Yêu bản thân thái quá - căn bệnh rối loạn nhân cách

Yêu bản thân thái quá (Narcissisticpersonalitydisorder - NPD) là trạng thái không bình thường, luôn cho mình là nhất từ sắc đẹp đến tri thức, biểu hiện qua hành vi tự cao tự đại, luôn muốn được người khác ngưỡng mộ, tham vọng thành công chói sáng trong mọi lĩnh vực. Thuật ngữ này xuất phát từ nhân vật Narcissus, người yêu chính cái bóng mình trong một hồ nước của thần thoại Hy Lạp.

Những người có xu hướng yêu bản thân thái quá thường có bốn dấu hiệu cơ bản:

Tự tin thái quá. Những người ái kỷ thái quá luôn cảm thấy mình bị đánh giá thấp và không được nhìn nhận đúng mức. Luôn tự cho mình làm tốt hơn người khác và đang rất thành công. Chính vì vậy, nếu bản thân không thể hiện được như mong muốn, họ sẽ thất vọng và có thể bị trầm cảm.

Hời hợt trong quan hệ xã hội. Những người yêu bản thân thái quá thường tập trung vào những mối quan hệ có lợi cho mình. Những mối quan hệ khác họ thường phớt lờ, không lắng nghe, không đồng cảm với người khác và đặc biệt chỉ muốn người khác nghe những lời khuyên từ họ.

Luôn đúng và chưa từng sai. Biết phạm lỗi là điều không chấp nhận nhưng khi phạm lỗi, người ái kỷ thường tìm đủ lý do để biện minh. Họ luôn cho rằng mình là người đúng và là nạn nhân của mọi sự xung đột.

Không tồn tại trong ngắn hạn. Ái kỷ sẽ phát triển theo xu hướng tăng dần. Những người mắc bệnh yêu bản thân thái quá thường khiến cho người xung quanh khó chịu và mất dần thiện cảm khi họ không xem trọng ý kiến người khác, bỏ qua hoặc bác bỏ hoàn toàn. Ít khi thừa nhận bản thân mình sai và người khác đúng.

Họ thích ra lệnh. Các mối quan hệ dần dần mai một. Trong công việc họ rất dễ bị cô lập vì luôn có ảo tưởng giỏi hơn người khác, những người khác luôn kém cỏi và không có khả năng làm việc được cùng họ. Chính vì vậy, người ái kỷ thái quá thường rất cô đơn trong công việc lẫn trong các mối quan hệ, thậm chí là trong gia đình.

Dù trong xã hội không có quá nhiều người đạt đến độ "yêu mình thái quá”, nhưng số người quá coi trọng bản thân, thích thể hiện ở chốn đông người và làm ngơ với mọi thứ xung quanh không phải ít. Theo nhiều chuyên gia tâm lý, những người quá yêu bản thân thường khó gần, thích kiểm soát người khác và ra lệnh. Tuy nhiên, cũng phải thừa nhận, có người yêu mình thái quá lại trở thành những nhà lãnh đạo xuất sắc.

Khi ai đó nhận ra mình có một số dấu hiệu chứng tỏ đang mắc bệnh yêu bản thân thái quá thì theo các chuyên gia tâm lý, nên tập những thói quen sau đây để dần dần điều chỉnh bản thân: Hạn chế selfie hoặc post ảnh bản thân đã qua chỉnh sửa hay hình ảnh hào nhoáng ở những nơi sang trọng khi thực tế không được như vậy.

Trong công việc, hãy cố gắng từ từ hòa nhập với đồng nghiệp, chia sẻ nhiều hơn về ý tưởng cũng như cách làm việc để mọi người hiểu và hợp tác. Trong các mối quan hệ xã hội, chịu lắng nghe những chia sẻ của người khác, đừng cười nhạo trên những vấn đề của họ, từ đó hàn gắn các mối quạn hệ đã bị rạn nứt và củng cố các mối quan hệ hiện tại.