Hiểu đúng và đủ về virus Corona - Đừng bị đánh lừa bởi những con số!

blueiz

Thành viên
Tham gia
7/2/2020
Bài viết
0
Ngược lại hơn 100 năm lịch sử đại dịch trên toàn thế giới, chúng ta đã từng trải qua rất nhiều điều khủng khiếp.

Chắc các bạn vẫn chưa quên dịch cúm Tây Ban Nha đã lây nhiễm 1/3 dân số thế giới chỉ trong 3 đợt bùng dịch vào năm 1918 và 1919. Nó giết chết 676.000 người Mỹ, 250.000 người Anh, 1,85 triệu người Ấn Độ và rất nhiều quốc gia khác.

Dịch cúm lợn H1N1, tỉ lệ tử vong lên tới 17,4% với hơn 1,6 triệu người mắc bệnh vào năm 2009.

Dịch cúm gia cầm H5N1 tuy chỉ có 861 người mắc bệnh nhưng tỉ lệ tử vong lên tới con số kinh hoàng 52,8%.

Hay như Ebola? Đã hơn 13 nghìn người nằm xuống…

Và mới đây nhất, đang diễn ra tại nhiều quốc gia trên thế giới – virus Corona đã gây nhiễm cho gần 20.000 người.

Nhìn vào những con số, những tỉ lệ trên, chắc chắn có không ít người lo sợ, hoang mang và đi tuyên truyền cho người thân mình về những gì kinh khủng đang xảy ra.

Nhưng không bạn ạ, đồng ý rằng đã là dịch bệnh thì đều đáng sợ và đề cao cảnh giác. Nhưng trước đó, bạn nên hiểu đúng về dịch bệnh này cũng như những con số, tỉ lệ trên phản ánh điều gì để không bị “dắt mũi” và bị hại bởi dư luận!

Tìm hiểu về Virus Corona
Virus Corona còn được gọi là dịch viêm phổi Vũ Hán. Dịch bệnh này được phát hiện lần đầu tiên vào giữa tháng 12 năm 2019 tại thành phố Vũ Hán trong tỉnh Hồ Bắc, miền Trung của Trung Quốc. Các nhà khoa học sau đó đã phân lập được một loại coronavirus mới ký hiệu là 2019-nCoV. Đây là loại virus có trình tự gen giống ít nhất đến 70% so với SARS-CoV (đại dịch SARS đã từng hoành hành vào năm 2002).

virus-corona4.jpg

Virus Corona đang gây “ám ảnh” đối với người dân nhiều quốc gia trên thế giới

Virus này được cho là khởi đầu bởi một nhóm người bị viêm phổi không rõ nguyên nhân. Trước đó, nhóm người này đã tiếp xúc chủ yếu với những người buôn bán tại chợ bán buôn hải sản Hoa Nam – một địa điểm buôn bán động vật sống khá lớn tại vùng này. Virus Corona có thời gian ủ bệnh từ 2 đến 14 ngày với những triệu chứng ho, sốt, khó thở, có thể truyền nhiễm và gây nguy hiểm tới tính mạng.

Theo thống kê, cho đến ngày 2/2/2020, đã có khoảng 14,459 ca nhiễm được xác nhận toàn cầu. Con số này đang tiếp tục tăng lên và dự đoán sẽ lên tới tỉnh vào khoảng giữa tháng 2/2020. Bởi thế, rất nhiều quốc gia đang bật mức “báo động” cảnh báo người dân giữ an toàn sức khỏe và cách ly các ca bệnh đã hoặc có nguy cơ lây nhiễm,

Đừng bị đánh lừa bởi những con số!
Chưa bao giờ người dân lại hoang mang và lo sợ như thế, khi mà mỗi ngày trên khắp các phương tiện thông tin đều xuất hiện hàng chục bài viết về nạn dịch này. Trong đó, “cư dân mạng” cũng góp phần không nhỏ trong việc lan truyền và khủng bố thông tin dẫn đến việc người đọc không phân biệt được với các nguồn tin chính thống. Theo đó, hàng nghìn người đổ ra đường mua khẩu trang, dung dịch sát khuẩn, tích trữ lương thực… dẫn đến việc giá các mặt hàng này tăng cao đến chóng mặt.

Bởi vậy, chúng ta cần tỉnh táo để xác định nguồn thông tin đúng đắn cũng như phân tích số liệu theo đúng ý nghĩa của nó để có phương pháp phòng bệnh hợp lý. Một số số liệu dễ gây hiểu nhầm nhất có lẽ là:

Hệ số lan truyền dịch (R0)
R0 là hệ số lây truyền cơ bản (basic reproduction number) – đây là số liệu để các tổ chức y tế đánh giá sự lây lan của một dịch bệnh. Hiểu một cách đơn giản, R0 là số người trung bình sẽ lây bệnh từ một người nhiễm duy nhất trước đó, trong một quần thể chưa từng ghi nhận căn bệnh đó trước đây. Ví dụ R0 = 2 thì tức là cứ 1 người nhiễm bệnh sẽ lây nhiễm cho 2 người hoàn toàn mới. Nếu R0>1 thì dịch bệnh đang tiếp tục lây lan, còn R0<1 thì có thể dịch bệnh sẽ sớm kết thúc. Mặc dù có vẻ đơn giản nhưng Ro rất khó được xác định và hiểu đúng.

virus-corona2.jpg

Hệ số lan truyền dịch R0 của một số dịch bệnh gần đây

Cụ thể với dịch bệnh Corona, đã có ít nhất 6 nhóm nghiên cứu cùng Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố ước tính về hệ số lan truyền này. Mỗi nhóm lại sử dụng các phương pháp tính khác nhau, tuy nhiên kết quả đều khá tương đồng R0 ~ từ 2 đến 3. Còn WHO thì vẫn đang giữ mức ước tính R0 từ 1,4 đến 2,5. Do có quá nhiều luồng thông tin nên người dân hiện đang rất hoang mang bởi chỉ số này. Vậy dưới đây là 3 điểm mà bạn cần nắm rõ về hệ số R0:

  1. R0 lớn không có nghĩa là dịch bệnh đang bùng phát mạnh bởi R0 là một hệ số trung bình: Ví dụ một dịch bệnh có hệ số R0 = 3 có thể là 1 người đang lây nhiễm cho 3 người nhưng cũng có thể là 1 người đã lây nhiễm cho 150 người trong khi 49 người còn lại không lây nhiễm cho ai cả. Hai trường hợp này sẽ mang đến 2 kết quả rất khác nhau. Trường hợp 1 tức là việc lây nhiễm đang diễn ra ở hầu hết những người mắc bệnh, các cơ sở y tế cần tập trung cao độ và phân bố đều sự cách ly vào tất cả người bệnh. Còn trường hợp 2 còn được gọi là “người siêu lây lan” khi họ lây nhiễm cho một lượng lớn người khác nhau. Ở trường hợp này, người dân cần hết sức cẩn thận vì có thể gặp phải đối tượng siêu lây lan bất cứ lúc nào. Nhưng bù lại đó, có một tín hiệu đáng mừng là không phải ai nhiễm bệnh cũng đều gây truyền nhiễm, từ đó, các cơ sở y tế sẽ có những phương pháp phòng tránh khác nhau.
  2. Ro không phải thước đo toàn cảnh cho một nạn dịch: Theo quan điểm của nhà nghiên cứu Maia Majumder đến từ Trường Y Harvard, chỉ cần biết hệ số R0 cao hơn 1, chúng ta nên xem căn bệnh này là một vấn đề nghiêm trọng. Còn việc nó có lớn hơn 1 bao nhiêu thì chưa thể đưa ra một cái nhìn toàn cảnh cho dịch bệnh ở giai đoạn này. Bởi thế, chúng ta hãy theo dõi thường xuyên để đưa ra một cái nhìn khách quan nhất.
  3. Chúng ta nên đặt nghi ngờ trên tất cả các con số: Bởi thực tế, hệ số lây nhiễm cơ bản rất khó kiểm soát và tính toán. Chúng ta rất khó biết được cụ thể có bao nhiêu người đã nhiễm dịch, bao nhiêu người đang ủ bệnh cũng như hành trình tiếp xúc, lây lan của họ ra những vật thể xung quanh. Các nhà khoa học phải tính toán R0 bằng cách thực hiện các mô phỏng phức tạp trên máy tính, sử dụng những lý thuyết, phương trình và mô hình toán học. Đó là lý do tại sao chúng ta không nên hoàn toàn tin tưởng ở một con số.
Mối tương quan giữa các số liệu
Các số liệu thông dụng nhất để theo dõi một dịch bệnh có thể kể đến là số người mắc bệnh, số người chết, tỷ lệ tử vong. Cụ thể như chủng virus Corona hiện tại đã lây nhiễm đến gần 20.000 người. Chúng ta có thể quá đỗi kinh hoàng bởi con số này nhưng hãy đặt nó trong tương quan so sánh với số người chết khoảng 500 người. Theo đó tỉ lệ tử vong đang ở mức ~4%. Tạm thời mức này vẫn nằm trong tầm kiểm soát và không quá bi quan. Bởi những dịch bệnh trước đó có tỉ lệ tử vong cao hơn rất nhiều, và chúng ta vẫn có thể vượt qua.

Bên cạnh đó, mức độ nghiêm trọng của dịch bệnh còn nằm ở việc so sánh giữa nhiều yếu tố khác nhau. Hãy tìm hiểu tất cả số liệu cần thiết trước khi đưa ra kết luận cuối cùng. Hiện tại, dịch Corona mới bùng phát hơn 1 tháng và chưa rõ diễn biến nên bạn hãy tỉnh táo để phòng tránh bệnh đúng cách nhé!

Một số cách phòng tránh dịch bệnh Corona cần làm ngay lúc này
Những cách để phòng tránh dịch bệnh Corona đã được Bộ y tế đưa ra khuyến cáo đối với toàn bộ người dân. Tuy nhiên, phần lớn chúng ta vẫn chưa thực sự phòng tránh đúng cách.

Sử dụng khẩu trang đúng cách
Thế nào là sử dụng khẩu trang đúng cách? Virus Corona không thể tồn tại trong không khí, nhưng nó có thể tồn tại trong môi trường của nó (ở đây là nước bọt của người nhiễm bệnh…). Và nhờ đó, nó có thể tồn tại xung quanh chúng ta trong một khoảng thời gian nhất định, đặc biệt là trên các vật dụng kim loại. Việc sử dụng khẩu trang chỉ có mục đích duy nhất là không để loại chất lỏng chứa virus này xâm nhập vào cơ thể. Muốn vậy, chúng ta cần đảm bảo làm theo đúng hướng dẫn sau:

virus-corona1.jpg

Cách sử dụng khẩu trang đúng cách được Bộ y tế khuyến cáo

Sát khuẩn – Sát khuẩn và sát khuẩn
Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, nước diệt khuẩn… sau khi tiếp xúc với các bề mặt, môi trường khác. Đặc biệt tránh dùng tay để cầm, bốc thức ăn hoặc tiếp xúc với mũi, miệng. Bởi bàn tay chính là yếu tố truyền bệnh phổ biến nhất. Ngoài ra, hãy đề phòng cho con nhỏ và người thân bằng cách xịt khử trùng các dụng cụ trong nhà định kỳ. Nói đến việc sử dụng các dung dịch sát khuẩn. Mình sẽ có một bài viết chi tiết hơn để phân tích cho bạn sự khác nhau giữa xà bông và các loại nước khử trùng nhé.

Tránh xa đám đông
Hạn chế đi tới những nơi đông người như quán cafe, xe bus, quán ăn, lễ hội, đi du lịch… Mặc dù có hơi bất tiện, nhưng biết sao được, chúng ta không thể biết được ai là người đang nhiễm bệnh. Phòng bệnh hơn chữa bệnh phải không nào?

Nếu bạn khỏe, hãy cứ sống như bình thường
Ông bà ta nói cấm có sai: “Thần hồn nát thần tính”. Dân tình nghe nói virus sẽ hoạt động yếu hơn ở nhiệt độ trên 25 độ C. Bởi thế nảy ra một sáng kiến là ở trong nhà nhưng bật điều hòa đến 28, 29 độ, lại còn bịt khẩu trang kín mít. Dẫn đến tình trạng sốt “ảo” do bí không khí nên lại càng lo lắng, mệt mỏi hơn.

Bởi thế, mình có lời khuyên là hãy cứ sống bình thường nếu bạn cảm thấy cơ thể vẫn đang khỏe mạnh. Chỉ cần thực hiện đúng những biện pháp phòng tránh do Bộ y tế đưa ra là có thể đảm bảo sức khỏe rồi. Ngoài ra thì cũng không nên quá lo ngại gây đến ảnh hưởng tâm lý bạn nhé. Chúng ta cần phải có một “tinh thần thép” để chống chọi với nhiều thứ nữa mà. Nhỉ?

virus-corona3.jpg

Một số khuyến cáo các cần lưu ý trong thời gian diễn ra dịch bệnh

Nguồn: https://tipmuasam.com/
 
×
Quay lại
Top