Sự phát triển tư duy của Đảng trong quá trình đổi mới liên hệ với việc hoàn thiện kinh tế-thị trường

Nhận thức tư duy của Đảng về kinh tế thị trường từ Đại hội VI (12/86) đã có những chuyển biến căn bản và sâu sắc, thể hiện ở nội dung sau:

- Kinh tế thị trường ko phải là cái riêng của chủ nghĩa tư bản mà chính là thành tựu phát triển chung của nhân loại: kinh tế thị trường có từ trong xã hội nô lệ, hình thành trong xã hội phong kiến và phát triển cao trong xã hộitư bản chủ nghĩa. chủ nghĩa tư bản không sản sinh ra kinh tế hàng hóa, do đó kinh tế thị trường với tư cách là kinh tế hàng hóa ở trình độ cao, chỉ có thể chế kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa hay cách thức sử dụng kinh tế thị trường theo lợi nhận tối đa của chủ nghĩa tư bản mới là sản phẩm của chủ nghĩa tư bản.

- Kinh tế thị trường còn tồn tại khách quan trong thời kì quá độ xã hội chủ nghĩa, cơ chế thị trường chỉ đối lập với kinh tế tự nhiên, tự túc, chứ không đối lập với cơ chế xã hội. bản than kinh tế thị trường ko phải là đặt trưng bản chất cho cơ chế kinh tế cơ bản của xã hội như trước đây chúng ta đã hiểu, mà kinh tế thị trường là thành tựu chung của văn minh nhân loại, nó tồn tại và phát triển nhiều phương thức sản xuất khác nhau và tồn tại khách quan trong thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội. vì vậy, xd và phát triển kinh tế thị trường không phải là phát triển tư bản chủ nghĩa hoăc đi theo con đường tư bản chủ nghĩa,cũng như xd kinh tế xã hội chủ nghĩa không dẫn đến phủ định kinh tế thị trường. đại hội vii của đảng (6/91) đã có kết luận quan trọng: sản xuất hàng hóa ko đối lập với chủ nghĩa xã hội, nó tồn tại khách quan cho cần thiết xây dựng chủ nghĩa xã hội. đại hội vii xác định cơ chế vận hàng nền kinh tế hàng hoa nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta là kinh tế thị trường có sự quản lý của nhà nước bằng pháp luật kế hoạch, chính sách và các công cụ khác.

- Có thể và cần thiết sử dụng kinh tế thị trường để xdchủ nghĩa xã hội ở nc ta. nếu như trước đổi mới, do chưa thừa nhận sự tồ tại của sx hàng hóa và cơ chế thị trường trong thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội nêu đã xem kế hoạch là đặt trưng số 1 của kinh tế xã hội chủ nghĩa và thực hiện phân bổ mọi nguồn lực theo kế hoạch là chủ yếu , thì khi bước vào thời kì đổi mới, chunhs ta đã ngày càng nhận rõ có thể dung cơ chế thị trường làm cơ sỏ phân bổ các nguồn lực kinh tế, dung tín hiệu giá cả để điều tiết chủng loại và số lượng hàng hóa, điều hòa quan hệ cung cầu, điều tiết tỉ lệ sx thông qua cơ chế cạnh tranh, thúc đẩy cái tiến bộ, đào thả cái lạc hậu yếu kém.

- Đến Đại hội chính của Đảng (4/2001) đã xác định nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa là mô hình kinh tế tổng quát của nước ta trong thời kì quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội. đó là nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, vận hành theo kinh tế thị trường, có sự quản lý của nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. đây là bước chuyển quan trọng từ nhận thúc kinh tế thị trường chỉ như 1 công cụ, 1 cơ chế quản lý, đến nhận thức coi kinh tế thị trường như 1 chính thể, là cơ chế kinh tế của sự phát triển theo hướng xã hội chủ nghĩa.