Bác sĩ Nguyễn Trung Tuyến, Trưởng khoa truyền dịch cho biết: Dịch sốt xuất huyết vẫn đang diễn biến phức tạp. do vậy tuyệt đối không được Điều trị sốt rét tại nhà theo https://bit.ly/2vX2hDI một vài ngày qua số người có bệnh nhập Khoa truyền dịch chữa trị sốt xuất huyết gia tăng. Trạm y tế đã phải kê thêm gi.ường để tránh tình trạng bệnh nhân nằm ghép, bố trí thêm nhân lực y tế từ các khoa khác để hỗ trợ chữa trị. Một số người bệnh nặng đã được chuyển lên điều trị tại tuyến trên, số người bị bệnh điều trị tại Trạm y tế tuy chưa có trường hợp tử vong song cũng có nhiều người bệnh nặng đe dọa đến tính mạng, phải trị bệnh dài ngày. Trên thực tế, có nhiều người bị bệnh khi đến cơ sở y tế bệnh đã rất nặng, nguyên nhân bởi nhiều người còn chưa hiểu rõ về bệnh sốt xuất huyết, còn nhầm lẫn với cảm cúm và các bệnh sốt khác nên tự điều trị tại nhà bằng cách giảm sốt, cạo gió giải cảm theo phương pháp dân gian. Nhiều người nhà không hiểu rõ về bệnh nên chăm sóc người bệnh không đúng cách cũng làm tình trạng bệnh nặng thêm. Có nhiều người tuy có nghi nhiễm sốt xuất huyết nhưng chủ quan, tự mua thuốc điều trị tại nhà gây nhiều hệ lụy hiểm họa. Bệnh sốt xuất huyết hiện chưa có thuốc chữa trị và phòng ngừa đặc hiệu, nếu không kịp thời đến cơ sở y tế để được xác định đúng bệnh, điều trị đúng phác đồ mà tự chữa trị tại nhà sẽ làm cho bệnh nặng thêm, lâu khỏi, có thể gây biến chứng nguy hiểm như thoát huyết tương qua thành mạch dẫn đến mất một lượng lớn thể tích tuần hoàn, gây tràn dịch màng phổi; xuất huyết do rối loạn đông máu, suy giảm tiểu cầu gây chảy máu cam dữ dội, rong kinh, xuất huyết đường tiêu hóa, suy tạng, xuất huyết não, phổi, sốc, trụy tim mạch, rất nguy hiểm đến tính mạng... thậm chí rất có thể dẫn đến tử vong.
Để tránh những sai lầm đáng tiếc, bác sĩ Nguyễn Trung Tuyến khuyến cáo: Mặc dù bệnh có mức độ nguy hiểm cao, tuy nhiên nếu người dân đề cao cảnh giác, sớm phát hiện, nhận biết các biểu hiện của bệnh, đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để khám và được tư vấn sẽ phần nào giảm đi sự hiểm họa đến tính mạng. Khi có những dấu hiệu nhận biết sốt xuất huyết sau người dân cần đến cơ sở y tế khám ngay. Đó là khi người bệnh sốt cao 39 - 40oC, sốt đột ngột, liên tục trong 3 - 4 ngày liền, mệt mỏi, phát ban, buồn nôn. Xuất huyết (chảy máu), có thể là xuất huyết dưới da làm lộ một số đốm đỏ hay vết bầm, chảy máu cam, chảy máu chân răng, ói hoặc đi cầu ra máu, đau bụng, nôn ói, sốc, chân tay lạnh, mệt, li bì hoặc vật vã, tiểu ít, là dấu hiệu nặng của bệnh sốt xuất huyết, thường xuất hiện từ ngày thứ ba đến ngày thứ sáu của bệnh. Người bệnh cần đặc biệt tránh những sai lầm khi phát hiện triệu chứng sốt rét có dấu hiệu sốt xuất huyết, không tự ý trị bệnh tại nhà, không tự mua thuốc trị bệnh khi không có hướng dẫn của bác sĩ, đặc biệt không được uống 2 loại thuốc là Aspirin và Ibuprofen vì sẽ gây thêm xuất huyết dạ dày dữ dội, hiểm họa đến tính mạng. bệnh nhân không xông hơi, không cạo gió, không tự truyền dịch tại nhà... Về chăm sóc, người nhà không nên cho người bị bệnh ăn thức ăn rắn, nên nấu những món ăn lỏng cho người bệnh như cháo, súp, ăn uống nhiều món ăn bổ dưỡng làm tăng tiểu cầu; uống các loại nước giàu vitamin, đặc biệt là vitamin C như các loại nước trái cây dừa, cam, chanh... để bù nước, giúp người bệnh nhanh phục hồi. người có bệnh nên mặc đồ mỏng, nằm nơi thoáng mát. Nếu là trẻ em, không quấn kín hoặc mặc nhiều quần áo khi trẻ đang sốt. Người nhà không tắm cho bệnh nhân bằng nước nóng, nước lạnh, không xông hơi, tắm lá, không cạo gió đánh cảm bởi như vậy càng làm cho mạch bị giãn, khiến xuất huyết nặng thêm, chỉ nên lau vệ sinh người cho người bệnh sốt xuất huyết bằng nước ấm.
Triệu chứng của bệnh sốt rét là gì?
biểu hiện của bệnh sốt trên 38 độ
dấu hiệu của bệnh sốt trên 38 độ có khả năng thay đổi từ nhẹ đến nặng tùy thuộc vào nhiều yếu tố như là: loại ký sinh trùng mắc phải, tình trạng miễn nhiễm của ký chủ, cơ địa ký chủ (thai nghén, suy dinh dưỡng…). Thời kỳ ủ bệnh trong bệnh sốt trên 38 độ là thời gian từ khi bị nhiễm ký sinh trùng cho đến khi xuất hiện các triệu chứng lâm sàng đầu tiên. Thời gian này trung bình từ 9 đến 30 ngày thay đổi tùy theo từng chủng loại ký sinh trùng sốt rét.
biểu hiện lâm sàng kinh điển của bệnh sốt rét bao gồm các cơn sốt điển hình trải qua 3 giai đoạn: rét run, sốt cao, vã mồ hôi. Một cơn sốt thường kéo dài từ 2 đến 8 giờ, và ngoài cơn sốt người bệnh không có cảm giác bị bệnh. Ngoài ra có khả năng có các triệu chứng đi kèm khác như là: nhức đầu, mệt mỏi, suy nhược, buồn nôn, đau cơ, rối loạn tiêu hóa…
Đối với những người bị sốt xuất huyết lần đầu, kiểu sốt cơn điển hình như thế thì không thường gặp, trong khi những triệu chứng đi kèm khác lại thường xuất hiện, làm cho chúng ta dễ nhầm lẫn với các bệnh khác như là bệnh sốt xuất huyết, cúm, nhiễm siêu vi… Người mắc bệnh sốt trên 38 độ thường xuyên bị thiếu máu, người gầy, da xanh, niêm mạc mắt nhợt. sốt rét có thể làm cho lách to, phù nề do suy dinh dưỡng, phụ nữ có thai mắc sốt cao dễ bị đẻ non, sảy thai, thai chết lưu, trẻ em mắc sốt rét dễ bị suy dinh dưỡng, chậm lớn. Người mắc sốt trên 38 độ không được điều trị sẽ chuyển thành sốt rét ác tính và chết. Nếu mắc bệnh sốt trên 38 độ không được trị bệnh hoặc chữa trị không đúng sẽ là nguồn bệnh để lây sang người khác làm cho nhiều người mắc bệnh, gây nên dịch sốt trên 38 độ.
Chẩn đoán và trị bệnh
Chẩn đoán bệnh sốt rét, dựa vào 3 yếu tố: dịch tễ, hiện tượng lâm sàng, và xét nghiệm tìm ký sinh trùng sốt rét trong máu. Với các biệu hiện lâm sàng đa dạng, phong phú, trong giai đoạn khởi đầu triệu chứng thường không điển hình, mơ hồ, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác thì yếu tố dịch tễ (sống hoặc đi đến vùng sốt cao lưu hành trong vòng 1 tháng, có tiền căn sốt trên 38 độ trong vòng 2 năm) sẽ đóng vai trò quan trọng rất có thể giúp chúng ta nghĩ đến và xác định bệnh 1 cách dễ dàng.
Việc xác định bệnh sốt rét rất đơn giản bằng kỹ thuật soi tiêu bản máu tìm ký sinh trùng sốt rét, cũng như test nhanh tìm kháng nguyên sốt rét có nguy cơ được thực hiện ở các cơ sở y tế phường xã. Chính vì vậy, trong giai đoạn dịch sốt cao lan rộng, khi chúng ta bị sốt, hoặc có triệu chứng nghi ngờ sốt xuất huyết thì cần sớm đến các cơ sở y tế địa phương để được chẩn đoán xác định và trị bệnh kịp thời.
điều trị sốt xuất huyết cần phải đạt được 2 mục đích: cắt cơn sốt, làm sạch ký sinh trùng, phục hồi sức khỏe cho người mang bệnh và ngăn ngừa tái phát, ngăn ngừa sự lây truyền mầm bệnh qua một số người khác.Hiện nay, bên cạnh một vài loại thuốc kinh điển (quinine, chloroquine, primaquine…), nhiều dược chất mới (artemisinine, arterakin…) cũng đã được đưa vào chữa trị, giúp cho chúng ta có sự chọn lựa và phối hợp thuốc tốt nhất để đạt được mục đích trị bệnh.
Biện pháp đề phòng bệnh
Hiện nay, khi chưa có vắc-xin đề phòng ngừa sốt cao, thì việc phòng chống muỗi truyền bệnh vẫn được xem là biện pháp đề phòng bệnh hữu hiệu nhất. Có nhiều phương pháp khác nhau để ngăn ngừa chống muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết. Người ta có khả năng diệt muỗi bằng hóa chất hoặc ngăn sự tiếp xúc giữa người và muỗi truyền bệnh. Vì đa số muỗi sốt trên 38 độ vào nhà đốt rồi nghỉ lại trong nhà nên các chương trình đề phòng chống sốt trên 38 độ ở một số nước nhiệt đới coi trọng việc phun hóa chất có tác dụng diệt côn trùng kéo dài vào tường vách.
Ở các vùng có bệnh sốt cao lưu hành, bà con cũng cần chú ý thực hiện một số biện pháp nhằm ngăn cản sự tiếp xúc giữa muỗi và người như mặc quần dài, áo tay dài khi đi làm nương, làm rừng, bôi thuốc xua muỗi lên một vài nơi da hở, đốt hương muỗi, dọn dẹp nhà cửa gọn gàng… Bà con cũng có thể đóng lưới ở tất cả các cửa sổ cũng như cửa ra vào và sử dụng quạt máy để giảm tối đa sự xâm nhập của muỗi vào nhà. Và điều quan trọng nhất, dấu hiệu bệnh zika hữu hiệu nhất để phòng chống sốt cao hiện nay là “Ngủ màn thường xuyên, màn phải được tẩm hóa chất và phun hóa chất diệt muỗi”.
Xem thêm: https://goo.gl/k9Jd2r
Để tránh những sai lầm đáng tiếc, bác sĩ Nguyễn Trung Tuyến khuyến cáo: Mặc dù bệnh có mức độ nguy hiểm cao, tuy nhiên nếu người dân đề cao cảnh giác, sớm phát hiện, nhận biết các biểu hiện của bệnh, đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để khám và được tư vấn sẽ phần nào giảm đi sự hiểm họa đến tính mạng. Khi có những dấu hiệu nhận biết sốt xuất huyết sau người dân cần đến cơ sở y tế khám ngay. Đó là khi người bệnh sốt cao 39 - 40oC, sốt đột ngột, liên tục trong 3 - 4 ngày liền, mệt mỏi, phát ban, buồn nôn. Xuất huyết (chảy máu), có thể là xuất huyết dưới da làm lộ một số đốm đỏ hay vết bầm, chảy máu cam, chảy máu chân răng, ói hoặc đi cầu ra máu, đau bụng, nôn ói, sốc, chân tay lạnh, mệt, li bì hoặc vật vã, tiểu ít, là dấu hiệu nặng của bệnh sốt xuất huyết, thường xuất hiện từ ngày thứ ba đến ngày thứ sáu của bệnh. Người bệnh cần đặc biệt tránh những sai lầm khi phát hiện triệu chứng sốt rét có dấu hiệu sốt xuất huyết, không tự ý trị bệnh tại nhà, không tự mua thuốc trị bệnh khi không có hướng dẫn của bác sĩ, đặc biệt không được uống 2 loại thuốc là Aspirin và Ibuprofen vì sẽ gây thêm xuất huyết dạ dày dữ dội, hiểm họa đến tính mạng. bệnh nhân không xông hơi, không cạo gió, không tự truyền dịch tại nhà... Về chăm sóc, người nhà không nên cho người bị bệnh ăn thức ăn rắn, nên nấu những món ăn lỏng cho người bệnh như cháo, súp, ăn uống nhiều món ăn bổ dưỡng làm tăng tiểu cầu; uống các loại nước giàu vitamin, đặc biệt là vitamin C như các loại nước trái cây dừa, cam, chanh... để bù nước, giúp người bệnh nhanh phục hồi. người có bệnh nên mặc đồ mỏng, nằm nơi thoáng mát. Nếu là trẻ em, không quấn kín hoặc mặc nhiều quần áo khi trẻ đang sốt. Người nhà không tắm cho bệnh nhân bằng nước nóng, nước lạnh, không xông hơi, tắm lá, không cạo gió đánh cảm bởi như vậy càng làm cho mạch bị giãn, khiến xuất huyết nặng thêm, chỉ nên lau vệ sinh người cho người bệnh sốt xuất huyết bằng nước ấm.
Triệu chứng của bệnh sốt rét là gì?
biểu hiện của bệnh sốt trên 38 độ
dấu hiệu của bệnh sốt trên 38 độ có khả năng thay đổi từ nhẹ đến nặng tùy thuộc vào nhiều yếu tố như là: loại ký sinh trùng mắc phải, tình trạng miễn nhiễm của ký chủ, cơ địa ký chủ (thai nghén, suy dinh dưỡng…). Thời kỳ ủ bệnh trong bệnh sốt trên 38 độ là thời gian từ khi bị nhiễm ký sinh trùng cho đến khi xuất hiện các triệu chứng lâm sàng đầu tiên. Thời gian này trung bình từ 9 đến 30 ngày thay đổi tùy theo từng chủng loại ký sinh trùng sốt rét.
biểu hiện lâm sàng kinh điển của bệnh sốt rét bao gồm các cơn sốt điển hình trải qua 3 giai đoạn: rét run, sốt cao, vã mồ hôi. Một cơn sốt thường kéo dài từ 2 đến 8 giờ, và ngoài cơn sốt người bệnh không có cảm giác bị bệnh. Ngoài ra có khả năng có các triệu chứng đi kèm khác như là: nhức đầu, mệt mỏi, suy nhược, buồn nôn, đau cơ, rối loạn tiêu hóa…
Đối với những người bị sốt xuất huyết lần đầu, kiểu sốt cơn điển hình như thế thì không thường gặp, trong khi những triệu chứng đi kèm khác lại thường xuất hiện, làm cho chúng ta dễ nhầm lẫn với các bệnh khác như là bệnh sốt xuất huyết, cúm, nhiễm siêu vi… Người mắc bệnh sốt trên 38 độ thường xuyên bị thiếu máu, người gầy, da xanh, niêm mạc mắt nhợt. sốt rét có thể làm cho lách to, phù nề do suy dinh dưỡng, phụ nữ có thai mắc sốt cao dễ bị đẻ non, sảy thai, thai chết lưu, trẻ em mắc sốt rét dễ bị suy dinh dưỡng, chậm lớn. Người mắc sốt trên 38 độ không được điều trị sẽ chuyển thành sốt rét ác tính và chết. Nếu mắc bệnh sốt trên 38 độ không được trị bệnh hoặc chữa trị không đúng sẽ là nguồn bệnh để lây sang người khác làm cho nhiều người mắc bệnh, gây nên dịch sốt trên 38 độ.
Chẩn đoán và trị bệnh
Chẩn đoán bệnh sốt rét, dựa vào 3 yếu tố: dịch tễ, hiện tượng lâm sàng, và xét nghiệm tìm ký sinh trùng sốt rét trong máu. Với các biệu hiện lâm sàng đa dạng, phong phú, trong giai đoạn khởi đầu triệu chứng thường không điển hình, mơ hồ, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác thì yếu tố dịch tễ (sống hoặc đi đến vùng sốt cao lưu hành trong vòng 1 tháng, có tiền căn sốt trên 38 độ trong vòng 2 năm) sẽ đóng vai trò quan trọng rất có thể giúp chúng ta nghĩ đến và xác định bệnh 1 cách dễ dàng.
Việc xác định bệnh sốt rét rất đơn giản bằng kỹ thuật soi tiêu bản máu tìm ký sinh trùng sốt rét, cũng như test nhanh tìm kháng nguyên sốt rét có nguy cơ được thực hiện ở các cơ sở y tế phường xã. Chính vì vậy, trong giai đoạn dịch sốt cao lan rộng, khi chúng ta bị sốt, hoặc có triệu chứng nghi ngờ sốt xuất huyết thì cần sớm đến các cơ sở y tế địa phương để được chẩn đoán xác định và trị bệnh kịp thời.
điều trị sốt xuất huyết cần phải đạt được 2 mục đích: cắt cơn sốt, làm sạch ký sinh trùng, phục hồi sức khỏe cho người mang bệnh và ngăn ngừa tái phát, ngăn ngừa sự lây truyền mầm bệnh qua một số người khác.Hiện nay, bên cạnh một vài loại thuốc kinh điển (quinine, chloroquine, primaquine…), nhiều dược chất mới (artemisinine, arterakin…) cũng đã được đưa vào chữa trị, giúp cho chúng ta có sự chọn lựa và phối hợp thuốc tốt nhất để đạt được mục đích trị bệnh.
Biện pháp đề phòng bệnh
Hiện nay, khi chưa có vắc-xin đề phòng ngừa sốt cao, thì việc phòng chống muỗi truyền bệnh vẫn được xem là biện pháp đề phòng bệnh hữu hiệu nhất. Có nhiều phương pháp khác nhau để ngăn ngừa chống muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết. Người ta có khả năng diệt muỗi bằng hóa chất hoặc ngăn sự tiếp xúc giữa người và muỗi truyền bệnh. Vì đa số muỗi sốt trên 38 độ vào nhà đốt rồi nghỉ lại trong nhà nên các chương trình đề phòng chống sốt trên 38 độ ở một số nước nhiệt đới coi trọng việc phun hóa chất có tác dụng diệt côn trùng kéo dài vào tường vách.
Ở các vùng có bệnh sốt cao lưu hành, bà con cũng cần chú ý thực hiện một số biện pháp nhằm ngăn cản sự tiếp xúc giữa muỗi và người như mặc quần dài, áo tay dài khi đi làm nương, làm rừng, bôi thuốc xua muỗi lên một vài nơi da hở, đốt hương muỗi, dọn dẹp nhà cửa gọn gàng… Bà con cũng có thể đóng lưới ở tất cả các cửa sổ cũng như cửa ra vào và sử dụng quạt máy để giảm tối đa sự xâm nhập của muỗi vào nhà. Và điều quan trọng nhất, dấu hiệu bệnh zika hữu hiệu nhất để phòng chống sốt cao hiện nay là “Ngủ màn thường xuyên, màn phải được tẩm hóa chất và phun hóa chất diệt muỗi”.
Xem thêm: https://goo.gl/k9Jd2r