những sợi chỉ mỏng manh.

* * *
Hái nấm
Chỉ sợ
Mưa buổi chiều.

* * *
Lũ trẻ chạy nhảy
Dẫm lên cả đống trang sức trắng
Mưa đá.

* * *
Lên đường tới Núi Trắng
Trên chiếc kiệu mượn tạm
Mưa lạnh.

* * *
Cuộn mình trong chiếu cói
Con người vĩ đại này là ai?
Hoa mùa xuân.

* * *
Đi mà xem
Lễ Rái Cá
Cứ theo sông này xuôi xuống.

* * *
Gối cỏ
Êm nhất
Khi ngắm hoa anh đào.

* * *
Cánh bướm
Đã vỗ bao lần
Những lần bay qua tường này?

* * *
Tất cả dân làng này
Đều hậu duệ
Những người gác hoa xưa.

* * *
Nóng âm ỉ
Nụ cây thuốc
Mờ khói.

* * *
Hoa anh đào núi
Như lớp ngói dương
Ngôi nhà hai lớp ngói.

* * *
Ni-cô sống một mình
Trái tim lạnh trong lều tranh
Cây đỗ quyên trắng.

* * *
Nghe mà sợ
Người ta ăn thịt rắn
Tiếng chim cuốc.

* * *
Cả buổi chiều
Cả buổi sáng
Không dành cho hoa dưa hấu.

* * *
Cam
Bao giờ trên đồng có cam?
Tiếng chim cu.

* * *
Ngắm đom đóm
Anh chèo đò say
Đứng không vững.

* * *
Mỗi con một kiểu sáng
Đom đóm trên cây
Ngủ trong hoa.

* * *
Gió thổi từ sông
Người mặc áo hồng vàng nhẹ
Hóng mát.

* * *
Đừng cố giống tôi
Ích gì sự giống nhau
Như quả dưa bổ đôi.

* * *
Con chuồn chuồn
Cố đậu trên ngọn cỏ
Mãi không được.

* * *
Cây sợi tơ
Các lá
Mệt mỏi vì ánh trăng.

* * *
Trăng tròn
Sư thầy đứng thành hàng
Dọc hiên chùa.

* * *
Ngắm trăng
Không cuộc vui nào
Thiếu những khuôn mặt đẹp.

* * *
Trăng lên
Để hai tay trên gối
Buổi tối ở nhà.

* * *
Để nghe tiếng vịt trời
Tôi nghĩ
Phải lên thủ đô vào mùa thu.

* * *
Tuyết đầu mùa
Nhà sư khất thực
Chiếc túi bạc màu trên lưng.

* * *
Cơn mưa đầu đông
Ruộng lúa mới xanh
Chỉ xạm đen chút ít.

* * *
Cá hồi khô
Vị sư gầy
Cái lạnh từ bên trong.

* * *
Dọn nhà cuối năm
Bão mạnh
Thổi qua rừng bách.

* * *
Cuối năm, trên hồ
Con chim nhỏ
Bay mất hút.

* * *
Con choi choi bay đi
Lát sau đêm đen hơn
Cùng gió núi lạnh.

* * *
Thật quí
Một ngày không tuyết, không mưa
Áo rơm, mũ rơm.

* * *
Chờ trăng
Cành hoa mận nghiêng
Về phía chú tiểu khổ hạnh.

* * *
Hết năm này, năm khác
Cây anh đào
Ăn xác hoa của nó.

* * *
Lười
Mưa xuân
Làm giật mình.

* * *
Từ bụi tre rậm
Ánh trăng chảy ra
Chim cu

* * *
Lúa mạch
Chín từng ngày
Chiền chiện hót.

* * *
Đang buồn
Chim cu
Hãy làm ta cô đơn.

* * *
Đêm hè
Linh hồn cây cỏ
Vào nhà cùng tiếng guốc gỗ.

* * *
Hoa vàng ở Uji
Thơm
Như mùi lá chè sao trên lửa nhỏ.

* * *
Sự cô đơn
Treo trên đầu đinh
Con chim dẽ.

* * *
Trăng cuối tháng
Đủ sáng để nấu tôm
Đêm đen dần.

* * *
Gió thổi mạnh
Những bông hoa nở muộn
Còn giữ được mùi thơm không?

* * *
Lá rơi…
Đủ biết
Khu vườn đã nghìn năm.

* * *
Vô tích sự
Tôi ngồi ngủ gật
Chim đa đa kêu to làm sao!

* * *
Mệt mỏi với Kyôtô
Với gió đông
Với cuộc sống mùa đông.

* * *
Rốt cục chẳng gì xẩy ra
Chỉ tuyết rơi
Trên hoa héo.

* * *
Dưới ánh trăng lưỡi liềm
Mặt đất chìm
Trong khói trăng hoa kiều mạch.

* * *
Vừa đi vừa đếm
Nhà này đến nhà khác
Mận và liễu.

* * *
Có lẽ nó còn sống
Khi rời Kumakura
Con cá ngừ đầu mùa.

* * *
Đầu hồi
Tia nắng nhạt dần
Đêm lạnh.

* * *
Vịt trời kêu
Có phải ở đồng lúa Tôba
Mưa lạnh nhất?

* * *
Xuống, lên
Họ đều là anh em
Cùng đi ngắm trăng sáng.

* * *
Hôm nay là ngày
Mọi người già hơn
Cơn mưa đông đầu tiên.

* * *
Mở ấm trà
Lại nhớ
Vườn Sakai.

* * *
Quét vườn
Cái chổi
Quên quét tuyết.

* * *
Dẫu còn xanh
Nhưng đang thay đổi
Cây tiêu đỏ.

* * *
Năm này qua năm khác
Con khỉ vẫn đeo
Chiếc mặt nạ khỉ.

* * *
Mấy lá cỏ nhọn
Mấy lát cá mỏng
Hoa mận.

* * *
Chim cu
Tiếng kêu
Lửng lơ trên nước.

* * *
Nào các cháu
Bìm bìm đã nở hoa
Ta gọt dưa thôi.

* * *
Bên cửa sổ
Ngủ trên gi.ường
Chiếu trúc.

* * *
Gió thu
Buồn bẻ gãy
Cành dâu.

* * *
Vườn chùa này
Trồng đầy
Chuối lá.

* * *
Mùi cá
Trên các sợi rong
Dính ruột cá.

* * *
Ngày giỗ
Mấy thùng rượu sake
Trông như dầu.

* * *
Nước lũ ngập
Cả sao cũng phải ngủ
Trên núi đá.

* * *
Sau bốn mươi tuổi
Người ta không nhận thấy
Mình đang già.

* * *
Từ khi trăng lặn
Chiếc bàn
Có bốn góc.

* * *
Hoa cúc nở trước sân
Người thợ đá
Giữa các phiến đá.

* * *
Những bông tuyết đầu mùa
Gần như biến mất
Trên cầu.

* * *
Suốt đêm
Bụi tre giá cóng
Một buổi sáng trời lạnh.

* * *
Mùa thu sắp hết
Những muốn giấu mình
Trong bụi anh túc.

* * *
Sau hoa cúc
Chẳng còn gì
Ngoài hoa cải củ.

* * *
Trên lưng ngựa
Cậu bé
Như cây cải củ nhổ bật rễ.

* * *
Hoa cúc trắng
Làm rượu ngon hơn
Trước cửa sổ.

* * *
Gần sáng, trăng
Năm sắp hết
Tiếng chày giã gạo.

* * *
Giọt sương rơi từ cánh hoa mận
Tôi cúi xuống nhặt
Một mẩu khoai từ.

* * *
Mọi người kéo đến
Trầm trồ khen chiếc cầu
Con đường giá lạnh.

* * *
Trên bờ
Một cành liễu cúi xuống
Cố chạm đất.

* * *
Giữa vũng nước tuyết tan
Môt tia lửa đỏ nhô lên
Lá cỏ.

* * *
Hương hoa mận
Là lời nói buồn
Từ bao đời nay.

* * *
Ngày Phật Tổ
Những bàn tay nhăn nheo gặp nhau
Tiếng lần tràng hạt.

* * *
Cành liễu xanh
Cúi xuống bùn
Nước thủy triều nông.

* * *
Tám, chín tấc trên cao
Trời đổ mưa
Từ tán cây liễu.

* * *
Con sông nhỏ cổ xưa
Mở to mắt nhìn
Cây liễu.

* * *
Hoa và bướm
Vội vã bay lên
Một đám mây hoa.

* * *
Mưa lác đác
Không cần lo
Mạ sẽ tốt.

* * *
Thật nghiêm túc
Mèo động đực
Đánh nhau với chó.

* * *
Không phải giọt sương lạnh
Trên lá cây –
Giọt mật hoa.

* * *
Lờ mờ
Bụi dâu trong mưa
Trời đầy khói.

* * *
Đường tới Sugura
Hoa cam
Có mùi trà mới.

* * *
Người bán mực khô
Giọng rao
Lẫn trong tiếng chim cu.

* * *
Thật cảm động
Bụi cúc
Sống sót qua cơn giông.

* * *
Cứ đập vào mắt
Đặc biệt lúc này
Núi Phú Sĩ tháng Năm.

* * *
Đã oằn cong
Cây tre chờ tuyết rơi
Nhìn mà buồn!

* * *
Đang say
Những muốn ngủ luôn ở đây
Trên lớp sỏi ven sông cỏ mọc.

* * *
Anh thắp nến
Tôi cứ tưởng
Như đang cầm tia chớp rong tay.

* * *
Những giọt nước mưa
Treo trên cây bất động
Trăng trôi nhanh sao!

* * *
Một đêm, dù chỉ một đêm
Cây hagi đang trổ hoa
Hãy che chở con chó hoang tội nghiệp.

* * *
Con sếu bước oai vệ
Giữa đồng lúa mì
Mùa thu trên cây.

* * *
Bị mưa đánh tơi tả
Lần nữa bụi cúc
Rũ bùn đen đứng lên.
* * *
Đến thăm hoa anh đào
Không ít, không nhiều
Đúng hai mươi ngày hạnh phúc.

* * *
Đám mây đen
Treo bất động giữa trời
Chờ sét đánh.

* * *
Mùa hè cỏ mọc thật nhanh
Nhưng cây một lá
Chỉ một lá.

* * *
Chăn một người đắp
Đêm đông lạnh và dài
Thật buồn.

* * *
Cày trên ruộng lúa
Hết ngược lại xuôi
Đường đời cũng thế.

* * *
Sắp thu
Các trái tim xích lại gần hơn
Khi đến phòng trà này

* * *
Hương hoa sen
Xộc vào mắt
Qua chiếc mũi trên mặt nạ.

* * *
Se lạnh
Chân gác lên tường
Tôi ngủ trưa.

* * *
Ở nhà tôi
Muỗi không hề cắn –
Món quà cho bạn.

* * *
Những sợi tóc bạc
Rơi lên gối
Tiếng côn trùng đều đều.

* * *
Đi đường, trời lạnh
Không lẽ
Mượn con bù nhìn chiếc áo?

* * *
Những sợi rong biển
Cát giữa hai hàm răng
Sực nhớ: mình đang già.

* * *
Tôi vỗ to vào lòng tay
Nơi tiếng vang vọng lại
Trăng mùa hè đang nhạt dần.

* * *
Gió nhẹ thổi từ sông
Chè ngon, rượu ngon
Đêm trăng cũng đẹp.

* * *
Thoang thoảng mùi cổ xưa…
Khu vườn cạnh chùa
Đầy lá rụng.

* * *
Hãy mở cửa
Mở to cửa để ánh trăng
Chảy vào chùa Ukimiđô.

* * *
Buồn, thật buồn
Trong chiếc lồng nhỏ đang treo
Con dế bị cầm tù.

* * *
Cây được trồng trong vườn
Lặng lẽ khích lệ chúng
Mưa thu tí tách rơi.

* * *
Có cái đẹp khó nói
Trong những bông cúc vàng
Dập nát vì mưa gió.

* * *
Những con mèo tìm bạn
Tạm ngừng kêu
Trăng mờ nhìn vào phòng ngủ.

* * *
Những giọt nước lặng im
Chạy từ cành này sang cành nọ
Mưa phùn mùa xuân.

* * *
Vệt trăng sáng hình vuông
Bên cửa sổ
gi.ường tôi.

* * *
Màu của gió
Sắp xếp lộn xộn
Trong vườn mùa thu.

* * *
Ai đêm nay
Thấy trăng tròn ở Yôshinô
Mười sáu dặm cách xa đây?

* * *
Khi vịt trời tới
Hoa mào gà đỏ
Càng đỏ hơn.

* * *
Trong mấy giây
Mặt trời khuất trong mây
Chim di trú bay.

* * *
Thoang thoảng hương hoa cúc
Vượt con đèo sẫm đen
Dự hội ngắm trăng.

* * *
Hương hoa cúc
Rất đặc ở cố đô
Nơi có nhiều tượng Phật.

* * *
Sậy được cắt để lợp nhà
Trên những cây bị bỏ quên
Tuyết rơi nhẹ.

* * *
Bất ngờ chợt thấy
Trên vai áo giấy của tôi
Mạng nhện bắt đầu mọc.

* * *
Thật dễ chịu
Đồng lúa mát, xanh rờn
Nước róc rách.

* * *
Chung mái nhà với tôi
Hai cô gái – hai cành hoa mận
Và vành trăng cô đơn.

* * *
Quả rụng từ cây
Chim sáo vỗ cánh bay
Gió nhẹ buổi sáng.

* * *
Mưa lâu thế
Những đống rạ trên đồng
Đã xạm đen.

* * *
Nghe các nữ tu sĩ
Kể chuyện xưa trong cung
Tuyết rơi dày khắp nơi.

* * *
Mưa xuân không dứt
Giữa lối đi cỏ mọc
Cây anh túc cố ngoi lên cao.

* * *
Quẩn quanh nghĩ chuyện ngày xưa:
Các bà già bị bỏ chết trên núi
Chỉ làm bạn với trăng.

* * *
Mạng nhện khẽ rung rinh
Những sợi chỉ mảnh cỏ saikô
Rung rinh giữa hoàng hôn.

* * *
Thật thích
Mùa thu ngủ dậy muộn
Cứ như mình là chủ nhà.

* * *
Đã mùa thu
Thậm chí những giọt mưa
Té cả lên mặt trăng.

* * *
Thu này
Cảm thấy già hơn
Con chim bay vào mây.

* * *
Hoa cúc trắng
Cúi xuống nhìn
Không thấy hạt bụi nào.

* * *
Tự giấu mình như thế
Người hái chè
Có nghe tiếng chim cu?

* * *
Dàn bầu
Cây măng trong vườn
Than trách tuổi già.

* * *
Mưa đầu hè
Một con tằm đổ bệnh
Trên ruộng dâu.

* * *
Bức tranh
Vẽ tre ở Saga
Nhìn đã mát.

* * *
Hoa rụng
Chim ngạc nhiên
Nhìn bụi trên cây đàn.

* * *
Nước trắng sủi bọt
Trăng hè trên đầu ngọn sóng
Không bụi bẩn.

* * *
Tháng Sáu
Mây ngủ
Trên đỉnh Núi Giông.

* * *
Sương sáng
Bùn bám trên quả dưa
Cũng lạnh.

* * *
Gió thổi qua rừng thông
Những chiếc kim xanh rơi xuống nước
Tiếng rơi nghe thật lạnh

* * *
Đêm hè
Vỡ vụn lúc bình minh
Thức ăn lạnh.

* * *
Bát đĩa
Long lanh trong bóng tối
Đêm mát trời.

* * *
Từng đợt sóng xô nhau
Mang theo mùi của gió
Lắc lư theo nhịp sóng.

* * *
Vị tướng lừng danh
Dưới bóng hoa anh đào
Nghe ca sĩ hát.

* * *
Dọc đường, ốm
Trong mơ, tôi đi lang thang
Trên đồng cỏ héo.

(THÁI BÁ TÂN – dịch từ tiếng Anh và tiếng Nga)
Theo sưu tầm.

Basho thực sự là một nhà thơ xuất sắc với tập Haiku. Tuy em chỉ đọc ít những bài thơ của ông ấy nhưng bài nào cũng thật hay và tràn đầy ý nghĩa cuộc sống. Thơ Haiku giản dị mà chân thực, lột tả được những nét cuộc sống đời người cùng bao tâm trạng thương nhớ, đồng cảm và thấu hiểu của Basho. Giờ chị cho em 800 bài, em sẽ được đọc dài dài. :3

Hay vậy sao??? Nói thật, chị chưa đọc một tác phẩm thơ đàng hoàng nào cả....ưm nghe em nói thế, để chị đọc thử xem :v

thấy bạn hay sưu tầm và sáng tác thơ quá nhỉ
đã từng nghe nói về dòng thơ Haiku của người Nhật nhưng chưa đọc bao giờ, giờ đọc rồi chỉ biết nói rằng: "Nên học tiếng Nhật thì mới cảm nhận được vẻ đẹp của Haiku"

@pecun_evil @@ chắc bạn nói đúng, mình vẫn chưa đủ trình độ để thấm những câu từ trong thơ của tác giả^^... Mình thấy bạn cũng có viết thơ mà :3

Thơ đấy mình viết cho vui thôi, chứ vẫn chưa đủ độ sâu

Mình thấy hay mà.... đọc cũng biết chút ít về tâm trạng của tác giả