Phê phán năng lực phán đoán

Phê phán năng lực phán đoán
Tác giả : Bùi Văn Mai Sơn dịch và chú giải
CHƯƠNG MỘT: PHÂN TÍCH PHÁP VỀ NĂNG LỰC PHÁN ĐOÁN THẨM MỸ

QUYỂN I: PHÂN TÍCH PHÁP VỀ CÁI ĐẸP ................................................ 38
Phương diện thứ nhất của phán đoán sở thích, xét về mặt Chất ................... 38
§1: Phán đoán sở thích là có tính thẩm mỹ..................................................... 39
§2: Sự hài lòng [có chức năng] quy định phán đoán sở thích là hoàn toàn
độc lập với mọi sự quan tâm..................................................................... 40
§3: Sự hài lòng đối với cái dễ chịu là gắn liền với sự quan tâm................... 42
§4: Sự hài lòng đối với cái tốt [cũng] gắn liền với sự quan tâm................... 44
§5: So sánh ba phương cách khác nhau [nói trên] của sự hài lòng.............. 46
Chú giải dẫn nhập: 1-1.1.1 (§§1-5) ................................................................... 48

Phương diện thứ hai của phán đoán sở thích, tức là, xét về mặt Lượng ...... 53
§6: Cái đẹp là cái gì được hình dung như đối tượng của một sự hài lòng
phổ biến, độc lập với mọi khái niệm........................................................ 53
§7: So sánh cái đẹp với cái dễ chịu và với cái tốt thông qua đặc điểm trên
đây................................................................................................................. 54
§8: Trong một phán đoán sở thích, tính phổ biến của sự hài lòng chỉ được
hình dung như là [tính phổ biến] chủ quan............................................ 56
§9: Nghiên cứu câu hỏi: trong phán đoán về sở thích, tình cảm vui sướng
đi trước hay đến sau sự phán đoán về đối tượng.................................. 59
Chú giải dẫn nhập 1.1.2 (§§6-9)........................................................................ 62

Phương diện thứ ba của các phán đoán sở thích xét về mặt Tương quan với
mục đích được đưa vào xem xét trong các phán đoán ấy ................................ 68
§10: Tính hợp mục đích nói chung................................................................... 68
§11: Cơ sở duy nhất của phán đoán sở thích là hình thức của tính hợp mục
đích của một đối tượng (hay của phương cách biểu tượng về nó) ... 69
§12: Phán đoán sở thích dựa trên các cơ sở tiên nghiệm.............................. 70
§13: Phán đoán-sở thích thuần túy là độc lập với sự kích thích và rung
động............................................................................................................ 71
§14: Các ví dụ để giải thích ............................................................................... 72
§15: Phán đoán sở thích là hoàn toàn độc lập với khái niệm về tính hoàn
hảo .............................................................................................................. 75
§16: Phán đoán sở thích, qua đó một đối tượng được gọi là đẹp mà lại
phục tùng điều kiện của một khái niệm nhất định, là phán đoán sở
thích không thuần túy ............................................................................. 78
§17: Về lý tưởng của vẻ đẹp.............................................................................. 81
Chú giải dẫn nhập 1.1.3 (§§10-17).................................................................... 86

Phương diện thứ tư của phán đoán sở thích, xét về mặt Hình thái của sự hài
lòng đối với đối tượng ........................................................................................... 98
§18: Tính hình thái của một phán đoán sở thích là gì?.................................. 98
§19: Tính tất yếu chủ quan được ta gán cho phán đoán thẩm mỹ là tính tất
yếu có-điều kiện ....................................................................................... 99
§20: Điều kiện cho sự tất yếu do một phán đoán sở thích đề ra là Ý niệm về
một “cảm quan chung” ............................................................................ 100
§21: Có thể có cơ sở để tiền-giả định một “cảm quan chung” hay không? 101
§22: Tính tất yếu của sự tán đồng phổ biến được suy tưởng trong một
phán đoán sở thích là tính tất yếu chủ quan, nhưng được hình dung
như là khách quan khi tiền-giả định một “cảm quan chung”. ........... 102
Nhận xét chung về Phân tích pháp về cái đẹp............................................. 104
Chú giải dẫn nhập 1.1.4 (§§18-22).................................................................. 107

QUYỂN II: PHÂN TÍCH PHÁP VỀ CÁI CAO CẢ................................................. 112

§23: Bước chuyển từ quan năng phán đoán về cái đẹp sang quan năng
phán đoán về cái cao cả......................................................................... 112
§24: Phân chia các phương diện nghiên cứu đối với tình cảm về cái cao cả
................................................................................................................... 115
A: Cái cao cả theo cách toán học ........................................................................... 116
§25: Định nghĩa “cái cao cả” ........................................................................... 116
§26: Việc lượng định độ lớn của những sự vật trong tự nhiên cần thiết cho
Ý niệm về cái cao cả ............................................................................... 119
§27: Về [phương diện] Chất của sự hài lòng trong phán đoán về cái cao cả
................................................................................................................... 125
B: Cái cao cả theo cách năng động của Tự nhiên............................................... 128
§28: Giới Tự nhiên như một mãnh lực .......................................................... 128
§29: Về [phương diện] Hình thái của phán đoán về cái cao cả của Tự nhiên
Nhận xét chung về sự trình bày những phán đoán thẩm mỹ phản tư............. 134
Chú giải dẫn nhập 1.2 (§§23-29)............................................................................. 145
Sự diễn dịch những phán đoán thẩm mỹ thuần túy ........................................ 157
§30: Sự diễn dịch những phán đoán thẩm mỹ về những đối tượng của Tự
nhiên không nhắm đến cái được gọi là cao cả ở trong Tự nhiên mà
chỉ hướng đến cái đẹp ...................................................................... .... 157
§31: Về phương pháp của việc diễn dịch những phán đoán sở thích....... 159
§32: Đặc điểm thứ nhất của phán đoán sở thích.......................................... 161
§33: Đặc điểm thứ hai của phán đoán sở thích ............................................ 163
§34: Không thể có một nguyên tắc khách quan nào về sở thích cả ........... 165
§35: Nguyên tắc của sở thích là nguyên tắc chủ quan của năng lực phán
đoán nói chung....................................................................................... 167
§36: Vấn đề chủ yếu phải giải quyết của một sự diễn dịch những phán
đoán sở thích........................................................................................... 168
§37: Trong một phán đoán sở thích, khẳng định tiên nghiệm về một đối
tượng thực ra là gì? ................................................................................ 170
§38: [Đi vào việc] diễn dịch những phán đoán sở thích.............................. 171
Nhận xét thêm........................................................................................ 172
§39: Về tính có thể thông báo được (Mittelbarkeit) của một cảm giác ............ 173
§40: Sở thích như là một loại “sensus communis” [cảm quan chung]...... 175
§41: Về sự quan tâm thường nghiệm đối với cái đẹp.................................. 178
§42: Về sự quan tâm trí tuệ [luân lý] đối với cái đẹp................................... 180
Chú giải dẫn nhập 2 (§§30-42)........................................................................ 184
§43: Về nghệ thuật nói chung ......................................................................... 197
§44: Về mỹ thuật ............................................................................................... 199
§45: Mỹ thuật là một nghệ thuật, trong chừng mực đồng thời có vẻ như là
Tự nhiên................................................................................................... 201
§46: Mỹ thuật là nghệ thuật của tài năng thiên bẩm...................................... 202
§47: Giải thích và xác nhận lý giải trên đây về tài năng thiên bẩm........... 204
§48: Về mối quan hệ của tài năng thiên bẩm với sở thích .......................... 207
§49: Về các quan năng của tâm thức góp phần tạo nên tài năng thiên bẩm
................................................................................................................... 210
§50: Về sự kết hợp giữa sở thích và tài năng thiên bẩm trong những sản
phẩm của mỹ thuật ................................................................................ 216
§51: Phân loại các ngành mỹ thuật................................................................. 217
§52: Về sự phối hợp của nhiều ngành mỹ thuật trong một và cùng một sản
phẩm ........................................................................................................ 222
§53: So sánh giá trị thẩm mỹ giữa các ngành mỹ thuật với nhau.............. 223
§54: Nhận xét thêm........................................................................................... 228
Chú giải dẫn nhập 3 (§§43-54)........................................................................ 233

CHƯƠNG II: BIỆN CHỨNG PHÁP CỦA NĂNG LỰC PHÁN ĐOÁN THẨM MỸ
..................................................................................................................... 246
§55 ................................................................................................................... 246
§56: Hình dung về nghịch lý (Antinomie) của sở thích ................................. 247
§57: Giải quyết nghịch lý của sở thích........................................................... 248
Nhận xét I ......................................................................................................... 251
Nhận xét II ......................................................................................................... 254
§58: Thuyết duy tâm [siêu nghiệm] về tính hợp mục đích của Tự nhiên
cũng như của nghệ thuật như là nguyên tắc duy nhất của năng lực
phán đoán thẩm mỹ............................................................................... 256
§59: Vẻ đẹp như là biểu trưng của luân lý.................................................... 261
§60: Phụ lục: Học thuyết về phương pháp [Phương pháp học] về sở thích.. 265
Chú giải dẫn nhập 4 (§§55-60)........................................................................ 267
.......
Các bạn có thể xem chi tiết bên dưới