Bài giảng chấn thương thận

Mục tiêu

1. Liệt kê được các nguyên nhân gây ra chấn thương thận và trình bày phân loại
tổn thương giải phẫu bệnh theo Chatelain.
2. Mô tả được các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng của chấn thương thận.
3. Trình bày đựơc thái độ xử trí chấn thương thận.
4. Có được những lời khuyên đúng trong cộng đồng về phòng tránh chấn thương thận.

1. Nguyên nhân và cơ chế chấn thương

ư Chấn thương thận bao gồm tất cả các thương tổn của nhu mô thận
đường bài xuất nước tiểu trên và cuống thận.

ư Chấn thương thận có tỷ lệ ngày càng cao, thường gặp vào mùa xuân-hè lànhững mùa có mật độ xe cộ lớn và vận tốc cao. Tại Pháp mỗi năm cókhoảng một trường hợp bị chấn thương thận trong mỗi 3000 trường hợpnhập viện nói chung. ở Việt nam trong những năm gần đây do sự pháttriển nhảy vọt của các phương tiện giao thông đặc biệt là xe gắn máy vàcác công trình xây dựng lớn, cao tầng, số lượng bệnh nhân nhập viện vì chấnthương thận cũng gia tăng.

ư Giới nam thường bị hơn nữ, chiếm 75-80%, do đặc trưng về nguyên nhâncủa loại chấn thương này (tai nạn giao thông, tai nạn lao động, tai nạnsinh hoạt…). Mặt khác nữ giới ít bị chấn thương thận hơn là nhờ có đặcđiểm tự nhiên bảo vệ tốt hơn, đó là có tổ chức mỡ quanh thận khá dàyche chở cho thận và giúp thận tránh xa khỏi lực chấn thương.

ư Tuổi của các nạn nhân thường là trẻ, độ tuổi lao động 46% thuộc lứa tuổi20-40. Trẻ em ít bị chấn thương hơn nhiều.

ư Nguyên nhân của chấn thương thận có tỷ lệ thay đổi tuỳ theo từng nước,ví dụ ở Pháp 50% là do tai nạn giao thông, 15% do ngã từ trên cao và tainạn lao động, 10% do tai nạn thể thao hạng nặng như bóng bầu dục,bóng đá, trượt tuyết...

ư Chấn thương thận có thể xảy ra đơn độc hoặc kết hợp trong đa chấn thương. Thận nằm trong khoang mỡ sau phúc mạc, được che chở phía saubởi khối cơ lưng và các xương sườn cuối, chỉ được cố định bởi cuống thận,cho nên tương đối di động. Thận bị chấn thương có thể do nhiều cơ chế:

+ Chấn thương trực tiếp vào vùng hố thắt lưng làm thận bị vỡ bởi lựctrực tiếp hoặc bị nghiền ép trên mặt phẳng cứng xương sườn – xươngsống. Thận đôi khi bị một mảnh xương sườn hoặc mấu ngang đốt sốngđâm thủng.

+ Cột sống thắt lưng cong quá mức làm thận bị kéo căng, bị ép; đặc biệttại chỗ nối bể thận-niệu quản, chỗ này có thể bị kéo đứt khi thận dichuyển đột ngột về phía cơ hoành.

+ Sự giảm tốc độ đột ngột khi cơ thể bị ngã cao theo chiều thẳng đứnghoặc nằm ngang làm cuống thận bị giằng xé có thể bị đứt.

2. Giải phẫu bệnh
3. Triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng
4. Các thể lâm sàng
5. Diễn biến và biến chứng
6. Thái độ xử trí
7. Kết luận
CÂU HỎI LƯỢNG GIÁ
.....
Các bạn có thể xem chi tiết bên dưới nhé
ST